Thời điểm này những năm trước, nông dân xã Hải Phong (Hải Lăng, Quảng Trị) đã hoàn thành gieo sạ vụ hè thu. Tuy nhiên, đến giữa tháng 5/2022, diện tích lúa đông xuân tại Hải Phong vẫn chưa thu hoạch hết.
Theo thống kê, toàn xã Hải Phong có trên 1,1 nghìn ha lúa đông xuân nhưng hiện mới chỉ thu hoạch được 800ha. Nguyên nhân do đợt mưa lũ trái mùa xảy ra cuối tháng 3, đầu tháng 4/2022, toàn bộ diện tích lúa của Hải Phong trong thời kỳ trỗ đòng bị ngập lũ khiến một phần diện tích mất trắng, phần còn lại người dân vẫn có tâm lý chờ đợi đến ngày thu hoạch để vớt vát.
Tuy nhiên, diện tích này năng suất thấp, thời gian sinh trưởng kéo dài nên đã ảnh hưởng đến lịch thời vụ gieo sạ lúa hè thu. Bên cạnh đó, thời tiết tại Quảng Trị những ngày qua có mưa, máy móc phục vụ thu hoạch khan hiếm cũng khiến tiến độ thu hoạch lúa đông xuân bị chậm lại.
Đến thời điểm này, nhiều diện tích lúa đông xuân tại Quảng Trị vẫn chưa thu hoạch xong. Ảnh: Võ Dũng.
Ông Cái Văn Cư, Phó Chủ tịch UBND xã Hải Phong cho hay, hiện nông dân đang tập trung thu hoạch và vệ sinh đồng ruộng, cày ải chuẩn bị gieo sạ vụ hè thu. Hiện tại, nguồn giống hỗ trợ đã được UBND tỉnh Quảng Trị tạm ứng từ một số công ty giống để cung ứng cho nông dân nhưng vẫn chưa thể gieo cấy được. Nếu thời tiết vẫn diễn biến thất thường và nhiều mưa như hiện nay, tiến độ thu hoạch lúa đông xuân sẽ tiếp tục chậm lại và trà gieo sạ lúa hè thu cuối cùng sẽ chậm 10 - 15 ngày so với những năm trước.
Theo ông Cư, thường thì khoảng từ 5/9 sẽ có lũ chính vụ. Vì vậy, nông dân sẽ phải gieo sạ trước 25/5, thu hoạch trước 2/9 hàng năm. Tuy nhiên, với thực tế diễn ra như hiện nay thì phải sau 30/5 mới hoàn thành gieo sạ, chậm hơn những năm trước 10 - 15 ngày. Vì vậy, hiện địa phương đang tuyên truyền để bà con thu hoạch lúa đông xuân nhanh nhất có thể nhằm khẩn trương làm đất gieo cấy vụ hè thu.
"Hai giống lúa An sinh 1399 và BDR 57 có thời gian sinh trưởng chỉ 85 ngày đang được chúng tôi vận động, khuyến khích nông dân sử dụng để né lũ chính vụ. Trong đó, An sinh 1399 được UBND tỉnh Quảng Trị cấp đủ nhu cầu. Với giống lúa BĐR57, bà con sẽ phải tìm để mua ngoài thị trường. Cùng với việc sử dụng giống ngắn ngày, địa phương khuyến cáo bà con sử dụng thuốc kích thích sinh trưởng ở giai đoạn mạ để rút ngắn thời gian sinh trưởng, phát triển của cây lúa”, ông Cư cho hay.
Theo thống kê của Phòng NN-PTNT huyện Hải Lăng, đến nay toàn huyện đã thu hoạch được 6,2 nghìn/6,8 nghìn ha lúa đông xuân. Tiến độ thu hoạch lúa đông xuân chậm khiến gieo sạ vụ hè thu chậm lại. Hiện toàn huyện mới chỉ gieo sạ được được 1 nghìn/6,8 nghìn ha lúa hè thu.
Ngoài yếu tố thời tiết, nhiều địa phương khó khăn trong việc thuê máy gặt, máy làm đất; thời gian xử lý rơm rạ sau lũ lâu khiến việc triển khai gieo cấy vụ hè thu bị ảnh hưởng. Ảnh: Võ Dũng.
Theo kế hoạch, Hải Lăng sẽ hoàn thành gieo sạ vào cuối tháng 5 với tinh thần càng nhanh càng tốt. Tuy nhiên, một số diện tích gặp mưa lũ cuối tháng 3, đầu tháng 4 sẽ phải chậm lại, khả năng sau 30/5 mới hoàn thành gieo sạ, tức chậm 5 - 10 ngày so với mọi năm nên nguy cơ lúa hè thu giai đoạn cuối vụ gặp mưa lũ chính vụ đầu tháng 9 là rất lớn.
Hiện nay, nông dân Hải Lăng đã nhận đủ 528 tấn giống các loại từ nguồn hỗ trợ của UBND tỉnh Quảng Trị, gồm các giống chủ lực như Khang dân 18, Bắc thơm 7, Đài thơm 8, Thiên ưu 8… Về cơ bản, nguồn giống đã đủ cho toàn bộ diện tích gieo trồng vụ hè thu, tuy nhiên thời gian kết thúc gieo sạ sẽ muộn hơn những năm trước.
Theo Chi cục Trồng trọt và BVTV tỉnh Quảng Trị, không chỉ Hải Lăng, nhiều huyện trên địa bàn tỉnh Quảng Trị cũng sẽ chậm lịch thời vụ hè thu do những yếu tố khách quan thời tiết. Tính đến ngày 15/5/2022, toàn tỉnh thu hoạch được 23.600ha lúa đông xuân, đạt hơn 91% kế hoạch. Diện tích còn lại chưa thu hoạch hơn 2.300ha tập trung tại huyện Hải Lăng (1.298ha), Triệu Phong (878ha), Đông Hà (340ha) Gio Linh (245ha), Cam Lộ (200ha), Vĩnh Linh 150ha.
Sau lũ trái vụ bất ngờ cuối tháng 3, đầu tháng 4/2022, UBND tỉnh Quảng Trị kiến nghị Bộ NN-PTNT đề xuất Chính phủ hỗ trợ nông dân toàn tỉnh 950 tấn giống lúa các loại từ nguồn dự trữ quốc gia. Trong lúc chờ Chính phủ đồng ý, UBND tỉnh Quảng Trị đã tạm ứng 618 tấn giống lúa các loại từ Công ty Cổ phần Giống cây trồng - Vật nuôi Thừa Thiên - Huế và Công ty Cổ phần Tập đoàn Giống cây trồng Việt Nam. Dự kiến đến ngày 17/5, việc cấp giống cho các địa phương sẽ hoàn thành để nông dân gieo cấy vụ hè thu.
