‘Thủ phủ’ chanh leo trước bài toán bền vững: [Bài 3] Xây dựng liên kết chuỗi

Công thức thành công nhìn từ Nafoods

Từng phát triển nóng trong nhiều năm, đến nay “thủ phủ” chanh leo Gia Lai đã dần ổn định. Người dân không còn ồ ạt mở rộng diện tích mà chuyển sang canh tác an toàn, trồng xen trong vườn cà phê nhằm giảm rủi ro. Tuy nhiên, trước diễn biến phức tạp của dịch hại, niềm tin của nông dân với cây chanh leo đang có dấu hiệu suy giảm.

Trong khi nhiều vườn chanh leo bị bệnh hoành hành, một số vùng vẫn xuất hiện những mô hình sinh trưởng tốt, cho hiệu quả ổn định nhờ tham gia liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị. Công ty cổ phần Tập đoàn Nafoods (Nafoods Group) là một trong những doanh nghiệp tiên phong triển khai mô hình liên kết này tại Gia Lai.

Bài liên quan

Thủ phủ chanh leo trước bài toán bền vững: [Bài 1] Lấy lại nhịp ổn định

Nafoods đã đầu tư cơ sở sản xuất cây giống chanh leo với dây chuyền công nghệ hiện đại, có phòng kiểm định chất lượng trước khi đưa cây giống ra thị trường, trực tiếp cung ứng cho các đơn vị, HTX và nông dân liên kết. Bên cạnh đó, doanh nghiệp này còn tư vấn kỹ thuật từ khâu chọn giống, chăm sóc đến thu hoạch, phục vụ chế biến và xuất khẩu.

Đến nay, Nafoods đã liên kết phát triển vùng trồng chanh leo với khoảng 50 HTX, hơn 5.000 hộ nông dân, quy mô trên 5.000ha. Hướng tới năm 2030, doanh nghiệp này đặt mục tiêu mở rộng vùng nguyên liệu lên hơn 10.000ha tại các tỉnh trọng điểm ở Tây Nguyên như Gia Lai, Đắk Lắk và Lâm Đồng.

Trước đây, sản xuất chanh leo của bà con chủ yếu dựa vào kinh nghiệm. Tuy nhiên, nhận thức đã dần thay đổi khi người dân hiểu rằng đầu tư cho chất lượng là con đường bền vững để nâng cao thu nhập. Nắm bắt xu hướng này, Nafoods đồng hành cùng nông dân xây dựng và áp dụng quy trình kỹ thuật chuẩn, giúp giảm rủi ro do thiên tai, dịch hại, nâng cao năng suất, chất lượng và đảm bảo truy xuất nguồn gốc, đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của các thị trường xuất khẩu.

Hiện nay, Nafoods đã hình thành hệ sinh thái chanh leo tại Gia Lai, trong đó khâu then chốt là cây giống công nghệ cao, sạch bệnh, truy xuất được nguồn gốc bằng mã QR đến từng cây. Giải pháp này vừa tăng khả năng chống chịu, giảm sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, vừa mang lại hiệu quả kinh tế cho người trồng và đáp ứng các tiêu chuẩn xuất khẩu nghiêm ngặt. Song song đó, đội ngũ kỹ thuật của Nafoods thường xuyên bám sát vùng trồng, phối hợp với các HTX, đại lý để hỗ trợ kỹ thuật kịp thời.

Bài liên quan

‘Thủ phủ’ chanh leo trước bài toán bền vững: [Bài 2] Đối mặt nhiều thách thức

Tại vùng nguyên liệu ở Gia Lai, Nhà máy Nafoods Tây Nguyên đóng vai trò là điểm tựa tiêu thụ ổn định, cam kết thu mua với mức giá cạnh tranh, giúp nông dân yên tâm đầu tư và gắn bó lâu dài với cây chanh leo. Đội ngũ kỹ thuật cũng trực tiếp tư vấn quy trình canh tác, cảnh báo nguy cơ sâu bệnh, hướng dẫn thu hoạch đúng kỹ thuật nhằm tối ưu hiệu quả sản xuất.

Trong bối cảnh các thị trường xuất khẩu như Châu Âu, Mỹ và Trung Quốc ngày càng siết chặt yêu cầu về chất lượng và dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, việc kiểm soát tốt vùng trồng theo chuỗi liên kết sẽ giúp chanh leo đa dạng hóa đầu ra, ổn định giá cả, qua đó tạo nền tảng để người dân yên tâm gắn bó bền vững với cây trồng này.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Tổng Giám đốc Nafoods Group cho rằng để duy trì hoạt động xuất khẩu ổn định và bền vững, Nafoods sẽ tiếp tục nâng cao năng lực truy xuất nguồn gốc, tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn về dư lượng theo yêu cầu của từng thị trường, đồng thời hoàn thiện hệ thống quản lý chất lượng theo thông lệ quốc tế.

