Gần 20 mô hình trồng trọt ứng dụng công nghệ cao
Những năm gần đây, xã Tả Phìn, tỉnh Lào Cai không chỉ được biết đến với những bản làng làm du lịch cộng đồng, nghề thổ cẩm hay dịch vụ tắm thuốc của đồng bào Dao đỏ mà còn nổi lên như một điểm sáng về phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.
Từ những mô hình nhỏ lẻ ban đầu, đến nay, hàng chục hộ dân đã mạnh dạn đầu tư ứng dụng công nghệ vào nông nghiệp như làm nhà lưới, hệ thống tưới tự động, mang lại thu nhập cao hơn nhiều lần trồng lúa, ngô.
Mạnh dạn chuyển sang nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông dân xã Tả Phìn có thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm. Ảnh: Bích Hợp.
Trong tiết trời lạnh của vùng cao, chúng tôi đến thăm mô hình trồng cà chua và trồng hoa ly của gia đình anh Giàng A Toàn ở thôn Suối Thầu, xã Tả Phìn. Anh Toàn là một trong những hộ đi đầu ứng dụng công nghệ vào trồng trọt của xã Tả Phìn. Bên trong khu nhà màng rộng hơn 10.000m², hệ thống tưới nhỏ giọt, quạt điều hòa độ ẩm và cảm biến nhiệt được đồng bộ, vận hành tự động.
Anh Toàn chia sẻ: “Trước kia bà con chỉ trồng rau theo kinh nghiệm, phụ thuộc hoàn toàn vào thời tiết nên năng suất thấp, sâu bệnh nhiều. Từ ngày được tham gia các lớp tập huấn và tham quan mô hình ở nhiều nơi, tôi quyết tâm thay đổi cách làm. Sử dụng công nghệ giúp mình chủ động thời vụ, tiết kiệm nước, hạn chế sâu bệnh và tăng chất lượng nông sản".
Nhờ sản xuất theo chuẩn an toàn, các sản phẩm cà chua và hoa ly của gia đình anh được cung cấp cho các homestay, khách sạn và hệ thống siêu thị nhiều nơi. Mỗi năm mô hình này mang lại doanh thu vài trăm triệu đồng, cao gấp nhiều lần so với canh tác truyền thống.
Không chỉ hộ anh Toàn, nhiều gia đình khác ở Tả Phìn cũng đã chuyển đổi từ sản xuất nhỏ lẻ sang nông nghiệp công nghệ cao. Một trong những mô hình tiêu biểu là của gia đình anh Vàng Văn Sơn. Gia đình anh Sơn có 2ha nhà lưới trồng hoàn toàn cà chua, mỗi năm thu về khoảng 300 - 500 triệu đồng - con số mà trước đây anh chưa từng nghĩ đến.
Những trái ớt chuông được trồng trong nhà màng có chất lượng cao, mẫu mã đẹp hơn hẳn trồng ngoài trời. Ảnh: Bích Hợp.
Anh Sơn tâm sự: “Ngày trước trồng cà chua ngoài trời rất vất vả, mưa gió là hỏng hết. Giờ có nhà lưới, có hệ thống tưới, cây lớn đồng đều, quả to đẹp hơn nên giá bán cao. Làm nông nghiệp bằng công nghệ tuy đầu tư ban đầu lớn nhưng rất hiệu quả".
Sự chuyển đổi mạnh mẽ trong sản xuất nông nghiệp của Tả Phìn có được là nhờ định hướng rõ ràng của chính quyền địa phương. Ông Vũ Văn Quý, Chủ tịch UBND xã Tả Phìn cho biết, xã xác định nông nghiệp công nghệ cao là hướng đi bền vững, phù hợp với khí hậu và điều kiện canh tác của địa phương. Xã đã xây dựng kế hoạch hỗ trợ giống, kỹ thuật, đồng thời liên kết với các doanh nghiệp để tiêu thụ sản phẩm cho bà con.
Theo ông Quý, xã hiện có gần 20 mô hình ứng dụng công nghệ cao trong trồng trọt, tập trung vào cây rau ôn đới, dâu tây, hoa chất lượng cao và cây dược liệu bản địa. Các mô hình đều cho thu nhập từ 150 - 300 triệu đồng mỗi năm, góp phần giảm nghèo nhanh và ổn định sinh kế.
