Trung tâm Khuyến nông tỉnh Đắk Lắk vừa tổ chức hội nghị chuyên đề về phát triển vùng nguyên liệu ca cao. Hội nghị được tổ chức tại xã Krông Ana, tỉnh Đắk Lắk với sự tham dự của đại diện Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, Viện Khoa học kỹ thuật Nông lâm nghiệp Tây Nguyên, đại diện sở, ngành, địa phương và các doanh nghiệp hoạt động trong ngành hàng ca cao.
Phó Giám đốc Sở NN-MT tỉnh Đắk Lắk Đặng Thị Thủy cho biết cây ca cao được xác định là một trong những cây trồng chủ lực của tỉnh. Ảnh: Trần Thọ.
Phát triển chưa xứng tiềm năng
Bà Đặng Thị Thủy, Phó Giám đốc Sở NN-MT tỉnh Đắk Lắk cho biết, Đắk Lắk được thiên nhiên ưu đãi về khí hậu và thổ nhưỡng, là thủ phủ của nhiều loại cây công nghiệp giá trị cao. Cây ca cao tuy đi sau nhưng đã khẳng định được vị thế là cây trồng tiềm năng, phù hợp với xu hướng phát triển nông nghiệp bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu. Bên cạnh đó, cây ca cao đã được xác định là một trong những cây trồng chủ lực của tỉnh.
Theo Trung tâm Khuyến nông tỉnh Đắk Lắk, tỉnh hiện có khoảng 1.998ha trồng ca cao, năng suất hạt khô bình quân đạt hơn 15,38 tạ/ha, sản lượng năm 2025 ước tính đạt 1.650 tấn. Theo đánh giá từ các chuyên gia, ca cao Đắk Lắk có chất lượng tốt nhất cả nước bởi tỉnh có điều kiện đất đai, khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp cho cây ca cao sinh trưởng, phát triển tốt.
Ông Nguyễn Minh Chí - Bí thư Đảng ủy xã Krông Ana nhấn mạnh cần phải thúc đẩy liên kết “bốn nhà” để hình thành chuỗi giá trị ca cao bền vững. Ảnh: Trần Thọ.
Cũng theo Trung tâm Khuyến nông tỉnh Đắk Lắk, dù là một trong những cây công nghiệp có giá trị kinh tế cao của Đắk Lắk, tuy nhiên cây ca cao vẫn đang loay hoay tìm chỗ đứng trong cơ cấu nông nghiệp của tỉnh. Cây ca cao ở Đắk Lắk đang chịu sự cạnh tranh khốc liệt với các cây lâu năm khác, ngoài các cây công nghiệp như cà phê, tiêu, cao su, cây ca cao còn phải cạnh tranh với các loại cây ăn quả như bơ, sầu riêng…
Tại tỉnh Đắk Lắk, xã Krông Ana là một trong những địa phương có nhiều tiềm năng về đất đai, khí hậu và nguồn lao động nông nghiệp để phát triển cây ca cao. Ông Nguyễn Minh Chí, Bí thư Đảng ủy xã Krông Ana cho biết, để phát huy tiềm năng nhằm phát triển cây ca cao, thời gian tới Đảng ủy xã xác định một số nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm, trong đó có việc tăng cường vai trò của các hợp tác xã, tổ hợp tác trong liên kết sản xuất, thúc đẩy liên kết “bốn nhà”, hình thành chuỗi giá trị ca cao bền vững, bảo đảm đầu ra ổn định cho sản phẩm.
Đảng ủy, chính quyền xã Krông Ana cam kết sẽ luôn đồng hành, tạo điều kiện thuận lợi nhất trong phạm vi thẩm quyền, chủ động phối hợp với các sở, ngành, đơn vị chuyên môn, doanh nghiệp để hỗ trợ bà con nông dân về kỹ thuật, thông tin thị trường và kết nối tiêu thụ sản phẩm.
Các đại biểu tham quan gian hàng trưng bày tại hội thảo. Ảnh: Tuấn Trần.
