Đưa Vĩnh Long thành trung tâm nông nghiệp công nghệ cao vùng ĐBSCL

Sau khi sáp nhập với Trà Vinh và Bến Tre, tỉnh Vĩnh Long (mới) không chỉ mở rộng địa giới hành chính mà còn sở hữu nhiều tiềm năng về địa hình, đất đai và sinh thái. Vùng phù sa màu mỡ, hệ thống kênh rạch dày đặc, tiếp giáp biển cùng thế mạnh để phát triển cây ăn trái, thủy sản…, là điều kiện thuận lợi để phát triển nông nghiệp đa dạng, hiệu quả và bền vững.

Tuy nhiên, sản xuất nông nghiệp tại địa phương vẫn còn manh mún, ứng dụng khoa học kỹ thuật chưa cao. Một bộ phận nông dân còn duy trì tập quán canh tác cũ, lạm dụng phân bón hóa học, gây ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe. Các hợp tác xã, doanh nghiệp nông nghiệp chủ yếu quy mô nhỏ, thiếu vốn, khó tiếp cận công nghệ mới, trong khi nguồn nhân lực chất lượng cao lại khan hiếm.

Trước thực trạng này, tỉnh Vĩnh Long đang tập trung đẩy mạnh hợp tác đào tạo, hình thành đội ngũ lao động trẻ có trình độ kỹ thuật, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi sang nền nông nghiệp công nghệ cao.

Tiến sĩ Nguyễn Thái Vân (Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vĩnh Long) cho biết: Trường đang phối hợp cùng các sở, ngành và doanh nghiệp triển khai chương trình đào tạo thực hành – thực nghiệp, giúp sinh viên và lao động nông thôn rèn kỹ năng mềm, tư duy sáng tạo và khả năng ứng dụng công nghệ mới.

Một số đề tài nghiên cứu ứng dụng đã được thực hiện như mô hình nông nghiệp tuần hoàn, truy xuất nguồn gốc, giám sát môi trường, tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) và Internet vạn vật (IoT) vào sản xuất. Trường cũng hợp tác với TMA Solutions - doanh nghiệp công nghệ hàng đầu trong đào tạo thực hành, tư vấn chiến lược và hỗ trợ chuyển đổi số trong giáo dục.

Nhờ đẩy mạnh khoa học công nghệ, ngành nông nghiệp Vĩnh Long đã có bước chuyển tích cực. Toàn tỉnh có 85 hợp tác xã liên kết theo chuỗi giá trị, nhiều mô hình ứng dụng công nghệ cao được triển khai hiệu quả như phát triển giống heo chất lượng cao, chuỗi giá trị trứng vịt, sản xuất lúa thích ứng biến đổi khí hậu… giúp tăng thu nhập cho nông dân từ 10 - 20%.

Chương trình OCOP phát triển mạnh với 1.083 sản phẩm đạt chuẩn, mở ra cơ hội đưa nông sản ra thị trường quốc tế. Các công nghệ hiện đại như máy bay không người lái, tưới thông minh, phân tích dữ liệu được đưa vào thực tiễn nhờ liên kết giữa nhà nước – nhà khoa học – doanh nghiệp.

Ông Châu Hữu Trị, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Vĩnh Long cho rằng: Để phát triển bền vững, tỉnh cần phối hợp chặt với các trường đại học trong truyền thông, đào tạo nghề cho lao động trẻ có nhu cầu khởi nghiệp, trang bị kiến thức, kỹ thuật hiện đại, hình thành lực lượng lao động chất lượng cao cho nông nghiệp thời đại mới.

Theo Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Vĩnh Long, mục tiêu đến năm 2030 của tỉnh là phát triển trên 600 cán bộ nghiên cứu, công bố ít nhất 150 bài báo quốc tế mỗi năm, hình thành trên 70 doanh nghiệp khoa học công nghệ, 150 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo và thương mại hóa ít nhất 60 sản phẩm đổi mới sáng tạo hằng năm.

Ông Nguyễn Văn Giới, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Vĩnh Long cho biết: Tỉnh sẽ tập trung đầu tư vào thể chế, hạ tầng, dữ liệu số và nhân lực. Đẩy mạnh cơ chế khoán theo sản phẩm trong nghiên cứu, phát huy hiệu quả mô hình liên kết "ba nhà” để đưa Vĩnh Long trở thành trung tâm nông nghiệp công nghệ cao của vùng ĐBSCL.