Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị được xem là "kim chỉ nam" để khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo trở thành động lực then chốt cho phát triển bền vững đất nước. Với Tây Ninh, một trong những địa phương có nhiều lợi thế nông nghiệp, nghị quyết này mở ra hướng đi mới trong quá trình chuyển đổi từ sản xuất truyền thống sang nông nghiệp tri thức, công nghệ và số hóa.
Ông Võ Minh Thành , Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Tây Ninh chia sẻ với Báo Nông nghiệp và Môi trường.
Ông Võ Minh Thành, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Tây Ninh. Ảnh: Trần Trung.
Thưa ông, ông đánh giá thế nào về ý nghĩa của Nghị quyết 57 đối với ngành nông nghiệp Tây Ninh?
Nghị quyết 57 là bước ngoặt lớn, định hướng rõ ràng cho chuyển đổi từ nông nghiệp truyền thống sang nông nghiệp tri thức - công nghệ - số hóa. Đây không chỉ là câu chuyện về kỹ thuật, mà là sự thay đổi toàn diện trong tư duy phát triển: từ “tăng sản lượng” sang “tăng giá trị”, từ “phụ thuộc tự nhiên” sang “chủ động bằng tri thức và công nghệ”.
Nghị quyết 57 định hướng rõ ràng cho chuyển đổi từ nông nghiệp truyền thống sang nông nghiệp tri thức - công nghệ - số hóa. Ảnh: T.T.
Nghị quyết tạo hành lang pháp lý quan trọng để thúc đẩy hợp tác “bốn nhà”: Nhà nước - Nhà khoa học -Doanh nghiệp - Nông dân, hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo trong nông nghiệp. Khi tri thức và công nghệ được đưa vào sản xuất, người nông dân không còn là người “làm thuê”, mà trở thành chủ thể của quá trình chuyển đổi số. Đặc biệt, khoa học - công nghệ góp phần tăng khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu không chỉ giúp nâng cao năng suất mà còn giảm phát thải, tái sử dụng phụ phẩm, phát triển nông nghiệp tuần hoàn, thân thiện môi trường, phù hợp định hướng “kinh tế xanh, phát triển bền vững”.
Ngoài ra, các lĩnh vực như công nghệ sinh học, tự động hóa, dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain, IoT được khuyến khích ứng dụng vào sản xuất, chế biến, truy xuất nguồn gốc, tiêu thụ sản phẩm. Đây là bước chuyển mang tính cách mạng, giúp giảm chi phí sản xuất, tăng năng suất, nâng cao chất lượng và khả năng cạnh tranh của nông sản.
Thưa ông, Tây Ninh đang có nhiều điều kiện thuận lợi để hiện thực hóa tinh thần của Nghị quyết. Ông có thể chia sẻ cụ thể hơn về lợi thế này?
Tây Ninh được thiên nhiên ưu đãi về đất đai màu mỡ, rất thích hợp cho cây lương thực, hoa màu, cây ăn quả cho đến cây công nghiệp và chăn nuôi đại gia súc. Từ một nền nông nghiệp truyền thống, Tây Ninh đã không ngừng đổi mới, hướng đến nền nông nghiệp xanh, hiện đại và bền vững, nơi chất lượng sản phẩm, môi trường và sức khỏe cộng đồng được đặt lên hàng đầu.
Từ một nền nông nghiệp truyền thống, Tây Ninh đã không ngừng đổi mới, hướng đến nền nông nghiệp xanh, hiện đại và bền vững. Ảnh: T.T.
Đặc biệt, hồ Dầu Tiếng, công trình thủy lợi lớn nhất cả nước giúp đảm bảo nguồn nước tưới ổn định quanh năm, tạo nền tảng vững chắc cho sản xuất nông nghiệp. Tỉnh còn nằm ở vị trí cửa ngõ giao thương quan trọng, giáp Campuchia, kết nối thuận lợi với TP.HCM và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, mở ra cơ hội lớn cho phát triển chế biến và xuất khẩu nông sản.
Việc sáp nhập đã tạo ra một không gian phát triển nông nghiệp rộng lớn hơn, cho phép quy hoạch các vùng sản xuất chuyên canh quy mô lớn, kết hợp thế mạnh của hai địa phương cũ (vùng lúa gạo trọng điểm thuộc khu vực Đồng Tháp Mười và vùng cây ăn trái, cây công nghiệp, chăn nuôi có giá trị kinh tế cao).
Tây Ninh hình thành nhiều vùng sản xuất đạt tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ để xuất khẩu. Ảnh: Trần Trung.
Với hơn 600.000 ha đất nông nghiệp, Tây Ninh đang đẩy mạnh nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, tập trung chuyển giao khoa học - kỹ thuật gắn với các cây trồng chủ lực như lúa, mãng cầu, chanh không hạt, thanh long, cao su, mía; đồng thời phát triển chăn nuôi trang trại quy mô lớn, nuôi trồng thủy sản theo hướng hiện đại.
Hiện Tây Ninh là địa phương dẫn đầu khu vực phía Nam về phát triển chăn nuôi công nghệ cao, với nhiều tổ hợp chế biến - xuất khẩu thịt gà, thịt bò, sữa quy mô lớn tiến tới xuất khẩu. Tỉnh cũng tiên phong ứng dụng công nghệ số trong trồng trọt, hình thành nhiều vùng sản xuất đạt VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ, hướng tới nông nghiệp xanh và bền vững.
Chăn nuôi và chế biến các sản phẩm động vật được xem là thế mạnh của tỉnh Tây Ninh. Ảnh: Trần Trung.
