Quy hoạch khoảng 1.600 vùng lúa năng suất, chất lượng cao
Sáng 26/11, UBND tỉnh Hà Tĩnh tổ chức hội nghị trực tuyến triển khai kế hoạch sản xuất nông nghiệp năm 2026, trong đó mục tiêu trước mắt là triển khai thắng lợi Đề án sản xuất vụ xuân.
Hội nghị triển khai kế hoạch sản xuất nông nghiệp năm 2026 tỉnh Hà Tĩnh. Ảnh: Thanh Nga.
Theo ông Nguyễn Thanh Hải, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Tĩnh, năm 2025 là năm sản xuất nông nghiệp gặp muôn vàn bất lợi và khó khăn. Trên cây lúa, các loại sâu bệnh nguy hiểm như đạo ôn cổ bông, khô vằn… gây hại diện rộng; cây ngô phát sinh sâu keo mùa thu, bệnh khô vằn, đốm lá. Đối với vật nuôi, dịch tả lợn Châu Phi hoành hành gây thiệt hại nặng nề.
Trước những biến động ngày càng bất lợi của thời tiết, dịch bệnh, năm 2026 là năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh - một năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, tạo tiền đề, khí thế và nền tảng cho cả giai đoạn 2026 - 2030. Vì vậy trước mắt Hà Tĩnh phấn đấu thực hiện thắng lợi toàn diện sản xuất vụ xuân năm 2026.
Theo đó, quan điểm chỉ đạo là tạo bước chuyển biến về nhận thức và hành động đối với chính quyền hai cấp cũng như người dân “lấy nông nghiệp sinh thái làm chủ đạo, nông nghiệp hữu cơ là mũi nhọn cho phát triển kinh tế nông nghiệp bền vững”. Phấn đấu mỗi xã, phường đều có mô hình, cơ sở/vùng sản xuất có hiệu quả theo lợi thế của địa phương như: Sản xuất lúa giảm phát thải (sử dụng phân bón hữu cơ vi sinh, áp dụng tưới ngập - khô xen kẽ, hệ thống thâm canh lúa cải tiến SRI, quản lý dịch hại tổng hợp, sử dụng máy cấy, máy sạ, xử lý gốc gạ); cây ăn quả (cam, bưởi) sử dụng giống sạch bệnh, áp dụng canh tác hữu cơ, cải tạo đất, quản lý dịch hại tổng hợp; phát triển một số vùng sản xuất rau an toàn gắn với truy xuất nguồn gốc, theo chuỗi thực phẩm sạch…
Về diện tích trồng lúa vụ xuân 2026, Hà Tĩnh phấn đấu gieo cấy đạt hơn 59.000ha, sản lượng đạt trên 35,4 vạn tấn, cây trồng cạn tổng diện tích nỗ lực đạt hơn 19.500ha.
Công tác giống và thời vụ cần đặc biệt quan tâm nhằm hạn chế thiệt hại trong giai đoạn đầu xuống giống. Ảnh: Thanh Nga.
Giải pháp ngành chuyên môn và các địa phương cần lưu ý gồm: Cơ cấu giống lúa có năng suất, chất lượng tốt, sản phẩm dễ tiêu thụ như Bắc Thịnh, Nếp 98, Nếp 87, Hà Phát 3, Khang dân đột biến, Khang dân 18, BT09, ADI168, VNR20, Nhị ưu 838, BQ, Thái Xuyên 111…
Lịch xuống giống lúa vụ xuân năm 2026 dự báo trùng tiết Lập Xuân, có tần suất rét cao nhất trong năm nên khuyến khích bà con bắc mạ phủ nilon, chủ động thực hiện chống rét cho mạ và lúa gieo thẳng, phấn đấu bắc mạ từ 10/1 - 5/2/2026. Riêng những vùng có tập quán gieo thẳng, lịch gieo theo thời vụ bắc mạ, phấn đấu để lúa trổ tập trung từ 25/4, kết thúc trước 5/5/2026. Đặc biệt lưu ý không gieo cấy vào những ngày nhiệt độ dưới 15 độ C.
Hà Tĩnh cũng đã hoàn thành quy hoạch vùng trồng lúa năng suất, chất lượng cao với định hướng khoảng 1.600 vùng, tổng diện tích khoảng 32.800ha. Trên cơ sở vùng quy hoạch, địa phương ưu tiên nguồn ngân sách đầu tư các công trình thủy lợi, giao thông tại vùng quy hoạch gắn với tổ chức lại sản xuất theo hướng chuyên canh, giảm phát thải.
Giám đốc Sở NN-MT Hà Tĩnh nhấn mạnh, kế hoạch sản xuất lúa giảm phát thải cần hành động ngay từ vụ xuân 2026 để làm tiền đề mở rộng cho các năm tới. Ảnh: Thanh Nga.
