Đưa công nghệ vào sản xuất
Tại xã Thăng An, TP Đà Nẵng, Hợp tác xã Nông nghiệp Công nghệ cao 43 Farm (thương hiệu Nông trại rau) đang canh tác trên diện tích 3.500 m², trong đó 600 m² áp dụng thủy canh và 2.900 m² trồng hữu cơ. Từ khâu gieo trồng đến chăm sóc, thu hoạch đều được kiểm soát bằng quy trình VietGAP, GlobalGAP, giúp đảm bảo chất lượng nông sản, an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng và thân thiện với môi trường.
Với phương châm “trồng sạch - sống xanh”, nông trại nói không với thuốc bảo vệ thực vật và hóa chất độc hại, đồng thời ứng dụng hệ thống theo dõi độ ẩm, nhiệt độ, ánh sáng, pH và dinh dưỡng tự động. Nhờ vậy, việc tối ưu tưới - chiếu sáng được thiết lập chính xác, nâng năng suất và chất lượng rau theo từng vụ.
Chị Diệp Thị Thảo Trang thành công với mô hình trồng rau ứng dụng công nghệ cao. Ảnh: Võ Hà.
Tuy nhiên, theo Giám đốc hợp tác xã Diệp Thị Thảo Trang, để triển khai nông nghiệp công nghệ cao đòi hỏi vốn đầu tư lớn cho nhà kính - thủy canh - hệ thống châm phân, đồng thời người làm phải có kiến thức chuyên môn để vận hành và xử lý sự cố.
“Nếu không có nền tảng kỹ thuật và kiến thức quản trị, rất khó để vận hành thành công mô hình này. Bù lại, năng suất tăng, rủi ro giảm, thị trường tiêu thụ ổn định là động lực giúp HTX tiếp tục mở rộng vùng trồng trong thời gian tới”, chị Trang chia sẻ.
Không chỉ dừng lại ở 43 Farm, xu hướng ứng dụng công nghệ cao đang lan rộng, góp phần tạo nên một diện mạo nông nghiệp mới cho Đà Nẵng. Tại xã Hòa Vang, anh Nguyễn Tấn Phương, Giám đốc Công ty CP Nông nghiệp Công nghệ cao Afarm, khởi nghiệp với mô hình Farm on Smartphone - quản lý toàn bộ nông trại qua điện thoại thông minh. Phần mềm do anh tự phát triển cho phép điều khiển từ xa các khâu gieo trồng, tưới tiêu đến thu hoạch, giúp nông trại hàng nghìn mét vuông vận hành chỉ với khoảng 10 lao động.
Việc tối ưu tưới - chiếu sáng được thiết lập chính xác, nâng năng suất và chất lượng rau theo từng vụ. Ảnh: Võ Hà.
Tại Afarm, mọi quy trình được kiểm soát tự động theo nguyên tắc “4 không”: không thuốc trừ sâu - không giống biến đổi gen - không chất kích thích tăng trưởng - không hóa chất độc hại. Khách hàng có thể tham quan và trải nghiệm trồng - chăm sóc - thu hoạch, từ đó tăng niềm tin vào sản phẩm.
“Nhờ trồng thủy canh trong nhà màng, sâu bệnh giảm, thời tiết ít ảnh hưởng, và năng suất cao gấp 2–3 lần so với sản xuất truyền thống”, anh Phương cho hay.
Tiến đến “nông nghiệp số”
Theo Sở NN-MT TP Đà Nẵng, ngành nông nghiệp địa phương đang từng bước chuyển dịch theo hướng hiện đại, ứng dụng công nghệ cao và sản xuất hữu cơ. Đây không chỉ là bước tiến mang tính kỹ thuật mà còn là sự thay đổi tư duy sản xuất - từ “lấy công làm lời” sang “lấy công nghệ làm động lực phát triển”. Việc đưa khoa học - công nghệ vào sản xuất đã giúp nâng cao năng suất cây trồng, giá trị sản phẩm và hiệu quả kinh tế trên cùng đơn vị diện tích. Tỷ lệ cơ giới hóa đạt trên 95% ở khâu làm đất, thu hoạch, qua đó giảm sức lao động thủ công, hạn chế tình trạng thiếu nhân lực nông nghiệp, đồng thời rút ngắn thời gian canh tác. Các mô hình cánh đồng lớn, ứng dụng máy móc và kỹ thuật mới cũng giúp tối ưu quy trình sản xuất, giảm rủi ro do sâu bệnh, thời tiết thất thường.
Giai đoạn 2020–2025, nông nghiệp thành phố đạt nhiều kết quả toàn diện, cơ cấu cây trồng – vật nuôi dịch chuyển theo hướng chất lượng; mô hình sản xuất công nghệ cao, cơ giới hóa và số hóa phát triển mạnh. Diện tích vùng rau củ quả đạt chuẩn VietGAP tăng lên gần 392 ha; hơn 470 ha được cấp 67 mã số vùng trồng, duy trì 9 mã vùng trồng xuất khẩu. Diện tích liên kết sản xuất giống cây trồng lũy kế đạt trên 28.000 ha; toàn vùng đã hình thành 444 trang trại chăn nuôi, cùng nhiều dự án chăn nuôi công nghệ cao theo quy trình khép kín. Nhờ áp dụng kỹ thuật và cơ giới hóa, năng suất tăng ổn định, dự kiến năm 2025 đạt 476.300 tấn lúa và 325.000 tấn rau thực phẩm.
Đến nay, Đà Nẵng có diện tích vùng rau củ quả đạt chuẩn VietGAP đạt gần 392 ha; hơn 470 ha được cấp 67 mã số vùng trồng, duy trì 9 mã vùng trồng xuất khẩu. Ảnh: Võ Hà.
Nhiều mô hình nông nghiệp công nghệ cao ở Hòa Vang (Đà Nẵng cũ), Đại Lộc, Hiệp Đức, Thăng Bình (Quảng Nam cũ) đã ứng dụng thủy canh nhà màng, hệ thống tưới tự động, cảm biến môi trường và phần mềm số hóa quy trình sản xuất. Nhờ đó, chi phí đầu vào giảm, chất lượng nông sản nâng cao, đồng thời giảm ô nhiễm và rủi ro trong canh tác.
Ông Phạm Nam Sơn, Giám đốc Sở NN-MT TP Đà Nẵng cho biết, trong xu thế phát triển xanh – bền vững, thành phố xác định nông nghiệp công nghệ cao, thông minh và sinh thái là trụ cột chiến lược. Định hướng hình thành khu sản xuất nông nghiệp thông minh tích hợp sản xuất, logistics, chuyển đổi số, đẩy mạnh ứng dụng IoT, AI, blockchain trong quản lý canh tác, giám sát môi trường, truy xuất nguồn gốc. Thành phố khuyến khích mô hình “nông nghiệp số – nông nghiệp mở”, kết nối nông dân – doanh nghiệp - viện nghiên cứu trong toàn chuỗi sản xuất – tiêu thụ.
Trước mắt, Đà Nẵng tập trung triển khai các khu nông nghiệp công nghệ cao tại Hiệp Đức, Thăng Bình, Tam Kỳ, Duy Xuyên, Núi Thành, Chu Lai và tháo gỡ vướng mắc để đưa Trung tâm công nông nghiệp Tam Anh (Tập đoàn THACO) vào hoạt động sớm nhất.
