Giống lúa TBR97 khẳng định vị thế trên đồng ruộng xứ Nghệ

Nông dân nói về TBR97

Ở Nghệ An, nơi khí hậu khắc nghiệt, đất đai đa dạng nhưng còn nhiều khó khăn về cơ sở hạ tầng sản xuất, việc lựa chọn giống lúa vừa cho năng suất cao, vừa phù hợp với điều kiện tự nhiên là bài toán không dễ. Thực tiễn những năm gần đây cho thấy, giống lúa TBR97 của Công ty cổ phần Tập đoàn Thaibinh Seed đang nổi lên là “ứng viên sáng giá”, dần trở thành lựa chọn hàng đầu của nhiều địa phương trong tỉnh.

Điều quan trọng nhất để một giống lúa khẳng định vị thế chính là sự thừa nhận của nông dân. Tại các xã thuộc huyện Quỳnh Lưu (cũ) hiện đã có 2.000 ha được gieo cấy bằng giống lúa TBR97, riêng xã Quỳnh Sơn (cũ) vụ hè thu này gieo cấy đến 500 ha. Trên cánh đồng xóm 10 Quỳnh Lâm, Quỳnh Sơn có 40/40 ha lúa là giống TBR97. Nông dân ở đây không lựa chọn theo phong trào mà bằng chính những vụ mùa bội thu.

Bà Nguyễn Thị Thái, hộ đã gắn bó 2 vụ liền với TBR97 nhận xét: “Giống lúa này sinh trưởng khỏe, đẻ nhánh tốt, ít sâu bệnh, dễ chăm sóc, năng suất cao và gạo dẻo, thơm ngon”. Với năng suất lúa tươi 5 tạ/sào (sào 500 m2), sau phơi sấy đạt 3,5 tạ/sào, hiệu quả kinh tế mà TBR97 mang lại vượt trội so với nhiều giống truyền thống. 

Qua thực tế sản xuất tại Nghệ An, TBR97 đã thể hiện những ưu điểm vượt trội. Thứ nhất là tính thích nghi cao. Trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt của vùng Bắc Trung Bộ, đặc biệt là vụ hè thu thường nắng nóng xen kẽ mưa bão, nhiều giống lúa khác dễ bị đổ ngã, nhiễm bệnh, trong khi TBR97 cho thấy khả năng chống chịu đáng nể. Thời gian sinh trưởng ngắn, chỉ 95 - 100 ngày, phù hợp với lịch thời vụ, giảm nguy cơ ảnh hưởng bởi thiên tai cuối vụ.

Thứ hai là khả năng chống chịu sâu bệnh, bà con khẳng định giống này ít bị bệnh đạo ôn, bạc lá hay rầy nâu - những loại dịch hại vốn ám ảnh trong sản xuất lúa. Nhờ đó giảm được chi phí thuốc bảo vệ thực vật, vừa tiết kiệm, vừa góp phần bảo vệ môi trường, đáp ứng xu hướng nông nghiệp xanh.

Thứ ba, năng suất cao và ổn định. Kết quả khảo nghiệm và sản xuất đại trà cho thấy TBR97 đạt năng suất trung bình 75 - 85 tạ/ha, có nơi lên tới 90 tạ/ha nếu chăm sóc đúng quy trình. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng khó lường, việc một giống lúa cho năng suất ổn định qua nhiều vụ chính là “bảo chứng” quan trọng để người dân tin tưởng gắn bó lâu dài.

Thứ tư, chất lượng gạo vượt trội. Đây là yếu tố không thể bỏ qua trong bối cảnh thị trường tiêu thụ ngày càng đòi hỏi cao. Gạo TBR97 khi nấu có độ dẻo, thơm nhẹ, ăn ngon miệng - những đặc tính khiến nó không chỉ đáp ứng nhu cầu lương thực hàng ngày mà còn có tiềm năng phát triển thành hàng hóa chất lượng. Chính chất lượng gạo đã tạo ra sức hút đối với doanh nghiệp và thương lái, mở ra hướng đi bền vững cho chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ.

