Quyết liệt từ cấp thành phố đến cơ sở
Thời gian qua, công tác quản lý động vật rừng và động vật hoang dã trên cả nước nói chung và tại TP Cần Thơ nói riêng đã có nhiều chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn xảy ra tình trạng săn bắt, bẫy, nuôi nhốt, mua bán và vận chuyển trái phép động vật hoang dã, đặc biệt là các loài chim di cư và một số loài có nguy cơ gây nguy hiểm cho người dân. Trước bối cảnh đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành thông tư số 26/2025 và Thông tư số 27/2025 nhằm siết chặt quản lý, bảo tồn đa dạng sinh học và tăng cường thực thi Công ước CITES.
Lực lượng chức năng ghi nhận một hộ nuôi trăn tại địa phương hoạt động phải tuân thủ quy định và được giám sát chặt để bảo đảm an toàn trong mùa mưa lũ. Ảnh: Lê Hoàng Vũ
Thực hiện chỉ đạo chung, Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm yêu cầu các địa phương đẩy mạnh kiểm tra, giám sát hoạt động gây nuôi, vận chuyển, kinh doanh động vật hoang dã. Đồng thời tăng cường tuyên truyền và huy động cộng đồng tham gia tố giác hành vi vi phạm.
Tại TP Cần Thơ, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã nhanh chóng triển khai chỉ đạo đến UBND các xã, phường. Ông La Trọng Kỳ, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Cần Thơ, cho biết: Địa phương có số lượng cơ sở gây nuôi động vật hoang dã khá lớn, nhìn chung chấp hành tốt quy định pháp luật. Tuy vậy vẫn còn trường hợp nuôi trái phép, chuồng trại không đảm bảo an toàn, khiến nguy cơ sổng chuồng, nhất là trong mùa mưa lũ gây lo lắng cho người dân.
“Chúng tôi yêu cầu các xã, phường tăng cường rà soát, thống kê, kiểm tra và nhắc nhở cơ sở nuôi gia cố chuồng trại. Đồng thời vận động các trường hợp nuôi không hợp pháp giao nộp trước ngày 31/12/2025. Sau thời điểm này sẽ xử lý nghiêm, kể cả truy cứu trách nhiệm hình sự”, ông Kỳ nhấn mạnh.
Tại xã Tài Văn, nơi có nhiều hộ nuôi cá sấu, rắn, trăn, khỉ… công tác quản lý càng được tăng cường. Ông Thạch Hồ Xuân Thanh, Phó Chủ tịch UBND xã, cho biết: Địa phương đã triển khai đồng bộ các nhiệm vụ theo Công văn của Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Cần Thơ về việc tăng cường công tác phối hợp, quản lý một số loài động vật hoang dã.
Phòng Kinh tế xã có trách nhiệm tổng hợp danh sách hộ nuôi, theo dõi chặt chẽ hoạt động gây nuôi động vật hoang dã; phối hợp cùng Công an xã và các ấp tổ chức kiểm tra định kỳ, nhắc nhở các hộ nuôi gia cố hệ thống chuồng trại an toàn. Các loài động vật hung dữ phải được giám sát đặc biệt nhằm tránh trường hợp sổng chuồng đe dọa tính mạng và tài sản của người dân.
Phòng Văn hóa - Xã hội xã tăng cường phát thanh, tuyên truyền quy định pháp luật về bảo vệ động vật hoang dã, vận động người dân không săn bắt, mua bán hay tiêu thụ động vật hoang dã trái phép. Công an xã được giao chủ trì xử lý các trường hợp cố tình vi phạm sau thời hạn 31/12/2025.
Một phụ nữ treo theo xe máy nhiều chim trời đã bị săn bắt, minh chứng cho tình trạng buôn bán động vật hoang dã còn diễn ra ở một số nơi tại vùng nông thôn. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Trong khi đó, Trưởng Ban Nhân dân các ấp chịu trách nhiệm rà soát hộ nuôi, báo cáo kịp thời các phát sinh mới hoặc tình trạng chuồng trại không an toàn. Ông Thanh cho biết: hiện nay địa phương yêu cầu từng ấp bám sát thực tế, giám sát thường xuyên. Nếu phát hiện nuôi không có nguồn gốc hợp pháp, phải vận động giao nộp ngay cho cơ quan chức năng.
Thành lập Ban Chỉ đạo cấp thành phố tạo sức mạnh tổng hợp
Nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, UBND TP Cần Thơ đã ban hành Quyết định thành lập Ban Chỉ đạo tuyên truyền, đấu tranh và xử lý vi phạm pháp luật liên quan đến động vật hoang dã và bảo vệ nguồn lợi thủy sản.
Ban Chỉ đạo gồm 10 thành viên, do Đại tá Bùi Đức An, Phó Giám đốc Công an thành phố, làm Trưởng ban; ông La Trọng Kỳ, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, làm Phó Trưởng ban. Thành viên Ban Chỉ đạo có đại diện các phòng nghiệp vụ công an, Chi cục Kiểm lâm, Chi cục Thủy sản và Chủ tịch UBND các xã, phường.
Theo Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Trương Cảnh Tuyên, Ban Chỉ đạo sẽ là đầu mối chỉ đạo toàn diện hoạt động tuyên truyền, kiểm tra, đấu tranh và xử lý hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ động vật hoang dã. Ban sẽ phối hợp chặt chẽ giữa lực lượng công an, kiểm lâm, chính quyền cơ sở nhằm ngăn chặn tình trạng buôn bán, vận chuyển trái phép, bảo đảm trật tự an toàn xã hội.
Chim hoang dã mắc vào lưới giăng trái phép trên ruộng, hành vi bị nghiêm cấm vì gây suy giảm đa dạng sinh học và ảnh hưởng mùa chim di cư. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
“Việc thành lập Ban Chỉ đạo nhằm tạo sự thống nhất trong chỉ đạo, đồng thời nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các lực lượng. Đây là giải pháp quan trọng trước thực trạng vi phạm liên quan động vật hoang dã còn diễn biến phức tạp”, ông Tuyên khẳng định.
Song song công tác kiểm tra, xử lý, Cần Thơ đẩy mạnh tuyên truyền để người dân hiểu đúng, hành động đúng. Các xã, phường đều được yêu cầu tăng thời lượng phát thanh về bảo vệ động vật hoang dã, vận động người dân tố giác vi phạm và phối hợp chặt chẽ khi phát hiện trường hợp nuôi nhốt trái phép.
Xe máy chất đầy chim rừng vừa bị bẫy. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Sau sáp nhập địa giới hành chính, hiện nay TP Cần Thơ đang từng bước hoàn thiện hệ thống quản lý động vật hoang dã theo hướng chặt chẽ, minh bạch và gắn với an toàn cộng đồng. Sự vào cuộc mạnh mẽ của chính quyền từ thành phố đến cơ sở, cùng sự phối hợp liên ngành, sẽ góp phần giảm thiểu nguy cơ sổng chuồng, ngăn chặn tình trạng săn bắt - buôn bán trái phép, đồng thời bảo vệ đa dạng sinh học trong bối cảnh áp lực từ đô thị hóa và biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng.
Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cũng đề nghị các tỉnh, thành phố định kỳ báo cáo tình hình vi phạm để kịp thời tham mưu hướng xử lý. Đây là cơ sở giúp ngành chức năng cập nhật, đánh giá và xây dựng giải pháp phù hợp trong thời gian tới.
