Khuyến nông Cà Mau đột phá công nghệ, tăng trưởng xanh giai đoạn 2026 - 2030

Hội nghị đã thống nhất định hướng chiến lược mới cho công tác khuyến nông trong giai đoạn tới, với mục tiêu xuyên suốt là đẩy mạnh ứng dụng khoa học – công nghệ, chuyển đổi số toàn diện và phát triển nông nghiệp sinh thái bền vững, thích ứng hiệu quả với biến đổi khí hậu.

Trụ cột thúc đẩy tái cơ cấu nông nghiệp

Giai đoạn 2021 – 2025 đánh dấu bước chuyển quan trọng của công tác khuyến nông tỉnh Cà Mau, khi từng bước đổi mới phương thức hoạt động, gắn chặt hơn với yêu cầu thực tiễn sản xuất và nhu cầu của người nông dân. Thông qua các hoạt động tuyên truyền, đào tạo và chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, chương trình khuyến nông đã giúp khoảng 50.000 lượt nông dân tiếp cận, ứng dụng hiệu quả khoa học – công nghệ vào sản xuất.

Nhiều mô hình sản xuất hiệu quả được xây dựng và nhân rộng, góp phần tạo diện mạo mới cho nông nghiệp tỉnh nhà. Tiêu biểu là mô hình nuôi tôm quảng canh cải tiến 2 – 3 giai đoạn, với diện tích năm 2023 đạt 34.427 ha; sản xuất lúa hữu cơ đạt 773,5 ha, lúa an toàn khoảng 20.000 ha.

Đặc biệt, trong lĩnh vực chuyển đổi số, Trung tâm Khuyến nông đã bước đầu triển khai hiệu quả hoạt động tư vấn trực tuyến thông qua các nền tảng Zoom, Zalo, YouTube và phần mềm nông nghiệp, giúp nông dân cập nhật kịp thời lịch thời vụ, diễn biến dịch bệnh và thông tin thị trường.

Ông Tiết Tiến Dũng, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Cà Mau nhấn mạnh, khuyến nông không chỉ dừng lại ở việc chuyển giao kỹ thuật đơn thuần, mà đã và đang trở thành lực lượng nòng cốt thúc đẩy tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng hiện đại, sinh thái và bền vững.

Theo ông Dũng, trong bối cảnh sản xuất nông nghiệp của tỉnh chịu tác động ngày càng rõ nét của biến đổi khí hậu, dịch bệnh và yêu cầu khắt khe từ thị trường, công tác khuyến nông giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong việc định hướng sản xuất, thay đổi tư duy của nông dân từ “làm nông” sang “làm kinh tế nông nghiệp”. Thông qua các mô hình trình diễn, tập huấn chuyên sâu và tư vấn tại chỗ, khuyến nông đã giúp người dân từng bước tiếp cận khoa học – công nghệ, áp dụng quy trình sản xuất an toàn sinh học, giảm chi phí đầu vào và nâng cao hiệu quả kinh tế.

“Khuyến nông chính là cánh tay nối dài của ngành nông nghiệp, là cầu nối đưa chủ trương, chính sách của tỉnh đến với nông dân một cách thiết thực và hiệu quả nhất. Mỗi mô hình khuyến nông thành công không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho người dân, mà còn góp phần định hình lại phương thức sản xuất của cả vùng”, ông Tiết Tiến Dũng khẳng định.

Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Cà Mau cho biết thêm, trong 5 năm qua, khuyến nông tỉnh đã đóng vai trò hạt nhân trong việc hình thành các vùng sản xuất tập trung, gắn kết nông dân với doanh nghiệp, hợp tác xã và chuỗi giá trị. Qua đó, nhiều mô hình sản xuất chủ lực như tôm – lúa, tôm sinh thái, lúa hữu cơ, cua thương phẩm an toàn từng bước được chuẩn hóa, tạo nền tảng quan trọng cho xây dựng và phát triển thương hiệu nông sản Cà Mau.

