Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Vĩnh Long vừa thẩm định nội dung “Sổ tay Hướng dẫn Thực hành Kinh tế tuần hoàn (KTTH)”. Theo đó đã góp ý, thông qua 6 quyển sổ tay hướng dẫn thực hành mô hình KTTH đối với các chuỗi nông nghiệp, thủy sản chủ lực gồm xoài, dừa, gà, bò, tôm và lúa - tôm.
Quyển Sổ tay Hướng dẫn Thực hành KTTH gồm 5 phần, nội dung giới thiệu các mô hình tiêu biểu và những câu chuyện truyền cảm hứng về hành trình chuyển đổi xanh trong nông nghiệp. Điểm quan trọng nhất là phần “Cầm tay chỉ việc” giúp bạn đọc hình dung cụ thể cách thức triển khai mô hình ngay tại vườn của mình một cách đơn giản, hiệu quả và dễ áp dụng nhất.
Bộ sổ tay là kết quả của đề tài “Nghiên cứu, ứng dụng các giải pháp phát triển kinh tế tuần hoàn cho các chuỗi ngành nông nghiệp và thủy sản gắn với phát triển kinh tế - xã hội huyện Thạnh Phú, tỉnh Bến Tre (cũ)” do PGS.TS Nguyễn Hồng Quân - Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển Kinh tế tuần hoàn (ICED) - Đại học Quốc gia TP.HCM làm chủ nhiệm cùng các cộng sự thực hiện.
Dừa là cây trồng có nhiều phụ phẩm có thể thực hành kinh tế tuần hoàn rất tốt. Ảnh: Minh Đảm.
Theo PGS.TS Nguyễn Hồng Quân, các mô hình KTTH được triển khai thí điểm tại các xã Thạnh Phong, Thới Thạnh, An Điền và Tân Phong (Vĩnh Long) đã chứng minh tính khả thi cao. Mỗi mô hình được thiết kế theo hai nguyên tắc cốt lõi: Biến 100% chất thải hữu cơ thành "vàng đen" nông nghiệp và từ giảm thiểu ô nhiễm đến chủ động tái tạo hệ sinh thái.
Mô hình trồng dừa tuần hoàn ở xã Tân Phong tích hợp đa tầng tán, tận dụng hoàn toàn phụ phẩm (tàu lá, mụn dừa) thành phân compost, kết hợp trồng xen cây dược liệu. Mô hình xoài tuần hoàn tại xã Thạnh Phong chủ động dinh dưỡng nhờ ủ phân từ phụ phẩm xoài và thủy phân phế phẩm thủy sản. Trong khi đó, mô hình chăn nuôi gà tuần hoàn ở xã Thới Thạnh áp dụng đệm lót sinh học xử lý 100% chất thải tại nguồn, giúp chăn nuôi sạch và tái tạo tài nguyên.
Các mô hình chăn nuôi bò, tôm - lúa và tôm biển tuần hoàn tại xã An Điền cũng ghi nhận hiệu quả nổi bật: tận dụng phụ phẩm nông nghiệp để ủ chua thức ăn, tái chế biến rơm rạ, bùn thải và áp dụng công nghệ tuần hoàn nước đa bậc kết hợp xử lý sinh học bằng vi sinh, nuôi cá rô phi. Những giải pháp này không chỉ giảm chi phí đầu vào đến 80% mà còn tạo ra dòng sản phẩm mới như phân bón hữu cơ, giúp tăng lợi nhuận ròng từ 106% đến gần 600%.
Đánh giá về tác động môi trường, các mô hình KTTH đã giúp “hồi sinh” các nông trại thành những “ốc đảo sinh thái” - nơi đất trở nên tơi xốp, giàu sinh vật và chim cò quay trở lại. Đồng thời, các mô hình còn góp phần nâng cao năng lực cho nông dân, đặc biệt là phụ nữ trong việc làm chủ kỹ thuật và tư duy sản xuất bền vững.
PGS.TS Nguyễn Hồng Quân khẳng định: “Đầu tư vào kinh tế tuần hoàn chính là đầu tư vào tương lai thịnh vượng, bền vững và tự chủ cho nông dân cũng như cho toàn tỉnh Vĩnh Long”.
Ông Nguyễn Văn Buội, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Vĩnh Long đánh giá kết quả nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong định hướng phát triển nông nghiệp xanh và kinh tế bền vững của tỉnh. Ông đề nghị nhóm nghiên cứu tiếp tục biên soạn bộ sổ tay theo hướng tinh gọn, ngôn ngữ gần gũi và hình ảnh trực quan hơn để nông dân dễ tiếp cận và áp dụng.
Sau khi được hoàn chỉnh, quyển sổ tay sẽ được ngành nông nghiệp và môi trường Vĩnh Long chuyển giao đến bà con nông dân, thành viên các tổ hợp tác, hợp tác xã nông nghiệp, cán bộ khuyến nông, cán bộ kỹ thuật tại địa phương. Bộ 6 quyển “Sổ tay Cầm tay chỉ việc” được kỳ vọng sẽ trở thành công cụ thực hành hữu hiệu, giúp lan tỏa tư duy kinh tế tuần hoàn trong sản xuất nông nghiệp, hướng đến nền nông nghiệp xanh, tự chủ và tái tạo của tỉnh Vĩnh Long.