Gắn kết chuỗi giá trị - yếu tố làm nên sức hút

Một ưu điểm nữa khiến TBR97 nhanh chóng khẳng định vị thế tại Nghệ An là mô hình liên kết sản xuất - tiêu thụ được triển khai đồng bộ. Ngay từ đầu vụ, doanh nghiệp đã cam kết bao tiêu sản phẩm, thương lái chủ động thu mua lúa tươi tại ruộng. Điều này giúp nông dân yên tâm sản xuất, tránh cảnh “được mùa mất giá”.

Bà Hồ Thị Thu Thủy, Giám đốc Công ty TNHH Mạnh Cường cho hay, Công ty phối hợp với chính quyền và các HTX dịch vụ nông nghiệp để tiến hành khảo sát, liên kết và thu mua sản phẩm tại ruộng cho bà con theo giá thị trường và không hạn chế về số lượng. 

Trong vụ hè thu 2025, gần 100 tấn lúa giống TBR97 đã được cung ứng cho Nghệ An. Con số ấy không chỉ phản ánh nhu cầu của nông dân mà còn cho thấy niềm tin vào tính bền vững của mô hình liên kết. Khi sản phẩm nông nghiệp gắn với đầu ra ổn định, nông dân không còn đơn độc mà trở thành mắt xích trong chuỗi giá trị. Đây cũng là hướng đi phù hợp với chủ trương tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng thương hiệu gạo hàng hóa của tỉnh.

Nghệ An là nơi thử nghiệm rất nhiều giống lúa mới, song không phải giống nào cũng trụ vững lâu dài. Một số giống cho năng suất khá nhưng chất lượng gạo không đáp ứng thị trường, ngược lại có giống gạo ngon nhưng dễ nhiễm sâu bệnh, khó canh tác diện rộng. TBR97 cho thấy sự dung hòa, vừa năng suất, vừa chất lượng, lại có khả năng thích nghi rộng. Đây chính là lý do chỉ trong thời gian ngắn, TBR97 đã trở thành giống lúa chủ lực ở nhiều địa phương.

Không chỉ dừng lại ở hiệu quả kinh tế, sự thành công của TBR97 mang nhiều ý nghĩa lớn. Trước hết góp phần ổn định đời sống nông dân, tạo niềm tin để người dân gắn bó với đồng ruộng trong bối cảnh nhiều lao động trẻ rời quê đi làm ăn xa. Bên cạnh đó, sự phát triển của TBR97 còn thúc đẩy tiến trình sản xuất nông nghiệp hàng hóa, chuyển từ nhỏ lẻ sang liên kết quy mô lớn, hướng tới mục tiêu xây dựng thương hiệu gạo Nghệ An trên thị trường.

Ở góc độ rộng hơn, thành công của TBR97 cho thấy vai trò của khoa học công nghệ trong nông nghiệp. Việc lai tạo, chọn lọc giống lúa không chỉ dừng ở năng suất mà còn đáp ứng yêu cầu về chất lượng, khả năng chống chịu, thích nghi với biến đổi khí hậu. Đây chính là nền tảng để nông nghiệp Việt Nam nói chung, Nghệ An nói riêng vươn tới mục tiêu phát triển bền vững.

Với những ưu điểm vượt trội đã được kiểm chứng trên đồng ruộng, TBR97 đang khẳng định vị thế vững chắc tại Nghệ An, trở thành lựa chọn hàng đầu của nhiều địa phương. Không chỉ mang lại vụ mùa bội thu, giống lúa này còn góp phần hình thành chuỗi giá trị sản xuất - tiêu thụ bền vững, nâng cao thu nhập cho nông dân và tạo nền tảng cho phát triển nông nghiệp hàng hóa.

Trong bối cảnh hội nhập, khi thị trường ngày càng khắt khe, thành công của TBR97 là minh chứng rõ cho thấy chỉ có sự kết hợp giữa khoa học công nghệ, sự đồng hành của doanh nghiệp và niềm tin của nông dân mới tạo nên bước tiến vững chắc cho ngành lúa gạo. Và từ Nghệ An, TBR97 hoàn toàn có thể trở thành giống lúa chủ lực không chỉ của một vùng mà còn lan tỏa ra nhiều tỉnh, góp phần vào chiến lược an ninh lương thực quốc gia và nâng cao vị thế hạt gạo Việt trên thị trường quốc tế.