Hợp tác khuyến nông và doanh nghiệp
Ngày 28/10, tại xã Định Mỹ, tỉnh An Giang, Tập đoàn Lộc Trời phối hợp cùng Trung tâm Khuyến nông Quốc gia (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) tổ chức hội thảo “Xây dựng phương án hợp tác giữa lực lượng khuyến nông cơ sở và cán bộ kỹ thuật của doanh nghiệp nông nghiệp cùng tổ chức triển khai vùng nguyên liệu theo Đề án 1 triệu hecta lúa chất lượng cao, giảm phát thải”.
Sự kiện quy tụ đại diện các cơ quan chuyên môn, sở ngành, doanh nghiệp, HTX và nông dân nhằm tìm ra cơ chế phối hợp thực chất, phát huy hiệu quả của khuyến nông và khoa học công nghệ trong sản xuất lúa bền vững.
Ông Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Ông Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia nhấn mạnh: Việc liên kết giữa khuyến nông cơ sở và doanh nghiệp không chỉ là yêu cầu tất yếu mà còn là giải pháp đột phá để Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao đạt mục tiêu về năng suất, chất lượng và giảm phát thải.
Theo ông Thanh, việc triển khai chiến lược phát triển khuyến nông đến năm 2030, tầm nhìn 2050 được cụ thể hóa qua Thông tư số 60/2025/TT-BNNMT của Bộ Nông nghiệp và Môi trường hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện công tác khuyến nông cấp tỉnh, cấp xã. Theo đó, lực lượng khuyến nông sẽ được mở rộng sang “khuyến nông doanh nghiệp” và “khuyến nông xã hội”.
Các doanh nghiệp như Lộc Trời chính là lực lượng khuyến nông doanh nghiệp chuyên nghiệp, có năng lực kỹ thuật, công nghệ và tài chính để đồng hành cùng nông dân. Khi hai hệ thống này kết hợp, tri thức khoa học sẽ đến nhanh hơn, thực tế hơn với từng cánh đồng.
Cũng theo ông Thanh, khuyến nông phải gần dân, sát dân và sống được bằng nghề. Việc gắn kết doanh nghiệp vào hệ thống này sẽ giúp hình thành cơ chế bền vững, vừa bảo đảm lợi ích cho người làm công tác khuyến nông, vừa thúc đẩy năng lực ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất.
Lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng lực lượng khuyến nông cơ sở và doanh nghiệp khảo sát cánh đồng triển khai Đề án 1 triệu hecta lúa ở An Giang. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Giải pháp canh tác toàn diện
Tại hội thảo, ông Huỳnh Văn Thòn, Chủ tịch Tập đoàn Lộc Trời chia sẻ về định hướng hợp tác giữa lực lượng khuyến nông và doanh nghiệp, đồng thời giới thiệu giải pháp canh tác lúa toàn diện hướng tới phát triển bền vững và giảm phát thải từ kết quả nghiên cứu của Viện Nghiên cứu nông nghiệp Lộc Trời.
Giải pháp được thực hiện qua hai vụ đông xuân 2024 - 2025 và hè thu 2025 gồm ba mô hình gồm canh tác bán sinh học, canh tác toàn diện và canh tác hóa học. Trong đó, canh tác toàn diện là mô hình kết hợp tối ưu giữa sinh học và hóa học, ứng dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường như Bacillus amyloliquefaciens, Beauveria bassiana, Metarhizium anisopliae cùng với phân bón hữu cơ, humic, axit amin, Brassinosteroid và các chế phẩm cải tạo đất.
Nông dân tham quan mô hình canh tác toàn diện hướng đến giảm phát thải khí nhà kính và nâng cao chất lượng lúa. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Kết quả cho thấy, giải pháp này giúp bộ rễ lúa phát triển tốt, năng suất cao hơn 19,2% so với canh tác truyền thống trong vụ đông xuân và 10,78% ở vụ hè thu. Lợi nhuận của nông dân tăng đáng kể, trong khi lượng phân bón vô cơ giảm 30%, lượng thuốc hóa học giảm 50%. Đặc biệt, mật số thiên địch tăng gấp đôi so với mô hình hóa học, cho thấy khả năng bảo tồn, cân bằng sinh thái ruộng lúa.
Ông Huỳnh Văn Thòn khẳng định: Mục tiêu của Lộc Trời là xây dựng mô hình hợp tác có sự tham gia của khuyến nông cơ sở, cán bộ kỹ thuật của doanh nghiệp và nông dân nòng cốt. Mỗi bên đảm nhận vai trò riêng nhưng cùng hướng đến một mục tiêu chung là sản xuất lúa hiệu quả, chất lượng và bền vững. Từ đó tạo nền tảng cho việc tổ chức vùng nguyên liệu quy mô lớn, giảm phát thải và nâng cao giá trị hạt gạo Việt.
Ứng dụng công nghệ bay không người lái (drone) trong quản lý và phun chế phẩm sinh học giúp tiết kiệm chi phí, bảo vệ môi trường. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Phối hợp chặt chẽ ba trụ cột
Theo ông Lê Hữu Toàn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh An Giang, địa phương đang bước sang giai đoạn phát triển nông nghiệp bền vững và sản xuất gắn với bảo vệ môi trường.
Từ nay đến năm 2030, tỉnh sẽ triển khai sản xuất khoảng 350.000 ha lúa chất lượng cao, trong đó hơn 120.000 nông dân tiên tiến tham gia vào mạng lưới khuyến nông cơ sở và HTX. Những nông dân này được đào tạo, có kiến thức và kỹ năng ứng dụng khoa học công nghệ, trở thành lực lượng nòng cốt trong việc vận hành các mô hình canh tác xanh, tuần hoàn, giảm phát thải.
Ông Toàn cho rằng, việc liên kết giữa khuyến nông và doanh nghiệp không chỉ ở khâu hỗ trợ kỹ thuật mà còn mở ra hướng phát triển thị trường, nâng cao giá trị sản phẩm. "Chúng ta đang chuyển từ giai đoạn đủ ăn, đủ xuất khẩu sang giai đoạn chú trọng chất lượng, gắn kết giữa sản xuất – chế biến – tiêu thụ. Đây là bước đi tất yếu nếu muốn giữ vững vị thế hạt gạo ở ĐBSCL", ông Toàn nhấn mạnh.
Cơ giới hóa đồng bộ trong vùng nguyên liệu lúa chất lượng cao góp phần giảm thất thoát sau thu hoạch. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Hiện An Giang đang tổ chức và vận hành vùng nguyên liệu theo Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, giảm phát thải. Việc triển khai Đề án sẽ chỉ thành công khi có sự phối hợp chặt chẽ giữa ba trụ cột: khuyến nông – doanh nghiệp – nông dân. Trong đó lực lượng khuyến nông là cầu nối đưa khoa học đến với ruộng đồng, doanh nghiệp là đầu kéo đưa sản phẩm ra thị trường, còn nông dân là trung tâm của toàn bộ quá trình sản xuất.
Sự hợp tác giữa khuyến nông – doanh nghiệp – nông dân sẽ hình thành hệ thống vận hành linh hoạt, giúp người dân tiếp cận công nghệ mới, áp dụng quy trình sản xuất chuẩn, truy xuất nguồn gốc, giảm chi phí đầu vào và hướng tới sản xuất xanh. Trong đó các mô hình canh tác toàn diện như của Tập đoàn Lộc Trời được xem là hướng đi trúng, vừa tăng hiệu quả kinh tế vừa bảo vệ môi trường.
