Đồng Tháp phát huy sức mạnh kinh tế tập thể trong tái cơ cấu nông nghiệp

Trong giai đoạn 2021-2025, Đồng Tháp trở thành điểm sáng cả nước trong phát triển kinh tế tập thể (KTTT), hợp tác xã (HTX). Với sự chỉ đạo quyết liệt của chính quyền và sự đồng hành của người dân, các HTX đã mở rộng quy mô, nâng cao hiệu quả sản xuất và đóng góp quan trọng cho tái cơ cấu ngành nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới.

Theo thống kê, đến cuối năm 2025, toàn tỉnh có khoảng 967 tổ hợp tác (THT) và 243 HTX hoạt động. Chỉ riêng giai đoạn này, Đồng Tháp thành lập mới 47 HTX với hơn 2.400 thành viên, vượt 134% kế hoạch. Nhiều HTX đã ứng dụng công nghệ cao như sản xuất lúa thông minh, nhật ký điện tử, quy trình VietGAP, GlobalGAP hay máy bay không người lái trong canh tác, giúp tăng năng suất và giảm chi phí.

Ông Lê Hà Luân, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Tháp, khẳng định: Kinh tế tập thể, hợp tác xã đang thể hiện vai trò nòng cốt trong phát triển nông nghiệp. Điểm mạnh hiện nay là chuyển đổi số và liên kết chuỗi giá trị, từng bước giải quyết căn cơ bài toán "được mùa, mất giá". Thời gian tới, tỉnh tiếp tục xem KTTT là nhiệm vụ trọng tâm, gắn với phát triển bền vững và thích ứng biến đổi khí hậu.

Thực tế, nhiều HTX đã chứng minh hiệu quả rõ rệt. HTX dịch vụ nông nghiệp Thắng Lợi (xã Láng Biển, tỉnh Đồng Tháp) áp dụng hệ thống tưới tiết kiệm nước, giám sát sâu rầy thông minh, giúp năng suất lúa tăng 10-15% và lợi nhuận thành viên cải thiện đáng kể.

Ông Nguyễn Văn Hùng, Giám đốc HTX Thắng Lợi, cho biết: Trước đây nông dân sản xuất nhỏ lẻ, đầu ra bấp bênh. Nay HTX đã liên kết doanh nghiệp, đưa sản phẩm vào siêu thị và xuất khẩu, giúp nông dân yên tâm sản xuất, tăng thu nhập. Đặc biệt 2 năm nay HTX thực hiện canh tác lúa chất lượng cao nằm trong Đề án 1 triệu ha lúa giảm phát thải thấp, đang cho hiệu quả cao như kỳ vọng.

Ở cấp hộ gia đình, hiệu quả cũng được ghi nhận. Bà Nguyễn Thị Hồng, xã Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp chia sẻ: “Từ khi tham gia vào HTX rau an toàn, rau của tôi bán được giá cao hơn thị trường 10-15%. HTX hỗ trợ kỹ thuật và kết nối tiêu thụ, nên không còn lo sản xuất ra mà không biết bán cho ai”.

Ngoài hiệu quả sản xuất, KTTT còn tạo việc làm thường xuyên cho khoảng 2.670 lao động, thu nhập bình quân năm 2024 đạt 85 triệu đồng/năm. Hiện Đồng Tháp cũng phát triển thêm hơn 26.000 thành viên mới, nâng tổng số thành viên khu vực này lên gần 75.000 người, một nguồn lực quan trọng cho nông nghiệp địa phương.

Song song đó, Đồng Tháp triển khai nhiều chính sách hỗ trợ như: cấp tối đa 30 triệu đồng cho HTX mới thành lập; hơn 3.000 lượt tập huấn nâng cao năng lực; hỗ trợ 32 HTX xây dựng website, ứng dụng phần mềm quản lý; đưa trên 400 sản phẩm lên sàn thương mại điện tử. Đặc biệt, tỉnh đã cấp mã vùng trồng cho 126 HTX và xây dựng 10 chuỗi liên kết tiêu thụ với doanh nghiệp, góp phần khẳng định thương hiệu nông sản địa phương.

Tuy nhiên, một số chỉ tiêu vẫn chưa đạt kế hoạch, như doanh thu bình quân và số HTX hoạt động hiệu quả. Đây là thách thức mà Đồng Tháp sẽ tiếp tục khắc phục trong thời gian tới.

Bước sang giai đoạn 2026-2030, tỉnh đặt mục tiêu phát triển KTTT đa dạng, trong đó nông nghiệp giữ vai trò chủ lực. Trọng tâm là hình thành chuỗi giá trị khép kín từ sản xuất – chế biến – tiêu thụ, gắn với an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc và thích ứng biến đổi khí hậu.

Ông Lê Hà Luân cho biết thêm: Đồng Tháp hướng đến các HTX quy mô lớn, hoạt động theo mô hình nông nghiệp tuần hoàn, ứng dụng công nghệ hiện đại để gia tăng giá trị nông sản. Tỉnh sẽ phát triển HTX từ các mô hình Hội quán, khuyến khích thành lập Liên hiệp HTX nông nghiệp làm cầu nối với doanh nghiệp, mở rộng thị trường xuất khẩu.

“Có thể thấy, giai đoạn 2021-2025 là bước tiến quan trọng trong phát triển KTTT, HTX tại Đồng Tháp. Những mô hình mới, cách làm sáng tạo cùng sự đồng hành của chính quyền và nhân dân đã đưa nông nghiệp địa phương lên tầm cao mới, hướng đến mục tiêu phát triển xanh, bền vững và hội nhập quốc tế” ông Luân khẳng định.