Làm nông theo tín hiệu thị trường
Bước qua giai đoạn canh tác nông nghiệp theo phương thức truyền thống, chủ yêu dựa vào kinh nghiệm và thời tiết; giờ đây, nông dân ở TP Cần Thơ nói riêng, vùng Đồng bằng sông Cửu Long nói chung đã chuyển sang thời kỳ làm nông theo hướng chuyên nghiệp, gắn sản xuất với thị trường tiêu thụ và khoa học và công nghệ. Sự thay đổi tư duy không chỉ giúp nông dân nâng cao thu nhập mà còn mở ra hướng phát triển bền vững.
Với cách làm nông theo hướng chuyên nghiệp, gắn sản xuất với thị trường, khoa học và công nghệ đã giúp ông Lê Văn Sáu trở thành tỉ phú sầu riêng. Ảnh: Lê Hùng.
Gần 35 năm thăng trầm, gắn bó với cây sầu riêng, ông Lê Văn Sáu (xã Tân Bình, TP Cần Thơ) đã trải qua không ít lần thất bại trước khi thành công với hơn 1.000 gốc sầu riêng, năng suất trung bình 15 tấn/ha. Thành công này không chỉ giúp ông Sáu trở thành tỉ phú mà ông còn được vinh danh là “Nông dân Việt Nam xuất sắc" năm 2024.
Ông Sáu cho biết: “Ngày đầu tôi chỉ có 1 ha đất, trồng 180 gốc sầu riêng. Lúc đó do chưa có kinh nghiệm, nên khi thu hoạch năm được năm mất, chất lượng cũng không như mong muốn. Sau này, tôi quyết tâm tìm tòi, học hỏi kỹ thuật từ các chuyên gia đầu ngành, áp dụng những kỹ thuật tiên tiến và đi đến thành công”.
Từ cách nghĩ, làm nhiều là có nhiều, ông Sáu chuyển sang cách làm đúng kỹ thuật thì mới có lời. Vườn sầu riêng của ông hiện nay áp dụng hệ thống tưới tự động, bón phân hữu cơ vi sinh, tuân thủ nghiêm quy trình kỹ thuật phục vụ xuất khẩu. Sản phẩm đạt chuẩn chất lượng cao, được doanh nghiệp bao tiêu ổn định.
Không chỉ nông dân cá thể, các hợp tác xã (HTX) ở Cần Thơ cũng đang chuyển mình mạnh mẽ. Từ diện tích ban đầu 30 ha, đến nay Liên hiệp HTX lúa gạo Xà No Mekong đã phát triển lên 1.000 ha, trở thành mô hình tiêu biểu trong triển khai “Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030”.
Ông Nguyễn Văn Thích, Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Tổng Giám đốc Liên hiệp HTX cho biết: Khi tham gia mô hình này, nông dân được hướng dẫn kỹ thuật giảm giống, giảm phân, giảm thuốc bảo vệ thực vật, nhờ đó chi phí sản xuất giảm, lợi nhuận tăng, đồng thời góp phần bảo vệ môi trường.
“Ngày trước, nông dân bán những gì mình có. Giờ thì khác, chúng tôi sản xuất theo những gì thị trường cần. Khi làm ra sản phẩm phù hợp nhu cầu người tiêu dùng, giá trị gia tăng cao hơn rất nhiều”, ông Thích cho biết thêm.
Tư duy sản xuất theo thị trường đang lan tỏa mạnh mẽ ở Cần Thơ, giúp nông dân không còn phụ thuộc vào thương lái mà chủ động hơn trong chuỗi giá trị nông sản.
Anh Trần Văn Phục, xã Cù Lao Dung (TP Cần Thơ) xây dựng thành công thương hiệu mận hồng Sân Tiên, mô hình tiêu biểu cho tư duy nông nghiệp hiện đại. Ảnh: Lê Hùng.
