Ổi Hoành Bồ mở hướng thoát nghèo bền vững

Những năm gần đây, tại phường Hoành Bồ, tỉnh Quảng Ninh, cây ổi Hoành Bồ đã trở thành điểm sáng trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng, mang lại nguồn thu ổn định và giúp nhiều hộ dân thoát nghèo. Từ một loại cây trồng thử nghiệm, ổi Hoành Bồ không chỉ khẳng định giá trị kinh tế mà còn mở ra hướng đi mới cho nông nghiệp địa phương.

Trước đây, cuộc sống của nhiều hộ dân nơi đây còn khó khăn do canh tác manh mún, phụ thuộc vào cây lúa và ngô. Khi chương trình xây dựng nông thôn mới được triển khai, cây ổi Hoành Bồ được đưa vào trồng thử nghiệm từ năm 2012. Nhờ phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, loại cây này nhanh chóng phát triển, cho quả giòn, ngọt, được thị trường ưa chuộng.

Gia đình ông Ân Văn Kim (khu Đồng Đặng, phường Hoành Bồ) là một trong những hộ tiên phong trồng ổi theo tiêu chuẩn VietGAP. Ông Kim cho biết, để bảo đảm chất lượng, mỗi giai đoạn sinh trưởng của cây ông đều ghi chép, theo dõi cẩn thận.

Ổi được bón phân hữu cơ, sử dụng chế phẩm sinh học, quả non được bao bọc kỹ để tránh côn trùng gây hại. Nhờ tuân thủ quy trình sản xuất an toàn, vườn ổi của gia đình ông luôn đạt năng suất cao, mang lại thu nhập ổn định hàng năm.

"Năm 2024, do ảnh hưởng của bão Yagi, nhiều diện tích ổi bị thiệt hại. Ngay sau bão, người dân chúng tôi đã bắt tay vào khôi phục, đến nay, cây ổi Hoành Bồ đã "hồi sinh" trở lại", ông Kim chia sẻ.

Không chỉ trồng ổi để bán quả, ông Kim còn chủ động phát triển mô hình du lịch nông nghiệp, nông thôn, kết hợp tham quan, trải nghiệm hái ổi và thưởng thức ẩm thực địa phương. Tận dụng khu vườn rộng, ông dựng thêm chòi nghỉ, ao cá, mở rộng không gian phục vụ du khách. Mô hình nhanh chóng thu hút đông đảo người dân, đặc biệt là học sinh, sinh viên đến trải nghiệm.

Theo thống kê, toàn tỉnh hiện có khoảng 160 ha diện tích trồng ổi Hoành Bồ, riêng phường Hoành Bồ có hơn 120 ha. Năng suất ổi trung bình đạt 45-50 tấn/ha, doanh thu ước đạt khoảng 800 triệu đồng/ha/năm. Giá ổi ổn định từ 20.000-30.000 đồng/kg, thời gian từ ra hoa đến thu hoạch chỉ khoảng 3 tháng, giúp người dân có thể gối vụ, duy trì thu nhập quanh năm.

Anh Chu Văn Tuấn, khu Đồng Đặng, hiện trồng hơn 6.000 m² ổi. Nhờ nắm vững kỹ thuật chăm sóc, vườn nhà anh có quả quanh năm, bảo đảm chất lượng ổn định. Thu nhập từ trồng ổi cao gấp nhiều lần so với trồng các loại cây truyền thống, giúp gia đình anh có điều kiện đầu tư mở rộng sản xuất và cải thiện đời sống.

Cùng với hiệu quả kinh tế, cây ổi Hoành Bồ còn góp phần tạo việc làm tại chỗ cho lao động nông thôn, đặc biệt là phụ nữ và người cao tuổi. Việc phát triển mô hình du lịch sinh thái gắn với nông nghiệp đã giúp người dân địa phương có thêm nguồn thu từ dịch vụ trải nghiệm, tiêu thụ nông sản và quảng bá sản phẩm OCOP 3 sao của địa phương.

Đáng chú ý, thông qua mô hình này, nhận thức của người nông dân về sản xuất hàng hóa, bảo đảm chất lượng và xây dựng thương hiệu đã thay đổi rõ rệt. Nhiều hộ đã chủ động đăng ký nhãn hiệu, nâng cấp quy trình sản xuất và hướng tới sản xuất hữu cơ. Các tiêu chuẩn như VietGAP, OCOP được áp dụng không chỉ để nâng cao giá trị sản phẩm mà còn khẳng định vị thế nông sản địa phương trên thị trường.

Không dừng ở lợi ích kinh tế, mô hình trồng ổi gắn với du lịch còn mở ra hướng phát triển bền vững cho nông nghiệp Quảng Ninh, gắn sản xuất với bảo tồn cảnh quan, gìn giữ văn hóa địa phương. 

Từ mô hình của ông Kim, anh Tuấn, nhiều hộ dân khác trong xã đã học tập và nhân rộng, mở hướng thoát nghèo cho người dân Hoành Bồ. Sự liên kết giữa các hộ trồng ổi từng bước hình thành vùng sản xuất tập trung, tạo nền tảng cho việc phát triển chuỗi giá trị sản phẩm và dịch vụ du lịch cộng đồng, phù hợp với chiến lược chuyển đổi phương thức phát triển từ “nâu” sang “xanh” của Quảng Ninh.