Nhiều kinh nghiệm "hồi sức" cho cây trồng sau lũ
Ngay sau khi nước rút, tại làng rau Bàu Tròn (xã Đại Lộc, Đà Nẵng), người dân đã khẩn trương quay trở lại đồng ruộng để dọn dẹp và khôi phục sản xuất. Trên những thửa ruộng đã ráo nước, nông dân khẩn trương băm đất, lên luống để sẵn sàng xuống giống lứa rau mới.
Nông dân Đà Nẵng khẩn trương thu dọn tàn dư vườn cây hư hỏng sau lũ để chuẩn bị vào vụ mới. Ảnh: Lan Anh.
Giữa khu vườn khổ qua (mướp đắng) hơn 1.000m² đã ngả màu vàng úa, ông Bùi Duy Khánh (thôn Phú Phước, xã Đại Lộc) đang thu dọn những dây khổ qua còn sót lại. Vụ khổ qua vừa rồi đang vào kỳ thu hoạch thì lũ ập về, nước ngâm nhiều ngày khiến rễ thối, dây héo rụi, trái rụng lẫn trong bùn. Tranh thủ những ngày có nắng, ông tháo giàn, xới đất cho tơi, phơi cho ráo để chuẩn bị xuống giống lại.
Theo ông Khánh, nông dân vùng này đã quen ứng phó với lũ. Họ luôn ươm giống trên giàn treo để bảo toàn nguồn giống. Nước lũ dâng cao, giàn ươm cũng được treo cao dần theo. “Giống cứ ở trên giàn, nước lên giàn lên, nước xuống giàn lại hạ. Nhờ vậy, nước rút đến đâu mình đem giống ra đồng đến đó, không phải ươm lại, rút ngắn được cả tuần chăm sóc", ông Khánh chia sẻ.
Chuẩn bị cho vụ Tết, ông Khánh dự định chuyển sang trồng đậu cô ve và dưa leo. “Hai loại này thời gian sinh trưởng ngắn, dễ chăm. Nếu thời tiết thuận và chăm đều, đến Tết là kịp bán", ông nói.
Sau khi dọn vườn khổ qua, ông Khánh sẽ chuyển sang trồng đậu cove, dưa leo cho vụ Tết. Ảnh: Lan Anh.
Tại thôn Hà Đông (phường Điện Bàn Bắc), ông Nguyễn Văn Sáu đang tất bật phục hồi hơn 2.500 chậu cúc phục vụ thị trường Tết Nguyên Đán. Những ngày mưa lớn kéo dài khiến gần 1.300 chậu bị úng rễ, cháy lá, nhiều chậu vừa chớm vào giai đoạn tạo tán, tạo nụ thì bị hư hại. Để cứu số hoa còn lại, ông Sáu phải bứng từng chậu ra khỏi khu vực bị ngập, rửa sạch rễ, thay lớp đất mới và phun bổ sung các loại phân vi lượng, kích thích rễ hồi phục để tăng sức khỏe cho cây. Công việc đòi hỏi sự kiên nhẫn và tỉ mỉ vì chỉ cần sơ suất, cây sẽ bỏ ngọn hoặc thối rễ hoàn toàn.
Tại xã Tây Hồ, anh Nguyễn Duy Phương cũng đang tranh thủ từng khoảng nắng để chăm sóc vườn cây ăn quả rộng hơn 3.000m² của gia đình. Các loại cây như bưởi, ổi, quýt đường đang trong thời kỳ nuôi quả nên rất dễ suy yếu sau ngập úng. Ngay khi nước rút, anh Phương tiến hành xới tơi đất quanh gốc, bón bổ sung kali và vi lượng để kích rễ, đồng thời phun phòng nấm bệnh nhằm hạn chế tình trạng rụng trái và chết cành.
Ông Nguyễn Văn Sáu đang tất bật phục hồi hơn 2.500 chậu cúc còn "sống sót" sau đợt lũ để phục vụ thị trường Tết. Ảnh: Lan Anh.
Anh Phương cho biết: “Đối với cây ăn quả, lúc sau lũ là thời điểm quyết định. Chăm kịp thời thì cây giữ được sức, quả giữ được chất lượng. Chậm một chút là cây xuống nhanh lắm.” Nhờ kinh nghiệm nhiều năm gắn bó với vườn, anh ưu tiên những biện pháp phục hồi sớm, duy trì độ thoáng khí và dưỡng chất cho đất, giúp cây dần ổn định trở lại.
