Phất lên nhờ trồng dâu, trồng cam
Trên triền đồi dọc tuyến đường vào thôn Hàm Rồng, thôn Cóc Khiểng của xã Phúc Kháng, Lào Cai, những vạt dâu xanh mướt trải dài. Cả vùng đất dọc bờ sông Chảy này đang dần đổi thay khi cây dâu trở thành mô hình sinh kế mới, mang lại thu nhập ổn định cho người dân.
Ông Lê Duy Hùng, trưởng thôn Hàm Rồng hồ hởi khoe: “Trước đây bà con chủ yếu trồng lúa nương, sắn, thu nhập bấp bênh, nhiều hộ vẫn nghèo. Giờ gần 60 hộ chuyển sang trồng dâu, mỗi hộ có từ 0,5 - 1ha, thu nhập tăng rõ rệt”.
Chuyển đổi từ cây ngô, cây sắn kém hiệu quả sang trồng dâu nuôi tằm giúp người dân xã Phúc Khánh có thu nhập gấp 2 - 3 lần trước đây. Ảnh: Bích Hợp.
Theo ông Hùng, cây dâu không chỉ phù hợp với khí hậu mát mẻ mà còn cho lá quanh năm, lá dâu được bán trực tiếp cho các cơ sở nuôi tằm. Cây dâu được xã hỗ trợ giống, tập huấn kỹ thuật. Từ nguồn hỗ trợ này, nhiều hộ mạnh dạn mở rộng diện tích, áp dụng kỹ thuật chăm sóc, nhờ vậy cây phát triển nhanh, cho lá đều, năng suất cao. Hộ trồng dâu có thể thu từ 30 - 50 triệu đồng/năm, cao gấp 2 - 3 lần trồng ngô.
Theo ông Đoàn Trường Sơn, Phó Chủ tịch UBND xã Phúc Khánh, mô hình trồng dâu đang được xã xây dựng theo hướng liên kết chuỗi. Xã Phúc Khánh xác định đây là sinh kế lâu dài, đã quy hoạch vùng dâu tập trung, đưa vào tiêu chí giảm nghèo bền vững giai đoạn 2025 - 2030.
Gia đình chị Ngô Thị Diên, thôn Cóc Khiểng, một hộ trồng dâu nuôi tằm tại xã Phúc Khánh, Lào Cai. Ảnh: Bích Hợp.
Không chỉ dừng lại ở cây dâu, cách Làng Nủ hơn 3km, vùng đất ven suối tại thôn Trĩ Ngoài, xã Phúc Khánh lại rực màu vàng óng mỗi mùa thu hoạch cam. Những quả cam vỏ mỏng, mọng nước, vị ngọt hậu đặc trưng của vùng núi đã trở thành điểm sáng trong chương trình đa dạng sinh kế của xã Phúc Khánh.
Ông Chiêu Tiến Lên, một hộ trồng 3ha cam chia sẻ, trồng cam không dễ. Cây phải được chăm sóc kỹ, phòng bệnh vàng lá, chú ý độ ẩm đất. Nhưng đổi lại năng suất ổn định, giá bán cao hơn nhiều loại cây ăn quả khác. Một hộ có từ 300 - 400 gốc cam có thể thu từ 120 - 150 triệu đồng mỗi năm.
“Nhờ cán bộ khuyến nông hướng dẫn kỹ thuật, gia đình tôi mạnh dạn trồng cam từ năm 2017. Lúc đầu lo lắm, sợ rủi ro. Nhưng giờ cam đã thành nguồn thu chính giúp gia đình thoát nghèo”, ông Lên chia sẻ.
Mô hình trồng cam cho thu nhập hàng trăm triệu đồng/năm của gia đình ông Chiêu Tiến Lên, thôn Trĩ Ngoài, xã Phúc Khánh. Ảnh: Bích Hợp.
Ông Nguyễn Văn Tứ, cán bộ Phòng Kinh tế xã Phúc Khánh cho biết, cây cam không chỉ giúp người dân tăng thu nhập mà còn mở ra cơ hội xây dựng thương hiệu nông sản của xã. Xã Phúc Khánh đã đưa sản phẩm cam của xã tham gia các hội chợ, kết nối tiêu thụ với doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh.
Khai thác tiềm năng nuôi cá nước lạnh
Nếu cây dâu và cam giúp bà con ăn nên làm ra trên đồi núi thì vùng thấp ven suối và hồ thủy lợi lại hình thành mô hình nuôi cá tạo sinh kế mới cho nhiều hộ nghèo. Nhờ lợi thế nguồn nước lạnh tự nhiên từ các con suối chảy qua địa bàn, mô hình nuôi cá tầm ở xã Phúc Khánh đang mở ra hướng sản xuất mới cho người dân vùng cao.
