Công nghệ sinh học - động lực mới cho nông nghiệp Nghệ An

Đột phá trồng trọt, chăn nuôi nhờ công nghệ sinh học

Những năm qua, tỉnh Nghệ An đã triển khai mạnh mẽ hoạt động nghiên cứu, chuyển giao và ứng dụng công nghệ sinh học trong sản xuất nông nghiệp, mang lại hiệu quả rõ rệt ở hầu hết các lĩnh vực. Tốc độ tăng trưởng nông, lâm, ngư nghiệp giai đoạn 2021 - 2025 ước đạt 4,6%, góp phần quan trọng vào mục tiêu phát triển chung của tỉnh.

Trong trồng trọt, nhiều mô hình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, IPM, ICM, SRI được áp dụng rộng khắp, giúp nâng cao năng suất, chất lượng nông sản và bảo vệ môi trường. Các chế phẩm sinh học như Biogreen, Compost Marker, Val-A được sử dụng hiệu quả trong xử lý đất, phòng trừ sâu bệnh và tận dụng phế phụ phẩm nông nghiệp để sản xuất phân bón hữu cơ.

Nhiều giống cây trồng có năng suất cao, thích ứng biến đổi khí hậu như lúa, ngô, đậu, lạc, chè, mía, cây dược liệu… đã được nghiên cứu, nhân nhanh bằng công nghệ invitro. Các mô hình sản xuất ứng dụng công nghệ sinh học theo chuỗi giá trị mang lại hiệu quả rõ rệt như trồng cam hữu cơ ở Thanh Chương (cũ), vùng mía nguyên liệu năng suất cao ở tây nam Nghệ An, mô hình trồng, chế biến dược liệu của Công ty cổ phần Dược liệu Pù Mát, sản xuất sinh khối tảo Nannochloropsis oculata tại Công ty tảo Việt Nam…

Trong chăn nuôi, công nghệ sinh học được ứng dụng toàn diện, từ lai tạo giống, chăm sóc, xử lý chất thải đến phòng chống dịch bệnh. Các trang trại lớn như Tập đoàn TH, Masan, Vinamilk… đã áp dụng công nghệ gen, vi sinh, đệm lót sinh học, hệ thống biogas phủ bạt HDPE để sản xuất phân bón hữu cơ, hình thành mô hình nông nghiệp tuần hoàn hiện đại.

Chương trình Zebu hóa đàn bò giúp Nghệ An hình thành đàn bò chuyên thịt chất lượng cao, tỷ lệ bò lai đạt trên 65%. Đàn bò sữa phát triển mạnh cả về năng suất và chất lượng, đàn lợn lai ngoại chiếm trên 75% tổng đàn. Nhiều chế phẩm sinh học như MT-Enterga, nước hoạt hóa điện hóa Anolyte được ứng dụng hiệu quả, giúp tăng sức đề kháng vật nuôi, hạn chế ô nhiễm và dịch bệnh.

Lan tỏa trong lâm nghiệp, thủy sản và bảo vệ môi trường

Không chỉ trong trồng trọt và chăn nuôi, Nghệ An còn đẩy mạnh ứng dụng công nghệ sinh học trong lâm nghiệp, thủy sản và bảo vệ môi trường, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển nông nghiệp xanh.

Trong lâm nghiệp, các doanh nghiệp và cơ sở nghiên cứu đã ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô để nhân giống cây trồng rừng, bảo tồn nguồn gen quý hiếm như sâm Puxailaileng, lan kim tuyến, trà hoa vàng, ba kích tím, hà thủ ô đỏ… Công ty cổ phần Dược liệu Mường Lống (Tập đoàn TH) đã nhân thành công giống sâm Puxailaileng bằng công nghệ mô tế bào - bước tiến quan trọng trong phát triển dược liệu ở vùng cao. Các chế phẩm sinh học như Bôvêrin, Beauveria được sử dụng thay thế thuốc hóa học trong phòng trừ sâu hại rừng, đảm bảo an toàn sinh thái.

Trong nuôi trồng thủy sản, nhiều mô hình ứng dụng công nghệ sinh học thân thiện với môi trường đã chứng minh hiệu quả vượt trội như nuôi tôm thẻ chân trắng theo công nghệ Semi-Biofloc, nuôi lươn và cá lồng theo quy trình VietGAP, nuôi tôm tuần hoàn nước 3 giai đoạn. Các cơ sở sản xuất sử dụng probiotic và vi sinh vật có lợi để xử lý môi trường ao nuôi, hạn chế kháng sinh, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Cùng với đó, tỉnh Nghệ An chú trọng bảo tồn, nhân nuôi các giống thủy sản đặc trưng như cá mát, cá bỗng, ba ba gai sông Quàng... góp phần bảo vệ nguồn lợi thủy sản tự nhiên.

Đặc biệt, nhiều giải pháp công nghệ sinh học trong bảo vệ môi trường đã được triển khai mạnh mẽ như sản xuất chế phẩm vi sinh xử lý chất thải chăn nuôi, phân hủy mùn bã hữu cơ, khử độc và khử mùi hôi trước khi xả ra môi trường. Các đề tài khoa học như “Ứng dụng chế phẩm Val-A phòng trị bệnh khô vằn”, “Sử dụng lợi khuẩn Lactobacillus rhamnosus trong chăn nuôi lợn” hay “Trồng thử nghiệm giống lúa đa gen kháng bạc lá” đang mở ra hướng đi mới cho nông nghiệp công nghệ cao của Nghệ An.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Nghệ An, nhờ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ sinh học, Nghệ An từng bước hình thành nền nông nghiệp sinh học, xanh và bền vững, vừa nâng cao năng suất, chất lượng nông sản, vừa giảm thiểu ô nhiễm và phát thải.

Thời gian tới, Nghệ An tiếp tục hoàn thiện chính sách, đầu tư hạ tầng, thúc đẩy liên kết giữa “4 nhà” để đưa công nghệ sinh học trở thành chìa khóa mở cánh cửa nông nghiệp hiện đại và bền vững trong tương lai.