Song song đó, doanh nghiệp xác định đẩy mạnh chế biến sâu, đa dạng hóa sản phẩm giá trị gia tăng, từ chanh leo sấy dẻo, sấy thăng hoa đến dầu hạt chanh leo phục vụ dược liệu, mỹ phẩm và thực phẩm. Đây là hướng đi then chốt nhằm nâng cao sức cạnh tranh và gia tăng biên lợi nhuận trên thị trường toàn cầu.

Tái thiết ngành hàng theo hướng bền vững

Là người có nhiều năm liên kết, thu mua chanh leo cho người dân, bà Nguyễn Thị Huyền, Giám đốc Công ty cổ phần Nông nghiệp sinh học Gia Lai cho biết, để phát triển ngành hàng chanh leo bên vững cần phối hợp 3 bên: Nhà nước, doanh nghiệp và nông dân.

Theo đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường cần tham mưu cho UBND tỉnh Gia Lai quy hoach tổng thể vùng trồng chanh leo để đảm bảo nguồn nguyên liệu không bị cuốn theo trào lưu thị trường. Đồng thời nâng cao kiến thức cho người dân về quy trình sản xuất từ khâu chọn giống, canh tác đúng kỹ thuật, kiếm soát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật.

Mặt khác, cần ưu tiên doanh nghiệp chế biển sâu, xây dựng nhà xưởng, kho lạnh đủ lớn và thu mua hết cho nhà vườn lúc mùa thu hoạch chanh leo vào cao điểm. “Quan trọng nhất là người dân phải có lãi, khi giá xuống thấp doanh nghiệp phải áp dụng giá bảo hiểm rõ ràng và thu mua hết sản lượng. Doanh nghiệp phải có đội ngũ kỹ thuật chuyên sâu sát sao với nhà vườn, kiểm soát được đầu vào từ cây giống chuẩn nguồn gốc sạch bệnh đến lúc thu mua”, bà Huyền chia sẻ.

Để phát triển bền vững ngành hàng chanh leo trong thời gian tới, ông Trần Xuân Khải, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Gia Lai cho biết, quan điểm của ngành nông nghiệp Gia Lai là luôn đồng hành, hỗ trợ ở mức cao nhất cho doanh nghiệp, HTX và người dân trong phát triển sản xuất.

Thời gian qua, ngành nông nghiệp Gia Lai đã đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm, tập trung củng cố, đổi mới và phát triển kinh tế hợp tác, trọng tâm là nâng cao hiệu quả hoạt động của các HTX.

Song song đó, Gia Lai hướng đến hình thành các vùng sản xuất chanh leo thâm canh tập trung theo nhu cầu thị trường thông qua hợp đồng kinh tế và liên kết chuỗi giá trị. Việc xây dựng, hoàn thiện hồ sơ vùng trồng, đáp ứng các hàng rào kỹ thuật của thị trường xuất khẩu cũng được đặc biệt chú trọng.

Mặt khác, ngành nông nghiệp Gia Lai cũng phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, các sở, ngành và doanh nghiệp tăng cường tuyên truyền, từng bước thay đổi tư duy sản xuất của người dân, hạn chế phát triển theo phong trào.

“Thay vì chạy theo mở rộng diện tích, chúng tôi định hướng tổ chức lại sản xuất theo kế hoạch, tập trung liên kết, chuẩn hóa quy trình từ canh tác, thu hoạch đến bảo quản, chế biến và tiêu thụ nhằm nâng cao chất lượng, giá trị gia tăng và hiệu quả kinh tế”, ông Khải chia sẻ.

Ông Khải cho biết để giảm tổn thất cho cây chanh leo và nâng cao năng lực chế biến, ngành nông nghiệp Gia Lai sẽ hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư xây dựng cơ sở sơ chế, xử lý, đóng gói, bảo quản tại các vùng trồng tập trung quy mô lớn. Đồng thời mời gọi đầu tư, đổi mới công nghệ, đa dạng hóa sản phẩm hướng đến các sản phẩm có giá trị gia tăng cao, đáp ứng tốt hơn thị trường trong nước và xuất khẩu.

Ngày 12/12, Báo Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, Sở Nông nghiệp và Môi trường Gia Lai tổ chức Diễn đàn “Phát triển ngành hàng chanh leo bền vững theo chuỗi liên kết”.

Diễn đàn nhằm đánh giá toàn diện thực trạng sản xuất, chế biến, tiêu thụ và xuất khẩu chanh leo của Việt Nam, đồng thời thảo luận những khó khăn, thách thức như biến đổi khí hậu, dịch bệnh, sản xuất manh mún, hạn chế trong chế biến – bảo quản... Trên cơ sở đó, đề xuất các giải pháp phát triển vùng nguyên liệu đạt chuẩn, ứng dụng khoa học công nghệ, mở rộng thị trường và xây dựng thương hiệu chanh leo Việt Nam theo hướng bền vững.

Kính mời quý độc giả quan tâm tham dự trực tuyến Diễn đàn tại đường link: https://zoom.us/j/99827748852?pwd=4a3BqsLZIIJB2iq9aRolaaU4k49yY8.1

ID cuộc họp: 998 2774 8852 Mật mã: CL1212

Hoặc theo dõi trực tiếp Diễn đàn tại Báo điện tử: nongnghiepmoitruong.vn