Tại xã Phiêng Cằm (thuộc huyện Mai Sơn cũ, tỉnh Sơn La), mô hình trồng ớt trong nhà màng của HTX Toàn Dân Tiến đang là điển hình trong phát triển nông nghiệp công nghệ cao trên địa bàn. Những luống ớt xanh mướt, sai trĩu quả, được chăm sóc theo quy trình khép kín đang mang lại hiệu quả kinh tế rất cao cho các hộ dân nơi đây.
Ớt Palermo và ớt chuông ngọt là sản phẩm chủ lực của HTX Toàn Dân Tiến. Ảnh: Đức Bình.
Anh Hoàng Văn Dự, cán bộ kỹ thuật của HTX Toàn Dân Tiến cho biết, toàn bộ quy trình canh tác các loại rau trong nhà màng đều tuân thủ tiêu chuẩn VietGAP. Từ khâu làm đất, bón lót, xử lý sâu bệnh đến thu hoạch đều được ghi chép nhật ký sản xuất đầy đủ. “Chúng tôi chỉ dùng phân hữu cơ vi sinh, kết hợp một số loại thuốc sinh học để phòng nấm bệnh. Mọi công đoạn từ làm cỏ, tỉa cành đến chăm sóc đều được kiểm soát rất chặt chẽ. Hiện HTX có 3 nhân công làm việc luân phiên, tập trung cho việc cắt tỉa cành theo kế hoạch”, anh Dự chia sẻ.
Trên diện tích hơn 3.000m² nhà màng, HTX đang canh tác nhiều loại rau quả như bí xanh, su su, cà chua… Tuy vậy, ớt Palermo và ớt chuông ngọt vẫn là sản phẩm chủ lực, chiếm khoảng 70% tổng diện tích. Đây là hai giống ớt có nguồn gốc ôn đới, ưa khí hậu mát và dễ bị sâu hại như bọ phấn, rệp.
Xã Phiêng Cằm có lợi thế khí hậu mát mẻ quanh năm, mùa hè nhiệt độ cao nhất khoảng 32°C nhưng ban đêm giảm xuống còn 23 - 24°C, tạo điều kiện thuận lợi cho các loại rau quả ưa lạnh phát triển.Tuy nhiên, biến đổi khí hậu khiến những năm gần đây xuất hiện nhiều đợt mưa kéo dài, ảnh hưởng đáng kể đến cây trồng ngoài tự nhiên. Vì vậy nếu trồng ngoài trời, cây rất dễ bị tác động bởi thời tiết và sâu bệnh, trong khi sản xuất trong nhà màng giúp kiểm soát nhiệt độ, hạn chế mưa nắng và bảo đảm ổn định hơn trong bối cảnh thời tiết diễn biến phức tạp.
Hệ thống nhà màng của HTX Toàn Dân Tiến được đầu tư hơn 300 triệu đồng. Ảnh: Đức Bình.
Bà Nguyễn Huyền Trang, cán bộ Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp tỉnh Sơn La cho biết: “Các hộ đầu tư nhà màng thường phải bỏ ra chi phí khá lớn, khoảng trên 100 triệu đồng cho mỗi 1.000m². Tuy nhiên bù lại năng suất và hiệu quả sản xuất được đảm bảo hơn so với trồng ngoài tự nhiên”.
Theo bà Trang, ưu điểm của nhà màng thể hiện rõ ở việc tạo môi trường sinh trưởng ổn định, đồng thời giảm đáng kể rủi ro sâu bệnh. Khi các yếu tố nhiệt độ và độ ẩm được kiểm soát tốt, cây trồng phát triển khỏe hơn, từ đó hạn chế nhu cầu sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Tuy vậy, bà Trang cũng lưu ý nhà vườn vẫn cần thường xuyên kiểm tra để phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường, bởi ớt là cây rất nhạy với biến động thời tiết.
Bên cạnh việc chuẩn hóa quy trình canh tác, HTX Toàn Dân Tiến còn chủ động liên kết với hệ thống siêu thị và nhà hàng tại miền Bắc để đảm bảo đầu ra ổn định. Nhờ vậy, nông dân chỉ cần tập trung sản xuất, còn sản phẩm ớt được thu mua với mức giá trung bình khoảng 50.000 - 80.000 đồng/kg. Với năng suất 3 - 5kg mỗi cây ớt Palermo và 1,5 - 3kg mỗi cây ớt chuông ngọt, bình quân 3.000m² cho sản lượng hơn 20 tấn/vụ, lợi nhuận hàng trăm triệu đồng.
Hợp tác xã Toàn Dân Tiến đang hướng tới đầu tư xây dựng thêm các thiết bị phục vụ sản xuất trong nhà màng như lớp cắt nắng, quạt gió, hệ thống đo ẩm... để có thể duy trì sản xuất rau quanh năm, cung cấp sản phẩm ổn định cho các siêu thị và nhà hàng.