Tự tin làm nông nghiệp công nghệ cao
Theo ông Nguyễn Duy Hưng, cán bộ Phòng Kinh tế xã Tả Phìn, điểm đột phá lớn nhất của địa phương nằm ở việc người dân mạnh dạn tiếp cận công nghệ, không còn trông chờ hoàn toàn vào thời tiết. Chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh, bà con có thể chủ động điều khiển hệ thống tưới ở bất kỳ đâu. Nhờ đó giảm được 40 - 60% lượng nước, tiết kiệm nhiều chi phí công lao động. Quan trọng hơn là tạo ra sản phẩm đồng đều, chất lượng ổn định, đáp ứng yêu cầu thị trường.
Năng suất cà chua trồng trong nhà màng áp dụng tiến bộ kỹ thuật mới trong canh tác tăng thêm 1kg/cây so với trồng truyền thống. Ảnh: Bích Hợp.
Ông Hưng nhấn mạnh: “Công nghệ không chỉ giúp tăng năng suất mà còn thay đổi tư duy sản xuất. Bà con đã biết tính toán đầu tư, biết áp dụng tiêu chuẩn kỹ thuật, biết gắn sản xuất với thị trường thay vì trồng theo thói quen”.
Công nghệ giúp quản lý nước tưới, phân bón, nhiệt độ, sâu bệnh chính xác hơn, giảm chi phí và nâng cao năng suất. Điều quan trọng hơn là các hộ dân đã biết liên kết, tạo chuỗi giá trị, không còn tình trạng được mùa mất giá.
Để giúp người dân hiểu và áp dụng bài bản, Phòng Kinh tế xã Tả Phìn thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật tưới nhỏ giọt, sản xuất theo quy trình VietGAP, cách vận hành nhà màng và sử dụng phân bón hữu cơ. Nhờ đó, nhiều thanh niên trong xã đã quay trở lại lập nghiệp, mang theo tư duy mới và mạnh dạn đầu tư.
Bên cạnh sự hỗ trợ từ chính quyền, những người dân trực tiếp sản xuất chính là nhân tố quyết định thành công. Chị Giàng Thị Mẩy, một hộ dân mới chuyển đổi mô hình canh tác truyền thống sang trồng rau công nghệ cao cho biết: “Tôi thấy làm nông nghiệp công nghệ cao không quá khó như mình nghĩ, chỉ cần chịu khó học và làm đúng kỹ thuật là mọi việc đều ổn. Giờ mỗi vụ rau tôi lãi khoảng 50 - 70 triệu đồng, đời sống gia đình cải thiện rõ rệt”.
Chính sự thay đổi dần dần nhưng vững chắc ấy đã tạo thành phong trào sản xuất mới tại Tả Phìn. Nhiều khu nhà lưới mọc lên trên các triền đồi thay thế những mảnh ruộng manh mún trước kia. Nông nghiệp giờ không chỉ là kế sinh nhai mà đã trở thành hướng phát triển kinh tế có tính chiến lược.
Với 86,62ha áp dụng nông nghiệp công nghệ cao, xã Tả Phìn thu về hơn 100 tỷ mỗi năm. Ảnh: Bích Hợp.
Ông Vũ Xuân Quý, Chủ tịch xã Tả Phìn cho biết, hiện xã có tổng diện tích nông nghiệp công nghệ cao 86,62ha, chủ yếu là trồng cà chua, ớt chuông, dâu tây và các loại rau…, mỗi năm cho thu nhập hơn 100 tỷ đồng. Xã Tả Phìn đang xây dựng kế hoạch nhân rộng các mô hình hiệu quả, đặc biệt là mô hình dâu tây và hoa chất lượng cao phục vụ du lịch trải nghiệm - một thế mạnh của xã. Đồng thời, xã dự kiến tiếp tục kêu gọi doanh nghiệp đồng hành để xây dựng vùng sản xuất tập trung gắn với tiêu thụ ổn định.
Nông nghiệp công nghệ cao của Tả Phìn đang trở thành nguồn cung nông sản an toàn, chất lượng cho thị trường du lịch. Mô hình này cũng mở ra cơ hội tạo sinh kế cho người dân, đặc biệt là đồng bào Dao và Mông nơi đây.
Nhìn những luống rau xanh mướt, những giàn dâu tây chín đỏ trong nhà màng mới thấy rõ sự đổi thay của một vùng cao từng gặp nhiều khó khăn. Người dân Tả Phìn hôm nay không còn quanh quẩn với cây lúa, cây ngô mà đã tự tin bước vào nền nông nghiệp thông minh, hiện đại - con đường mang đến cuộc sống ấm no và tương lai bền vững hơn.
