Cây mắc - ca ở Ba Vì

* Giá trị của một ha Mắc- Ca có thể đạt 50.000 USD/năm

Đoàn Hữu Cường tỏ ra đặc biệt say mê mỗi khi nói về một loài cây mới. Vì vậy, tuy là chủ tịch HĐQT kiêm giám đốc công ty cổ phần XNK nông lâm sản chế biến với rất nhiều chức năng như sản xuất kinh doanh giống cây nông lâm nghiệp, chế biến, XNK nông- lâm sản, kinh doanh bất động sản… nhưng người đời chỉ gọi anh bằng một cái tên rất thân mật là “Cường măng”.

Bởi lẽ, ngay từ thập niên thứ chín thế kỷ trước, anh đã thành công với hơn 200 ha Điềm trúc (một loại tre có năng suất măng rất cao) ở Ba Vì. Cho tới nay, hàng chục địa phương, nhất là các địa phương miền núi, đã được công ty anh chuyển giao kỹ thuật, đưa giống Điềm trúc từ Ba Vì về, nhiều hộ nông dân đã thoát nghèo nhờ giống cây có xuất xứ từ Trung Quốc đó…

Và bây giờ là cây Mắc- Ca, một giống cây “mới toanh” ở Việt Nam, có nguồn gốc từ Australia. Năm 2003, Chính phủ Australia tặng Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành nghề nông thôn của ta 100 cây Mắc- Ca giống và 500 kg hạt. Thấy vùng sinh thái Ba Vì tương đối phù hợp với Mắc- Ca, Đoàn Hữu Cường đã xin với Chủ tịch Hiệp hội, nguyên Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Công Tạn, được đưa số hạt và cây giống đó lên Ba Vì trồng thử. Được chấp nhận, anh lập tức triển khai ngay. Số hạt Mắc –Ca được gieo làm gốc ghép. Mắt ghép là của 100 cây giống kia.

Với 2 ha đất, anh đã gây được khoảng 4.000 cây giống. Từ số giống đó, công ty đã nhân ra thêm 3 ha nữa với số lượng trên 1.000 cây. Giám đốc Cường cho biết, trong năm 2008- 2009, công ty sẽ phát triển thêm khoảng 10 ha nữa. Hiện tại, số cây trồng trên 2 ha đầu tiên đã cho quả với năng suất từ 15 đến 20 kg/cây. Kết quả bước đầu này thật đáng khích lệ. Với năng suất trên, mỗi cây có thể được 2 kg nhân. Với giá bán 20-25 USD/kg nhân như hiện nay, thì mỗi cây đã có thể cho giá trị từ 600- 700 ngàn đồng/năm.

Thị trường Mắc- Ca trên thế giới hiện tại, cung mới chỉ đáp ứng khoảng 1/4 cầu, và nhu cầu sẽ còn tăng liên tục. Theo đánh giá của các nhà nghiên cứu, thì vào năm thứ 5-6 trở đi, năng suất cây Mắc- Ca là đáng kể, có thể đi vào sản xuất. Năm thứ 12-15 trở đi, năng suất hạt đạt khoảng 3 tấn/ha, tương đương với 1 tấn nhân. Đến thời kỳ định hình, mỗi ha cây Mắc- Ca (khoảng 300 cây) có thể đạt 2 tấn nhân. Chỉ cần giá ổn định như hiện nay thôi, thì giá trị của một ha Mắc- Ca có thể đạt 50.000 USD/năm.

Giám đốc Đoàn Hữu Cường cho biết: Cùng với số hạt và cây giống Mắc- Ca ban đầu, anh đã cho nhập nhiều dòng Mắc- Ca khác về Ba Vì để trồng thử. Hiện tại công ty của anh đang sở hữu 21 dòng Mắc- Ca khác nhau, và đang theo dõi sát sao để chọn ra những dòng tốt nhất, phù hợp với điều kiện tự nhiên của từng vùng. Trước câu hỏi của chúng tôi:

- Ông nhận định về tương lai của cây Mắc- Ca ở Việt Nam như thế nào?

Giám đốc Đoàn Hữu Cường tỏ ra rất lạc quan:

- Cây Mắc- Ca chắc chắn được khẳng định vị trí ở phía Bắc. Còn ở phía Nam, tôi nghĩ rồi đây nó sẽ có vị trí như cây điều, cây tiêu, cây ca cao… nhưng mà giá trị kinh tế của nó thì cao hơn những loại cây đó gấp nhiều lần. Tuy nhiên, đúng như bác Nguyễn Công Tạn đã có lần nói “Mắc- Ca là cây trồng của người giầu, người nhiều tiền. Nó chỉ là cây làm giầu chứ không phải là cây xoá đói giảm nghèo”. Muốn trồng được nó, ngoài việc đầu tư lớn, kỹ thuật cao, còn phải có được bộ giống tốt, ổn định, và khắc phục được những yếu tố như mùa vụ… Tôi rất tin rằng trong một vài thập kỷ nữa, loại cây này sẽ có vị trí xứng đáng ở nước ta.