Ngoài ra, cấp xã tiếp tục thực hiện tích tụ, tập trung ruộng đất theo hướng cánh đồng lớn, phấn đấu đưa vào sản xuất từ vụ xuân 2026 diện tích trên 14.000ha. Khuyến khích áp dụng các biện pháp cải tạo và nâng cao chất lượng đất trồng lúa thông qua bón phân hữu cơ, phân vi sinh và áp dụng các biện pháp canh tác bền vững nhằm tăng độ phì nhiêu, giảm thoái hóa đất, hướng tới sản xuất nông nghiệp xanh, bền vững và thân thiện với môi trường.
Phấn đấu tốc độ tăng trưởng nông nghiệp trên 3%
Ông Nguyễn Duy Cường, Chủ tịch UBND xã Gia Hanh cho rằng, muốn sản xuất lúa đạt hiệu quả cao cần tập trung tích tụ, chuyển đổi ruộng đất theo cánh đồng lớn. Như xã Gia Hanh đang phấn đấu đến năm 2030 chuyển đổi trên 1.000ha. Trước mắt, vụ xuân 2026 xã sẽ chuyển đổi 150ha tại 3 thôn để canh tác giống lúa chủ lực, năng suất cao như Nếp 98, Hana.
“Căn cứ vào các chính sách của Trung ương, của tỉnh, chúng tôi đã tích tụ được nhiều vùng canh tác 1 giống, 1 thời vụ, một quy trình với diện tích từ 5 – 10ha. Đồng thời tranh thủ chính sách hỗ trợ xi măng trong xây dựng nông thôn mới để nâng cấp đường giao thông, kênh mương nội đồng”, ông Cường nói.
Theo ông, cần nhất bây giờ là HĐND tỉnh ban hành chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất nông nghiệp giai đoạn 2026 - 2030. Trong đó có chính sách hỗ trợ mua máy gieo sạ, máy cấy. Nếu nội dung hỗ trợ này đi vào thực tiễn sẽ đem lại lợi ích rất lớn trong việc giảm chi phí sản xuất, tăng năng suất lúa, bảo vệ môi trường và thay đổi tập quán sản xuất của nông dân.
Ông Hồ Huy Thành, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh yêu cầu các địa phương tập trung thực hiện các đề án, phấn đấu đưa tốc độ tăng trưởng nông nghiệp của tỉnh năm 2026 đạt trên 3%. Ảnh: Thanh Nga.
Nhấn mạnh về kế hoạch sản xuất nông nghiệp năm 2026, ông Hồ Huy Thành, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh yêu cầu các địa phương khẩn trương xây dựng, ban hành, chỉ đạo, tổ chức tổng kết và triển khai thực hiện tốt các đề án, kế hoạch sản xuất đảm bảo hoàn thành đạt và vượt các chỉ tiêu đề ra, phấn đấu tốc độ tăng trưởng nông nghiệp đạt trên 3%.
“Trước mắt tập trung quyết liệt quản lý, xử lý nghiêm cơ sở kinh doanh giống, vật tư phân bón kém chất lượng, bởi nếu bỏ qua quản lý chất lượng sẽ gây thiệt hại cả mùa vụ. Các xã, thôn tuyên truyền lịch thời vụ đến tận hộ dân, tuyệt đối không để gieo cấy sai lịch thời vụ. Tổ chức sản xuất đúng quy trình kỹ thuật, nhất là ứng dụng tiến bộ mạ khay, máy cấy kết hợp tưới ngập - khô xen kẽ vào sản xuất. Đồng thời chủ động điều tra phát hiện, dự báo, phòng trừ kịp thời các loại sâu bệnh, bảo vệ thành quả sản xuất”, Phó Chủ tịch tỉnh Hà Tĩnh nhấn mạnh.
Bà Võ Thị Hồng Minh, Giám đốc Công ty cổ phần Giống cây trồng và Thương mại Hà Tĩnh cho hay, để đáp ứng nhu cầu giống cho vụ xuân 2026, ngoài bộ giống của Công ty, đơn vị đã kết nối với các doanh nghiệp sở hữu giống lúa độc quyền, cân đối sản lượng, sẵn sàng cung ứng kịp thời cho người sản xuất.
Đặc biệt, với đề án canh tác lúa giảm phát thải, Công ty rất đồng tình ủng hộ chủ trương. Trước mắt, Công ty đăng ký tham gia 2 mô hình áp dụng mạ khay - máy cấy, tưới ngập - khô xen kẽ trên giống lúa Nếp 98 với diện tích 40ha tại xã Tùng Lộc và Cẩm Bình. Nếu thuận lợi, Công ty sẽ tiếp tục mở rộng và cam kết phối hợp bao tiêu sản phẩm cho bà con.
