Đồi trọc hồi sinh màu xanh
Trên vùng núi Mẫu Sơn, những chồi thông non đang vươn mình xanh mướt, báo hiệu sự hồi sinh mạnh mẽ của đất rừng. Nhưng ít ai có thể hình dung rằng, chỉ một năm trước, nơi đây còn là những quả đồi trọc đầy cỏ dại và cây bụi, không mang lại giá trị lâm nghiệp.
Năm 2024, UBND tỉnh Lạng Sơn đã giao Ban Quản lý rừng đặc dụng và phòng hộ trực thuộc Sở NN-MT Lạng Sơn triển khai dự án trồng rừng thay thế trên diện tích đất rừng phòng hộ xã Mẫu Sơn.

Những quả đồi trọc trước kia ở xã Kháng Chiến đã được thay thế bằng những chồi thông non. Ảnh: Hoàng Nghĩa.
Sau khi rà soát địa hình, thiết kế phương án và lựa chọn giống cây phù hợp, gần 60 ha thông đã được trồng tại khu vực xã Mẫu Sơn. Sắc xanh đang dần trở lại trên các triền núi, mở ra hy vọng về một tấm lá chắn thiên nhiên vững bền cho vùng đất này. Hiện việc trồng, chăm sóc, bảo vệ vẫn đang được Ban này thực hiện nghiêm túc.
“Chúng tôi thường xuyên bám sát hiện trường để kịp thời phát hiện, xử lý khi cỏ mọc rậm hoặc phát sinh các yếu tố bất lợi. Đồng thời tiến hành chăm sóc, quản lý, bảo vệ rừng nhằm đảm bảo cây sinh trưởng và phát triển tốt”, ông Mã Văn Hiện, nhân viên Ban Quản lý rừng đặc dụng và phòng hộ cho biết.
Việc làm và thu nhập từ rừng thay thế
Không chỉ ở Mẫu Sơn, nhiều địa phương ở Lạng Sơn cũng đã triển khai hiệu quả các chương trình trồng rừng thay thế. Nhờ được hỗ trợ kinh phí, hàng trăm héc ta đất trống đã được phủ xanh. Đến nay phần lớn diện tích này cơ bản đã đạt tiêu chí thành rừng.
Tại xã Kháng Chiến, việc trồng rừng thay thế được triển khai trên diện tích đất trống quy hoạch rừng phòng hộ. Thời gian qua, chính quyền địa phương phối hợp với lực lượng quản lý rừng thường xuyên tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn kỹ thuật cho người dân trong việc trồng và chăm sóc rừng cũng như triển khai làm đường băng cản lửa, dọn thực bì để đề phòng cháy rừng.
Ông Nông Văn Luân, người dân xã Kháng Chiến phấn khởi chia sẻ: “Chương trình không chỉ phủ xanh đồi trọc mà còn tạo thêm việc làm, tăng thu nhập. Chúng tôi được hỗ trợ cây giống, vốn và kỹ thuật nên bà con rất yên tâm tham gia”.
Việc người dân trực tiếp tham gia trồng và chăm sóc rừng đã giúp nâng cao ý thức cộng đồng, đồng thời gắn sinh kế bền vững với công tác bảo vệ rừng.
Hoàn thành nghĩa vụ, mở rộng diện tích rừng
Theo Luật Lâm nghiệp, các chủ dự án được giao đất, thuê đất để thực hiện dự án có chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác phải thực hiện nghĩa vụ trồng rừng thay thế. Diện tích trồng rừng thay thế tương đương với diện tích rừng trồng, hoặc gấp ba lần đối với diện tích rừng tự nhiên bị tác động.

Nhân viên Ban Quản lý rừng đặc dụng và phòng hộ Lạng Sơn phát cỏ dại, cây bụi để trồng rừng thay thế. Ảnh: Hoàng Nghĩa.
Trong gần 5 năm qua, tỉnh Lạng Sơn có 53 dự án phải thực hiện nghĩa vụ trồng rừng thay thế, với tổng diện tích hơn 1.350 héc ta. Đến nay, đã có 44 dự án hoàn thành, chủ yếu thông qua hình thức nộp tiền về Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh, tương ứng diện tích hơn 1.180 héc ta, đạt tỷ lệ 83%. Tổng số tiền thu được là hơn 126 tỷ đồng.
Giám đốc Sở NN-MT Lạng Sơn Nguyễn Hữu Chiến cho biết, Sở đã giao các đơn vị trực thuộc phối hợp, hướng dẫn các địa phương rà soát diện tích đất trống đủ điều kiện để phân bổ chỉ tiêu trồng rừng thay thế. Việc này nhằm bảo đảm các chủ đầu tư hoàn thành nghĩa vụ theo quy định pháp luật, đồng thời cũng tạo thêm nhiều cánh rừng mới.
Những chồi non ở Mẫu Sơn hay ở Kháng Chiến đều cho thấy nỗ lực của Lạng Sơn trong việc biến đất trống, đồi núi trọc thành rừng xanh. Đây không chỉ là hành động bù đắp diện tích rừng đã chuyển đổi, mà còn thể hiện trách nhiệm của địa phương đối với môi trường sống và sinh kế bền vững.
Mỗi cây xanh được trồng hôm nay sẽ là nền móng để Lạng Sơn có thêm “lá phổi xanh” trong tương lai, góp phần ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng tránh thiên tai và bảo đảm cân bằng sinh thái.