Liên minh Đổi mới sáng tạo về An toàn sinh học trong chăn nuôi lợn đang đẩy mạnh các hoạt động hợp tác và nghiên cứu nhằm giúp ngành chăn nuôi ứng phó hiệu quả hơn với những thách thức do dịch tả lợn Châu Phi (ASF) gây ra.
Tại hội thảo tham vấn tổ chức ngày 23/10, các nhà khoa học đã giới thiệu kết quả một nghiên cứu quan trọng về các biện pháp giúp nông hộ nhỏ giảm thiểu nguy cơ bùng phát dịch bệnh.
Một số tập quán chăn nuôi phổ biến của các nông hộ nhỏ lẻ có thể vô tình làm tăng nguy cơ bùng phát các bệnh truyền nhiễm. Ảnh: DL.
Nghiên cứu được Viện Chăn nuôi (NIAS) phối hợp với Cơ quan Khoa học Quốc gia Australia (CSIRO) và Đại học Charles Sturt (CSU) thực hiện với sự hỗ trợ từ Chương trình Aus4Innovation.
Khảo sát tại ba tỉnh Gia Lai (trước đây là Bình Định), Đắk Lắk và Quảng Ngãi, nhóm nghiên cứu chỉ ra rằng một số tập quán chăn nuôi phổ biến của các nông hộ nhỏ lẻ có thể vô tình làm tăng nguy cơ bùng phát các bệnh truyền nhiễm như dịch tả lợn Châu Phi.
Theo đó, kiểm tra định kỳ chất lượng nước uống cho đàn lợn có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tới năm lần; cách ly lợn mới nhập từ chợ hoặc trại khác có thể giảm nguy cơ lây nhiễm tới sáu lần; và rửa tay, vệ sinh ủng trước khi vào khu chuồng nuôi có thể giảm rủi ro tới mười lần. Những con số này cho thấy chỉ với những thay đổi nhỏ trong thói quen hàng ngày, người chăn nuôi hoàn toàn có thể giảm thiểu đáng kể thiệt hại do dịch bệnh gây ra.
Tại hội thảo, các nhà nghiên cứu, hiệp hội và người chăn nuôi đã cùng thảo luận để xác định những ưu tiên hành động và chia sẻ các giải pháp thiết thực, không quá tốn kém nhưng mang lại hiệu quả cao, như tuân thủ quy trình cách ly, đặt bồn khử trùng ủng tại lối vào chuồng nuôi, hay kiểm soát người ra vào khu vực chăn nuôi.
Kết quả thảo luận sẽ là cơ sở để xây dựng bộ hướng dẫn an toàn sinh học phù hợp với điều kiện từng địa phương, góp phần tăng khả năng chống chịu và phát triển bền vững cho ngành chăn nuôi lợn Việt Nam.
Tiến sĩ Kim Wimbush, Tham tán CSIRO kiêm Giám đốc Chương trình Aus4Innovation, cho rằng việc nâng cao an toàn sinh học cần gắn với hợp tác và đổi mới sáng tạo:
“Liên minh Đổi mới sáng tạo về An toàn sinh học trong chăn nuôi lợn là minh chứng cho sức mạnh của nghiên cứu và hợp tác đa bên trong việc giải quyết những thách thức lớn của ngành nông nghiệp. Bằng cách cùng nông dân, các nhà nghiên cứu và nhà hoạch định chính sách đồng kiến tạo các giải pháp dựa trên cơ sở khoa học, chúng tôi đang đặt nền móng cho một nền chăn nuôi lợn bền vững và có khả năng chống chịu cao trên khắp Việt Nam”.
Nghiên cứu mới chỉ ra rằng cách ly lợn mới nhập từ chợ hoặc trại khác có thể giảm nguy cơ lây nhiễm tới sáu lần. Ảnh: DL.
Cùng quan điểm này, Tiến sĩ Phạm Công Thiếu, Viện trưởng Viện Chăn nuôi, nhấn mạnh tính cấp thiết của hành động tập thể: “Liên minh đánh dấu một bước tiến quan trọng trong nỗ lực ứng phó với các thách thức do dịch tả lợn Châu Phi và những rủi ro về an toàn sinh học gây ra.
Chỉ riêng trong năm nay, đã có tới 648.000 con lợn buộc phải tiêu hủy, cho thấy hành động lúc này là vô cùng cấp thiết. Sự hợp tác này giúp kết nối các nhà nghiên cứu và người chăn nuôi để cùng xác định vấn đề và tìm ra giải pháp nhằm bảo vệ ngành chăn nuôi lợn của Việt Nam về lâu dài”.
Dù dịch ASF lắng xuống, nguy cơ tái phát vẫn còn khi virus tồn lưu trong môi trường và chuỗi cung ứng chăn nuôi. Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, 1.780 ổ dịch đã được ghi nhận tại 34 tỉnh, thành trong năm nay, trong đó có nhiều điểm bùng phát rải rác tại các vùng có mật độ chăn nuôi cao.
Trong bối cảnh đó, việc áp dụng nghiêm túc các biện pháp an toàn sinh học được xem là “phòng tuyến” quan trọng nhất để bảo vệ thành quả kiểm soát dịch, duy trì năng suất và ổn định chuỗi cung ứng thịt lợn.