Liên quan đến công tác quản lý sâu bệnh trên cây ca cao, ông Nguyễn Hắc Hiển, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Đắk Lắk cho rằng, trước sự phức tạp và nguy hiểm của các đối tượng dịch hại, việc quản lý sâu bệnh trên cây ca cao cần được triển khai theo hướng tổng hợp. Bên cạnh các giải pháp kỹ thuật về giống, canh tác, sinh học và quản lý dịch hại, để cây ca cao phát triển bền vững theo hướng an toàn sinh học, cần có sự đồng bộ về cơ chế, chính sách và tổ chức thực hiện.
Theo đó, các giải pháp trọng tâm được đưa ra gồm tăng cường tập huấn, tuyên truyền và khuyến nông; xây dựng và nhân rộng mô hình sản xuất an toàn; liên kết sản xuất - tiêu thụ; chính sách tín dụng và hỗ trợ đầu tư; nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ; nâng cao năng lực quản lý nhà nước.
Tăng cường liên kết và chế biến sâu
Theo bà Đặng Thị Thủy, Phó Giám đốc Sở NN-MT tỉnh Đắk Lắk, với thực trạng như hiện tại, địa phương không thể phát triển ca cao theo tư duy cũ, tức chạy theo phong trào hay mở rộng diện tích bằng mọi giá, không phát triển ồ ạt mà cần tập trung vào chiều sâu, lấy chất lượng và liên kết chuỗi làm trọng tâm.
Ký kết hợp tác giữa các địa phương và doanh nghiệp thúc đẩy sự phát triển ngành hàng ca cao. Ảnh: Tuấn Trần.
Bà Đặng Thị Thủy nêu ra 5 giải pháp trọng tâm nhằm phát triển cây ca cao thành cây làm giàu bền vững cho nông dân, bao gồm: Rà soát, quy hoạch vùng nguyên liệu tập trung; chú trọng đột phá về giống và kỹ thuật; tăng cường liên kết “4 nhà” đi vào thực chất; ứng dụng khoa học công nghệ, chế biến sâu; phát triển bền vững gắn với bảo vệ môi trường.
Về phía doanh nghiệp, việc gắn vùng nguyên liệu với chế biến sâu được đặc biệt chú trọng trong phát triển ngành hàng ca cao. Bà Đoàn Thị Kim Xuyến, Giám đốc Công ty TNHH Cacao Land cho rằng, địa phương cần có chính sách hỗ trợ hình thành vùng nguyên liệu tập trung để có thể truy xuất nguồn gốc sản phẩm và hình thành các hợp tác xã chuyên canh cây ca cao. Bên cạnh đó, cần sớm xây dựng đề án phát triển ca cao gắn với chế biến sâu.
“Nếu có sự đồng hành chặt chẽ giữa Nhà nước - nhà khoa học - doanh nghiệp - nông dân, chúng ta hoàn toàn có thể xây dựng thành công vùng nguyên liệu ca cao chất lượng cao phục vụ thị trường trong nước và quốc tế”, bà Xuyến nhấn mạnh.
Ca cao có tiềm năng phát triển lớn tại Đắk Lắk. Ảnh: Tuấn Anh.
Bà Võ Thị Ngọc Ánh (Công ty TNHH Ca cao Nam Trường Sơn) cho biết, thời gian qua, Công ty đã từng bước xây dựng và liên kết với các vùng trồng ca cao, hình thành mạng lưới cung ứng nguyên liệu bước đầu ổn định. Công ty chú trọng liên kết với nông dân và hợp tác xã thông qua bao tiêu sản phẩm, hỗ trợ kỹ thuật canh tác, hướng dẫn quy trình thu hoạch và sơ chế nhằm nâng cao chất lượng hạt ca cao.
“Việc phát triển vùng nguyên liệu ca cao gắn với liên kết chuỗi giá trị không chỉ mang lại lợi ích cho doanh nghiệp mà còn góp phần nâng cao thu nhập cho nông dân, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương”, bà Võ Thị Ngọc Ánh chia sẻ.