Làm nông chuyên nghiệp để đi xa
Với tinh thần làm nông phải có chiến lược, anh Trần Văn Phục, xã Cù Lao Dung (TP Cần Thơ) đã xây dựng thành công thương hiệu mận hồng Sân Tiên, mô hình tiêu biểu cho tư duy nông nghiệp hiện đại.
Trên diện tích 40 ha, anh Phục áp dụng quy trình trồng hữu cơ theo tiêu chuẩn VietGAP, mỗi năm thu hoạch 350-400 tấn mận. Giống mận hồng khi chín có màu hồng đậm, vị ngọt thanh, giòn và phù hợp vận chuyển xa. Sản phẩm được các chuỗi cửa hàng trái cây cao cấp đón nhận với giá bán 230.000 đồng/kg, đây là mức giá đáng mơ ước cho nông sản Việt.
Anh Phục chia sẻ: “Làm nông thời nay phải sạch, phải theo xu hướng tiêu dùng an toàn, có như vậy mới tạo được đầu ra ổn định và giá trị lâu dài”.
Không dừng lại ở sản phẩm tươi, anh Phục đầu tư hệ thống bảo quản, phân loại, đóng gói hiện đại, đồng thời phát triển sản phẩm chế biến sâu như mứt, nước ép, siro từ mận. Nhờ đó, thương hiệu mận hồng Sân Tiên không chỉ là nông sản địa phương mà đang trở thành sản phẩm đặc trưng vùng Cù Lao Dung, được bảo hộ sở hữu trí tuệ.
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Cần Thơ, từ đầu năm 2025 đến nay, thành phố tập trung triển khai chiến lược phát triển trồng trọt đến năm 2030, tầm nhìn 2050, đồng thời thực hiện hiệu quả Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao và phát thải thấp.
Hiện nay, nhiều nông dân ở Cần Thơ không còn làm nông để đủ ăn mà đã vươn lên làm nông để làm giàu bằng tri thức, công nghệ và quản lý chuyên nghiệp. Ảnh: Lê Hùng.
Cụ thể, thành phố đã chuyển đổi hơn 1.100 ha đất canh tác kém hiệu quả sang trồng cây ăn trái, rau màu và thủy sản có giá trị kinh tế cao hơn, đồng thời hình thành vùng sản xuất tập trung cánh đồng lớn và có liên kết tiêu thụ ổn định.
TP Cần Thơ cũng khuyến khích người dân, HTX phát triển nông nghiệp sạch, hữu cơ, tuần hoàn; hỗ trợ chuyển đổi số trong quản lý sản xuất, truy xuất nguồn gốc và tiêu thụ sản phẩm qua sàn thương mại điện tử.
Trong định hướng thời gian tới, ngành nông nghiệp TP Cần Thơ sẽ tiếp tục cơ cấu lại ngành theo hướng giá trị gia tăng cao, phát triển các chuỗi giá trị nông sản gắn với du lịch nông nghiệp, chương trình OCOP và mở rộng ứng dụng công nghệ cao, công nghệ số, nông nghiệp thông minh.
Từ những mô hình cụ thể có thể thấy rằng, nông dân Cần Thơ không còn làm nông để đủ ăn mà đã vươn lên làm nông để làm giàu bằng tri thức, công nghệ và quản lý chuyên nghiệp. Khi người nông dân biết đổi mới tư duy, làm chủ công nghệ, góp phần giúp nông nghiệp Việt Nam bước vào kỷ nguyên xanh, hiện đại và hội nhập toàn cầu.
Nhân kỷ niệm 80 năm Ngày Nông nghiệp và Môi trường và Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ I, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức chuỗi sự kiện kéo dài từ tháng 7 đến tháng 12/2025. Trong đó, trọng tâm là lễ Kỷ niệm 80 năm ngành Nông nghiệp và Môi trường và Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ I, tổ chức sáng 12/11/2025 tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia (Hà Nội) với hơn 1.200 đại biểu tham dự. Báo Nông nghiệp và Môi trường sẽ truyền hình trực tiếp sự kiện này.
