Những năm qua, Đồng Tháp được xem là một trong những địa phương tiên phong của ĐBSCL trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp, hướng đến phát triển bền vững, nâng cao giá trị sản phẩm và cải thiện đời sống người dân nông thôn.
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Tháp, năm 2024 và 6 tháng đầu năm 2025, ngành trồng trọt tiếp tục duy trì đà tăng trưởng ổn định. Cơ cấu cây trồng chuyển dịch tích cực, tập trung phát triển lúa chất lượng cao, cây ăn trái đặc sản và rau màu có giá trị kinh tế lớn. Giá trị sản xuất trồng trọt năm 2024 đạt hơn 61.400 tỷ đồng, tăng 1,98% so với năm trước; ước cả năm 2025 đạt 63.315 tỷ đồng, tăng 3,1%.
Nông dân Đồng Tháp ứng dụng cơ giới hóa và hệ thống tưới tiết kiệm nước trong canh tác cây ăn trái, góp phần nâng cao năng suất và thích ứng biến đổi khí hậu. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Đáng chú ý, diện tích lúa chất lượng cao chiếm hơn 73% tổng diện tích gieo trồng, tỷ lệ sử dụng giống xác nhận đạt 88,1%. Toàn tỉnh hiện có hơn 134.000 ha cây ăn trái, sản lượng trên 2,5 triệu tấn, chiếm hơn 34% vùng ĐBSCL. Nhiều nông dân mạnh dạn chuyển đổi từ sản xuất kém hiệu quả sang trồng cây ăn trái, mang lại nguồn thu ổn định và cao hơn nhiều lần so với trồng lúa.
Ông Nguyễn Văn Lộc, nông dân xã Tân Nhuận Đông, tỉnh Đồng Tháp chia sẻ: Trước đây gia đình trồng lúa, lợi nhuận không cao. Từ khi chuyển sang trồng xoài, rồi áp dụng kỹ thuật bao trái, cắt tỉa, mã số vùng trồng, mỗi năm tôi thu nhập tăng gấp 3 lần. Giờ làm nông phải tính theo thị trường, theo nhu cầu xuất khẩu, không còn kiểu làm theo tập quán nữa.
Song song đó, nhiều HTX trên địa bàn tỉnh cũng là điểm sáng trong thực hiện tái cơ cấu nông nghiệp gắn với phát triển chuỗi giá trị. Tại xã Cao Lãnh, mô hình HTX Sen Việt đã thành công trong việc chuyển đổi đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng sen.
Ông Ông Lê Hoài Đông, Giám đốc HTX Sen Việt cho biết: Trước kia bà con chỉ trồng sen lấy hạt, nay HTX liên kết doanh nghiệp để chế biến sâu, tạo ra các sản phẩm giá trị như trà sen, tinh dầu sen, bột nhụy sen. Nhờ đó, thu nhập tăng gấp đôi, đời sống xã viên khá lên rõ rệt.
Không chỉ dừng ở chuyển đổi cơ cấu cây trồng, Đồng Tháp còn chú trọng tổ chức lại sản xuất, ứng dụng công nghệ cao, đẩy mạnh cấp mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói phục vụ xuất khẩu. Đến nay, toàn tỉnh có hơn 3.400 mã số vùng trồng, gần 440 cơ sở đóng gói, đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Mỹ, Nhật Bản, EU, Úc…
Thành viên Hợp tác xã Gáo Giồng (huyện Tháp Mười) trao đổi kỹ thuật thu hoạch củ sen – mô hình tái cơ cấu hiệu quả, giúp tăng giá trị kinh tế trên cùng diện tích đất trồng. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Ông Lê Hà Luân, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Tháp, nhận định: Tái cơ cấu nông nghiệp của tỉnh đang đi đúng hướng. ngành nông nghiệp không chỉ chuyển đổi cây trồng phù hợp điều kiện sinh thái từng vùng, mà còn chú trọng yếu tố thị trường, chuỗi giá trị và bền vững môi trường. Nhiều mô hình sản xuất gắn kết giữa doanh nghiệp, HTX và nông dân mang lại hiệu quả rõ rệt.
Theo ông Luân, trong thời gian tới, Đồng Tháp tiếp tục triển khai tái cơ cấu theo hướng nông nghiệp sinh thái, ứng dụng khoa học – công nghệ, chuyển đổi số trong quản lý vùng trồng, hướng đến nền nông nghiệp “thông minh – xanh – thích ứng biến đổi khí hậu”. Ngành sẽ tập trung phát triển các sản phẩm chủ lực như lúa chất lượng cao, xoài, sầu riêng, sen và rau màu an toàn, đồng thời mở rộng vùng chuyên canh gắn với chế biến và tiêu thụ.
“Biến đổi khí hậu đang tác động gay gắt, nhưng nếu biết chuyển đổi đúng hướng, nông nghiệp Đồng Tháp sẽ không chỉ đứng vững mà còn vươn lên mạnh mẽ hơn. Mục tiêu của chúng tôi là giúp nông dân có thu nhập ổn định, môi trường được bảo vệ, và sản phẩm nông nghiệp Đồng Tháp có thương hiệu trên thị trường quốc tế,” ông Lê Hà Luân nhấn mạnh.
Nông dân Đồng Tháp giới thiệu xoài chuẩn VietGAP – sản phẩm chủ lực từ quá trình chuyển đổi đất lúa kém hiệu quả sang trồng cây ăn trái mang lại thu nhập cao. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Nhờ những nỗ lực đồng bộ từ chính quyền, ngành chuyên môn, HTX và người dân, tái cơ cấu nông nghiệp ở Đồng Tháp đã trở thành hình mẫu sản xuất nông nghiệp hiện đại. Đây không chỉ là sinh kế, mà còn là con đường phát triển bền vững, giàu bản sắc và đầy triển vọng của vùng Đất Sen hồng.