Đến nay, nông sản Tây Ninh đã có mặt tại hơn 40 thị trường quốc tế, khẳng định thương hiệu và uy tín của địa phương. Trong đó, chuỗi 12 dự án nông nghiệp công nghệ cao do Tập đoàn De Heus (Hà Lan) và Tập đoàn Hùng Nhơn triển khai đang tạo điểm nhấn: hình thành hệ sinh thái khép kín từ vùng nguyên liệu - con giống - chăn nuôi - chế biến - xuất khẩu. Đây là mô hình mẫu, giúp chuẩn hóa quy trình sản xuất và nâng cao năng lực cạnh tranh cho ngành chăn nuôi Tây Ninh.
Thưa ông, Nghị quyết 57 cũng đặt ra yêu cầu chuyển từ “quản lý hành chính” sang “quản trị thông minh”. Tây Ninh đã có những bước chuẩn bị gì để bắt nhịp tinh thần này, thưa ông?
Tây Ninh đặt mục tiêu đến năm 2030, kinh tế số chiếm 30% GRDP, tỷ lệ chuyển đổi số (DTI) thuộc tốp 10 cả nước và tối thiểu 3% ngân sách hằng năm được dành cho phát triển khoa học - công nghệ - đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Tây Ninh tiếp tục đẩy chuyển đổi số, ứng dụng khoa học - công nghệ vào sản xuất, tiến tới kinh tế xanh, nông nghiệp xanh. Ảnh: Trần Trung.
Riêng lĩnh vực nông nghiệp, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành Kế hoạch hành động cụ thể để thực thi Nghị quyết 57. Mục tiêu là nâng cao năng lực, sức cạnh tranh, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, qua đó gia tăng năng suất, chất lượng và giá trị gia tăng trong lĩnh vực nông nghiệp - môi trường. Ngành cùng với tỉnh Tây Ninh hướng tới xây dựng chính quyền số, kinh tế số, xã hội số hiện đại, minh bạch, cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình; đồng thời phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, kỹ năng số cho cán bộ, công chức, viên chức. Phấn đấu đến năm 2025, 100% cán bộ được bồi dưỡng kỹ năng số cơ bản, 80% làm chủ công nghệ số trong quản lý, điều hành; 60% dữ liệu ngành được tích hợp, chia sẻ trên trục liên thông dữ liệu.
Tây Ninh khuyến khích doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, mạnh dạn ứng dụng công nghệ cao vào nông nghiệp thông minh. Ảnh: Trần Trung.
Để hiện thực hóa mục tiêu chuyển đổi số toàn diện, ngành Nông nghiệp và Môi trường Tây Ninh đang tập trung triển khai đồng bộ nhiều nhóm nhiệm vụ trọng tâm. Trước hết là nâng cao nhận thức và quyết tâm chính trị. Đẩy mạnh tuyên truyền, tập huấn, phát động phong trào “Bình dân học vụ số” trong toàn hệ thống, coi đây là bước khởi đầu quan trọng giúp cán bộ, công chức và người lao động làm chủ công nghệ. Việc thực hiện chuyển đổi số cũng được gắn chặt với công tác thi đua, khen thưởng nhằm tạo động lực lan tỏa rộng rãi.
Song song đó, tham mưu tỉnh hoàn thiện thể chế và cơ chế tài chính linh hoạt, đơn giản hóa thủ tục hành chính, cắt giảm quy trình không cần thiết, tạo môi trường thuận lợi tối đa cho người dân và doanh nghiệp trong tiếp cận, ứng dụng khoa học - công nghệ. Một trọng tâm khác là đầu tư hạ tầng số và cơ sở dữ liệu ngành. Tây Ninh đang xây dựng, cập nhật hệ thống dữ liệu đất đai, tài nguyên, môi trường; đồng thời đưa các công nghệ hiện đại như AI, IoT vào dự báo thiên tai, giám sát biến đổi khí hậu và quản lý tài nguyên hiệu quả hơn.
Cùng với đó, tỉnh Tây Ninh nói chung, ngành nông nghiệp nói riêng chú trọng phát triển nguồn nhân lực khoa học - công nghệ nhằm đảm bảo nền tảng vững chắc cho quá trình chuyển đổi số bền vững. Ngoài ra, chúng tôi còn khuyến khích doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, mạnh dạn ứng dụng công nghệ cao vào nông nghiệp thông minh, thương mại điện tử và xây dựng thương hiệu số cho nông sản địa phương, mở rộng tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.
Cuối cùng, tỉnh đẩy mạnh hợp tác quốc tế và liên kết vùng, đặc biệt với TP.HCM và các doanh nghiệp công nghệ lớn trong và ngoài nước, nhằm chia sẻ kinh nghiệm, tiếp cận tri thức mới, tạo sức bật mạnh mẽ cho tiến trình chuyển đổi số ngành nông nghiệp.
Nghị quyết 57 tạo hành lang pháp lý quan trọng để thúc đẩy hợp tác “bốn nhà”, hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo trong nông nghiệp. Ảnh: Trần Trung.
Với quyết tâm cao, lộ trình rõ ràng và sự phối hợp đồng bộ giữa các cấp, các ngành, tôi tin rằng Tây Ninh sẽ sớm trở thành địa phương tiên phong về nông nghiệp công nghệ cao, phát triển theo hướng hiện đại, xanh, bền vững và hội nhập quốc tế.
Xin trân trọng cảm ơn ông!