Làm kịp thời, đúng kỹ thuật
Theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật TP Đà Nẵng, đợt mưa lũ vừa qua đã gây thiệt hại đáng kể đối với ngành nông nghiệp địa phương, đặc biệt là sản xuất trồng trọt với hàng trăm ha lúa và rau màu bị ngập sâu. Nhiều diện tích rau đang thời kỳ sinh trưởng tốt bị úng rễ, héo thân, thối cây do ngâm nước lâu ngày. Ngành nông nghiệp Thành phố đã khuyến cáo các địa phương và nông dân nhanh chóng triển khai các biện pháp chăm sóc nhằm giúp cây trồng phục hồi và sớm ổn định sản xuất.
Ông Nguyễn Văn Thành, Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật TP Đà Nẵng cho biết, ngay khi nước rút, điều quan trọng nhất là khơi thông dòng chảy và tiêu thoát nước triệt để, tránh để ruộng vườn và gốc cây tiếp tục bị bí nước.
Sau lũ, người dân triển khai nhiều biện pháp chăm sóc nhằm giúp cây trồng phục hồi và sớm ổn định sản xuất. Ảnh: Lan Anh.
Với những diện tích rau màu còn khả năng cứu, bà con cần tiến hành vệ sinh ruộng vườn, phá váng đất để tăng độ thoáng khí cho rễ, sau đó phun phân bón lá hoặc các chế phẩm vi lượng để kích thích cây hồi phục. Khi đất đã ráo, có thể bón bổ sung phân lân hoặc NPK nhằm tái tạo bộ rễ và tăng cường khả năng hút dinh dưỡng. Trong giai đoạn này, nông dân cần lưu ý theo dõi các bệnh thường xuất hiện sau mưa như héo xanh vi khuẩn hay lở cổ rễ để kịp thời xử lý.
Đối với những diện tích rau đã hư hỏng hoàn toàn, ngành nông nghiệp khuyến cáo nên thu dọn tàn dư, làm đất lại và chuyển sang trồng các loại rau ăn lá, rau ngắn ngày để kịp cung ứng cho thị trường sau lũ. Đây là nhóm cây có thời gian sinh trưởng ngắn, dễ chăm sóc và phù hợp với điều kiện thời tiết giao mùa.
Với hoa trồng chậu, đặc biệt là các loại phục vụ Tết, cần kê cao đáy chậu, cắt bỏ phần thân lá bị dập, đồng thời sử dụng phân hữu cơ và phân kích rễ để cây hồi lại trước khi bón phân vô cơ.
Với hoa Tết, ngành nông nghiệp Đà Nẵng khuyến cáo nông dân cắt bỏ phần thân lá bị dập, đồng thời sử dụng phân hữu cơ và phân kích rễ để cây hồi lại trước khi bón phân vô cơ. Ảnh: Lan Anh.
Đối với cây ăn quả và cây công nghiệp lâu năm, khi nước còn đọng cần đào rãnh thoát nước và bơm rút nhanh để tránh ngập úng kéo dài làm thối rễ. Khi vườn đã ráo, nông dân nên xới nhẹ lớp đất mặt dưới tán cây để giúp đất thông thoáng và kích thích rễ mới tái sinh. Đồng thời thu dọn tàn dư, rắc vôi bột quanh gốc để hạn chế nấm bệnh, chỉ bón phân hữu cơ và phân khoáng khi rễ đã phục hồi. Với vườn đang mang quả, nên thu hái bớt quả già, tỉa lá gãy, chống đổ và phun vi lượng (Fe, Bo, Ca, Zn…) để hạn chế rụng và thối quả.
“Làm kịp thời, đúng kỹ thuật sẽ giúp rút ngắn thời gian phục hồi và giảm thiểu mất mùa kéo dài", ông Thành nhấn mạnh.
Theo Sở NN-MT TP Đà Nẵng, đợt bão lũ vừa qua đã gây ảnh hưởng nặng nề đến sản xuất nông nghiệp trên địa bàn. Toàn Thành phố có 1.382ha rau màu bị hư hại, 71ha lúa, 81ha cây trồng hằng năm, 24ha cây trồng lâu năm và 58ha cây ăn quả bị ảnh hưởng. 42.850 chậu hoa và cây cảnh phục vụ thị trường Tết cũng bị ngập úng, gãy đổ.
