PAM-chế phẩm chống xói mòn đất hiệu quả cao

Sau nhiều năm nghiên cứu, thử nghiệm, xây dựng các mô hình trình diễn và hoàn thiện qui trình công nghệ sản xuất, mới đây Phòng Vật liệu Polyme thuộc Viện Hóa học (Viện KHCN Việt Nam) đã đưa ra khuyến cáo bà con nông dân và các địa phương sử dụng chế phẩm PAM, một loại vật liệu Polyme được sản xuất tại Việt Nam có giá thành rẻ, có khả năng chống rửa trôi cho đất, nhất là những vùng đất bạc màu vùng miền núi và trun g du đạt hiệu quả rất cao.

ThS. Nguyên Xuân Tùng, cán bộ Phòng Vật liệu Polyme (Viện Hóa học) cho biết: Nguyên liệu chính để SX chế phẩm PAM (polyacrylamide) là từ một sản phẩm của công nghiệp hóa dầu được trộn với một số chất xúc tác, sau đó đưa vào thùng phản ứng được kiểm soát chặt chẽ về các điều kiện thời gian, nhiệt độ, tốc độ nạp nguyên liệu… để cho ra một dạng bột mịn, trắng có khả năng kết dính tốt. Bột PAM được hòa vào nước với tỷ lệ 10mg/lít rồi phun lên bề mặt đất sau khi trồng cây hoặc gieo hạt sẽ có tác dụng hoạt động như một tác nhân gia cố, liên kết các hạt đất với nhau.

Theo khuyến cáo của các chuyên gia Viện Hóa học thì lượng dùng tối ưu của PAM là từ 5-7kg/ha bề mặt với chi phí từ 35-40.000 đồng/kg, rẻ hơn 5-6 lần so với chế phẩm nhập ngoại cùng loại. Với các loại đất khác nhau thì sử dụng PAM với các tỷ lệ khác nhau. Chia lượng PAM đã xác định cho các lần tưới rồi hòa tan trong nước với nồng độ không quá 10ppm (10mg/1 lít nước). Để có lợi ích tối đa trong mọi trường hợp cần bổ sung PAM theo từng gia đoạn tăng dần. Trong quá trình tưới lần đầu nên sử dụng lượng PAM khoảng 2/3 tổng số, phần còn lại được bổ sung vào các lần cày xới hoặc tưới nước tiếp theo.

 Kết quả xây dựng các mô hình thực nghiệm ở nhiều địa phương cho thấy:

- Sử dụng chống xói mòn trên đất dốc 20⁰ tại xã Gia Khánh, huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc với lượng 9kg/ha, PAM làm giảm lượng xói mòn 94,1% trên đất trống và 83,9% trên đất trồng sắn với lượng 7kg/ha; năng suất sắn củ tăng 10,5% so với đối chứng.

- Trên đất dốc 20⁰ ở xã Thạch Hòa, huyện Thạch Thất, tỉnh Hà Tây với lượng 7kg/ha làm giảm xói mòn đất 83% trên đất sườn dốc trồng sắn; giảm 77,5% lượng xói mòn trên đất trồng chè theo đường đồng mức khi xử lý 6kg PAM/ha. Năng suất sắn tăng từ 10,4 đến 14,8%, năng suất chè tăng từ 10,3 đến 15,7%.

- Viện Hóa học phối hợp với Viện Nghiên cứu cây bông và cây có sợi tiến hành thử nghiệm dùng PAM chống xói mòn trong kỹ thuật tưới rãnh tại xã Phước Tiến, huyện Bác Ái, tỉnh Ninh Thuận cho thấy: Chỉ cần xử lý một lượng nhỏ PAM trong nước tưới rãnh là có thể làm giảm xói mòn rãnh một cách hiệu quả. Với cây bông, khi tưới theo rãnh, pha 1,5kgPAM/ha có thể làm giảm xói mòn 91,8%; với cây ngô sử dụng 1,2kg/ha làm giảm xói mòn 83,6%. Năng suất bông tăng 9,6%, ngô tăng 10,4% so với đối chứng.

- Việc sử dụng PAM kết hợp trồng cỏ để chống sụt trượt, sạt lở taluy nền đường tại Thanh Ba, Phú Thọ và trên tuyến đường Hồ Chí Minh đoạn qua Xuân Mai-Hòa Bình cho hiệu quả rất cao: Ở những nơi có sử dụng vật liệu chống xói mòn, lượng đất bị xói mòn, hiện tượng sụt lở giảm đáng kể so với đối chứng không xử lý. Tỷ lệ cỏ sống trên taluy âm là 100%, trên taluy dương là 95%, cỏ sinh trưởng nhanh hơn, tốt hơn. Theo khuyến cáo của các chuyên gia thì khi trồng cỏ để bảo vệ các taluy chống sạt lở nên kết hợp sử dụng cả polyme chống xói mòn PAM và polyme siêu hấp thụ nước AMS-1 sẽ có tác dụng giữ nước, tăng độ ẩm cho đất, giúp cỏ phát triển trong điều kiện khô hạn và hạn chế xói lở bề mặt. Đây là phương pháp chống xói mòn, bảo vệ đất hiệu quả, rẻ tiền, thân thiện môi trường, hiện đang được nhiều nước trên thế giới sử dụng rộng rãi cần được nhân rộng ở nước ta.

 Bà con và các địa phương có thể liên hệ trực tiếp với Phòng Vật liệu Polyme-Viện Hóa học-Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam tại địa chỉ: số 18, Hoàng Quốc Việt, Nghĩa Đô, Hà Nội, ĐT: 04. 7560909 để được tư vấn thêm và mua chế phẩm.

                                                       Công Hào