Được một người bạn “phôn” cho hay, có một Cty trồng hoa lan trên đá tại Công viên hoa Đà Lạt, mới nghe tôi đã thấy thật sự thích thú và ngạc nhiên, ngay trong đêm chúng tôi lên xe vượt qua hơn 300 km đường đèo, dốc tới thành phố Đà Lạt tìm gặp chị Trương Mỹ Dung, giám đốc Cty Lee Dung Vina Thạch Lan để tìm hiểu.
Trao đổi với chúng tôi chị Dung vui vẻ cho biết: Trong những ngày này Cty đang khẩn trương chuẩn bị cho Festival hoa Đà Lạt (diễn ra từ ngày 01 đến 04/01/2010). Đến với Festival lần này, Cty ra mắt 25 loại lan rừng trồng trên đá và lần đầu tiên xuất hiện ở Việt Nam, có tên phiên âm theo tiếng Hàn Quốc là KU NƯ HAN (lan phú quý). Mặc dù mới trưng bày, nhưng khách du lịch tới tham quan rất nhiều, đặc biệt là khách người nước ngoài, ai tới xem cũng muốn mua 1 – 2 tác phẩm lan trồng trên đá về làm kỷ niệm. Đây là cũng là dịp để chúng tôi giới thiệu cho bạn bè Quốc tế biết kỳ quan thắng cảnh Vịnh Hạ Long của Việt Nam thông qua các tác phẩm lan đá nghệ thuật.
Vừa dẫn chúng tôi đi tham quan chị Dung vừa kể: Trong những lần đi sưu tầm những loại lan rừng quí hiếm, chị gặp một người Hàn Quốc, nay là phó giám đốc, cũng rất đam mê và thông thạo đến từng đặc tính của các loài lan quý hiếm trên thế giới, hai người đã kết hợp thành lập công ty. Sau khi khảo sát về địa hình, khí hậu, nguồn nước chị Dung chọn Công viên hoa Đà Lạt làm nơi đặt trụ sở của Cty, vừa là nơi sản xuất vừa giới thiệu bán các loại sản phẩm về hoa lan trồng trên đá. Giá bán 1 cây giống chưa trồng trên đá (3 năm tuổi) là 50.000đ/cây, lan trồng trên đá có giá từ 300.000 – 1.000.000đ/tác phẩm.
Thật không uổng công đêm hôm lặn lội từ Sài Gòn lên Đà Lạt, người bạn tôi thốt lên. Được ngắm nhìn, sờ vào các tác phẩm lan trồng trên đá, mới thấy được sự tinh tuý và ý tưởng độc đáo, rất mới lạ của tác giả. Những tác phẩm ở đây hầu hết lại mang hình dáng của Vịnh Hạ Long và được chủ nhân đặt cho một cái tên rất trìu mến “Hạ Long Bay”.
Chị Dung cho hay: Loại lan rừng KU NƯ HAN, đã xuất hiện trên các dãy núi ở Hàn Quốc và Nhật Bản trên 300 năm. Ngày xưa ở Hàn Quốc hay ở Nhật chỉ có những người giàu sang, quyền quý mới có điều kiện để chơi loại lan này. Bởi vì lúc đó nguồn lan chủ yếu là tìm kiếm ở ngoài thiên nhiên, chưa có ai nhân giống được, loại lan này trở nên rất quý hiếm. Ngày nay công nghệ sinh học phát triển mạnh, việc nhân giống theo phương pháp cấy mô không còn khó khăn. Hiện nay Cty đã nghiên cứu cấy mô rất thành công loại hoa quý hiếm trên.
Điểm nổi bật của loại hoa lan này là hoa có màu trắng, mọc thành chùm (giống hoa ngâu). Hoa có mùi thơm nhè nhẹ rất quý phái như nước hoa dùng cho phái đẹp. Bộ rễ của lan có màu trắng, đầu rễ có màu đỏ hoặc màu tím trông như những móng tay của phụ nữ, nhìn rất đẹp. Lan trồng trên đá, được xem như một loại tiểu cảnh để trưng ở trong nhà, cửa sổ, bàn làm việc ở công sở thì còn gì bằng. Đặc biệt, độ bền của hoa rất cao, có thể đạt 20 ngày - 1 tháng, tuỳ theo nhiệt độ cao hay thấp.
Với nhiều năm vật lộn với nghề trồng lan trên đá, chị Dung muốn chia sẻ một số kinh nghiệm: Giống lan này không chịu được ánh sáng mạnh, cần làm giàn che hay nhà kính. Nhiệt độ thích hợp cho cây lan phát triển từ 25 – 30oC, có thể trồng ở Đà Lạt hay Hà Nội, nếu nhiệt độ thấp dưới 15oC cây sẽ ngủ đông. Thời gian sinh trưởng của loại lan này hơi chậm, cây mô mang ra vườn ươm khoảng 3 năm, cây khoẻ, phát triển tốt (trưởng thành) mới trồng trên đá được. Kỹ thuật trồng trên đá cũng rất đơn giản, chọn những viên đá ở suối có màu đen (hình dáng, kích cỡ tuỳ theo sở thích của từng người) mang về rửa sạch, có thể dùng keo 502 để gắn cây lan lên các viên đá.
Chăm sóc: Tương tự như chăm sóc lan rừng của Việt Nam, khi gắn keo xong tiến hành tưới nước, dùng bình xịt, dạng phun sương, ngày 1 lần, trời mưa không cần tưới. Tưới Vitamin B1, pha1cc/lít để kích thích ra rễ, lúc cây ra rễ mạnh, dùng NPK 30 – 10 – 10 pha loãng xịt. Phòng ngừa bệnh hại: Lan rừng có nguồn gốc từ thiên nhiên, hơn nữa lại được trồng trên đá cho nên rất khoẻ. Tuy nhiên phòng bệnh là chính. Nếu bị bệnh thối cổ rễ, hoặc nấm, có thể dùng Aliette, Benomy, topsin hay Dithane M45 xịt; dùng Lannatte để diệt côn trùng, ốc sên…
Qua việc trồng lan trên đá, chị Trương Thị Mỹ Dung đã mang về cho Festival hoa Đà Lạt, một loài hoa mới. Đặc biệt là sự quảng bá, giới thiệu cho bạn bè Quốc tế hiểu thêm về danh lam thắng cảnh Vịnh Hạ Long, thông qua các tác phẩm nghệ thuật lan đá.