Tuy nhiên, hội nghị cũng thẳng thắn nhìn nhận những tồn tại, hạn chế như quy mô sản xuất còn manh mún, nhỏ lẻ; liên kết chuỗi chưa thật sự bền chặt; tác động của biến đổi khí hậu ngày càng gay gắt, đòi hỏi công tác khuyến nông phải tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hơn trong giai đoạn tới.

Đột phá từ “số hóa tri thức” và “vệ tinh khuyến nông”

Triển khai nhiệm vụ tại hội nghị, chương trình khuyến nông giai đoạn 2026 – 2030 đã được UBND tỉnh Cà Mau phê duyệt với tổng kinh phí dự kiến hơn 59 tỷ đồng. Mục tiêu trọng tâm là chuyển đổi tư duy từ sản xuất theo số lượng sang nâng cao chất lượng và giá trị gia tăng, tập trung vào các ngành hàng chủ lực, mũi nhọn của tỉnh như tôm – cua và lúa gạo.

Theo đó, chương trình sẽ đẩy mạnh phát triển sản xuất quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao, an toàn sinh học, hướng tới các chứng nhận quốc tế, gắn liền với thương hiệu “Tôm sú Cà Mau”; đồng thời đa dạng hóa các loại hình nuôi như thâm canh, bán thâm canh, nuôi tuần hoàn; quản lý chặt chẽ nhãn hiệu tập thể “Cua Cà Mau”. Đối với sản xuất lúa, khuyến nông sẽ tập trung phát triển lúa chất lượng cao, phát thải thấp, gắn với Đề án 1 triệu ha chuyên canh lúa vùng ĐBSCL.

Bước sang giai đoạn mới, ông Tiết Tiến Dũng nhấn mạnh yêu cầu đặt ra cho hệ thống khuyến nông là đổi mới toàn diện phương thức hoạt động, lấy chuyển đổi số làm công cụ, lấy người nông dân làm trung tâm và lấy hiệu quả kinh tế, môi trường làm thước đo. Khuyến nông sẽ không chỉ “cầm tay chỉ việc” mà còn đóng vai trò đồng hành, tư vấn chiến lược, hỗ trợ nông dân tiếp cận thị trường và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị nông nghiệp bền vững của tỉnh.

Một trong những điểm nhấn quan trọng được thảo luận tại hội nghị là các giải pháp đột phá về công nghệ. Trung tâm Khuyến nông Cà Mau xác định chuyển đổi vị thế từ đơn vị thực hiện sang “nhà lãnh đạo đổi mới, sáng tạo và chuyển đổi số” ở cấp cơ sở.

Các giải pháp trọng tâm gồm: phát triển “App Khuyến nông Cà Mau” tích hợp thư viện tri thức số, hỏi – đáp trực tuyến và cảnh báo môi trường theo thời gian thực; xây dựng mô hình “Trạm dừng chân khuyến nông số” – các điểm vệ tinh vừa trưng bày sản phẩm OCOP, vừa kết nối du lịch sinh thái với các mô hình sản xuất hiệu quả; triển khai chiến dịch “Nông dân là chủ thể”, đào tạo kỹ năng số, livestream bán hàng và quảng bá nông sản trên nền tảng mạng xã hội cho chính người nông dân.

Ông Nguyễn Bình Thuận, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường nhấn mạnh, việc triển khai chương trình khuyến nông giai đoạn 2026 – 2030 không chỉ là nhiệm vụ kỹ thuật, mà còn là nhiệm vụ chính trị quan trọng, gắn liền với xây dựng nông thôn mới và phát triển bền vững của tỉnh. Ông đề nghị Trung tâm Khuyến nông tiếp tục phát huy tinh thần đổi mới, xem công nghệ số và tư duy kinh tế xanh là nền tảng cốt lõi để người nông dân Cà Mau không chỉ sản xuất giỏi, mà còn làm giàu bền vững trên chính mảnh đất quê hương.