Nước suối trong mát quanh năm, sạch, hàm lượng khoáng ổn định, là điều kiện lý tưởng để cá tầm sinh trưởng tốt. Một số hộ đã xây dựng bể nuôi bằng xi măng hoặc bể lót bạt, dẫn nước trực tiếp từ suối vào để tạo dòng chảy liên tục, giúp cá phát triển khỏe mà không cần nhiều chi phí xử lý môi trường.
Những trái cam vàng óng, trĩu cành tại vườn cam của gia đình ông Chiêu Tiến Lên. Ảnh: Bích Hợp.
Ông Hoàng Văn Bảng, thôn Làng Nủ, xã Phúc Khánh - một hộ nuôi cá tầm chia sẻ, nuôi cá tầm cho hiệu quả kinh tế cao, thời gian nuôi khoảng 10 - 12 tháng có thể xuất bán, mỗi năm mang lại thu nhập từ vài chục đến hàng trăm triệu đồng tùy quy mô. Nhiều hộ được ngành nông nghiệp địa phương hướng dẫn kỹ thuật nuôi, chế độ dinh dưỡng, mật độ nuôi, kiểm soát nhiệt độ và chất lượng nước. Nhờ đó, mô hình đang dần mở rộng và được xem là sinh kế triển vọng. Việc nuôi cá tầm không chỉ tận dụng tốt tài nguyên địa phương mà còn hướng tới sản xuất hàng hóa đặc sản vùng cao, góp phần tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân Phúc Khánh.
Cán bộ Phòng Kinh tế xã Phúc Khánh thăm mô hình trồng cam tại thôn Trĩ Ngoài. Ảnh: Bích Hợp.
Ông Nguyễn Văn Tứ, cán bộ Phòng Kinh tế xã Phúc Khánh đánh giá, nuôi cá nước ngọt ở Phúc Khánh đang phát triển đúng hướng: “Mô hình này phù hợp với điều kiện tự nhiên, tận dụng được nguồn nước dồi dào. Nếu thực hiện tốt liên kết tiêu thụ và đảm bảo an toàn thực phẩm sẽ trở thành sinh kế ổn định, giúp người dân thoát nghèo bền vững”. Ông Tứ cho biết xã Phúc Khánh đang xây dựng mô hình tổ hợp tác nuôi cá để hỗ trợ kỹ thuật chung, giúp các hộ thống nhất quy trình nuôi, phòng bệnh, đồng thời tham gia chuỗi tiêu thụ nông sản sạch, tránh tình trạng bán lẻ, phụ thuộc thương lái.
Nuôi cá nước ngọt đang là sinh kế mới giúp người dân xã Phúc Khánh thoát nghèo. Ảnh: Bích Hợp.
Từ các mô hình trồng dâu, trồng cam đến nuôi cá nước ngọt, mỗi hộ dân Phúc Khánh đang thay đổi tư duy sản xuất, chuyển từ làm nông truyền thống sang sản xuất hàng hóa, tạo sinh kế bền vững. Không chỉ tạo thu nhập trước mắt, các mô hình này tạo nền tảng vững chắc để người dân thoát nghèo lâu dài. xã Phúc Khánh sẽ tiếp tục hỗ trợ kỹ thuật, kết nối thị trường, xây dựng thương hiệu sản phẩm đặc trưng. Con đường giảm nghèo ở vùng cao Phúc Khánh đã mở và đang được người dân thắp lên bằng ý chí, sự đổi mới và những mô hình sinh kế xanh, bền vững.
![‘Thủ phủ’ chanh leo trước bài toán bền vững: [Bài 3] Xây dựng liên kết chuỗi](https://t.ex-cdn.com/nongnghiepmoitruong.vn/256w/files/anhht_tn/2025/12/08/1232-akk00534-130606_948.jpg)




![‘Thủ phủ’ chanh leo trước bài toán bền vững: [Bài 3] Xây dựng liên kết chuỗi](https://t.ex-cdn.com/nongnghiepmoitruong.vn/480w/files/anhht_tn/2025/12/08/1232-akk00534-130606_948.jpg)



![‘Thủ phủ’ chanh leo trước bài toán bền vững: [Bài 2] Đối mặt nhiều thách thức](https://t.ex-cdn.com/nongnghiepmoitruong.vn/480w/files/anhht_tn/2025/12/08/2842-z7302761988134_dc134a17bfdb79e6bbec47c9721f34b7-122812_180.jpg)





![Đi trước đón đầu: [Bài 1] Sinh kế mới từ mô hình nuôi ếch bể nổi](https://t.ex-cdn.com/nongnghiepmoitruong.vn/192w/files/content/2025/12/13/dsc06888-210118_726-133559.jpg)












![Nhìn lại tháng cao điểm chống IUU: [Bài 3] Đồng bộ hạ tầng nghề cá](https://t.ex-cdn.com/nongnghiepmoitruong.vn/192w/files/phucpm/2025/12/13/2109-b32-133759_237.jpeg)


