Chuyển nuôi bò sang nuôi chồn
Từng nhiều năm gắn bó với nghề chăn nuôi bò và gà, tuy nhiên giá cả bấp bênh, dịch bệnh liên miên khiến chị Lê Thị Quyến tại thôn Hợp Phát xã Mai Hoa (Hà Tĩnh) nhiều phen lao đao và phải bỏ chuồng. Đầu năm 2022, sau một lần ghé chơi nhà người thân tại Hải Phòng, chị được tham quan mô hình nuôi chồn vòi mốc và được chủ mô hình tư vấn, hướng dẫn kỹ thuật nuôi. Nhận thấy đây là đối tượng dễ nuôi, ít dịch bệnh, đầu ra ổn định nên sau khi trở về, gia đình chị Quyến đã mạnh dạn đăng ký với cơ quan chức năng để được phép nuôi chồn.

Chồn vòi mốc dễ nuôi, ít dịch bệnh, đầu ra ổn định. Ảnh: Ánh Nguyệt.
Sau khi được cấp phép, vợ chồng chị đầu tư hơn 1 tỷ đồng để xây dựng chuồng trại rộng hơn 500 m2 và mua 50 cặp giống về nuôi thử nghiệm. “Nhiều người bảo tôi liều vì lúc đó ở khu vực này chưa ai nuôi chồn vòi mốc cả. Nhưng tôi tin vào tiềm năng của vật nuôi này nếu làm đúng kỹ thuật và có đầu ra ổn định", chị Quyến chia sẻ.
Nhờ có sự giúp đỡ từ người thân và áp dụng tốt kỹ thuật nên đàn chồn ngày càng sinh sôi, phát triển nhanh về số lượng. Đến nay, trại chồn Tú An do vợ chồng chị Quyến thành lập sở hữu trên 300 con chồn vòi mốc, trong đó có hơn 100 con chồn sinh sản, số còn lại là chồn hậu bị.
Sau gần ba năm gắn bó, chị Quyến nhận thấy điều quan trọng nhất trong nuôi chồn là hệ thống chuồng nuôi phải đảm bảo thoáng, mát vào mùa hè, ấm vào mùa đông, đặc biệt khu vực nuôi phải sạch sẽ.

Trại chồn Tú An hiện có hơn 300 cá thể chồn vòi mốc. Ảnh: Ánh Nguyệt
Trại chồn Tú An được xây dựng kiên cố, thoáng mát, có mái tôn với 100 ô chuồng riêng biệt, mỗi ô có diện tích từ 1 - 1,2 m2. Ngoài ra còn có 50 ô chuồng bằng sắt, mỗi ô chừng 1 m2. Các chuồng nuôi được phân chia thành các khu như khu nuôi cá thể, khu nuôi các cặp chồn bố mẹ sinh sản... Tùy giai đoạn phát triển, chị Quyến sẽ nhốt chồn trong lồng theo tỷ lệ 1 - 2 hoặc nhiều con. Giữa trại có hành lang rộng rãi để thuận lợi cho quá trình chăm sóc.
Dễ nuôi, nhanh thu hồi vốn
“Nuôi chồn vòi mốc không giống như nuôi gia súc hay gia cầm. Khi nuôi đòi hỏi quy trình chăm sóc nghiêm ngặt hơn như thức ăn phải sạch, không ôi thiu. Mỗi tuần phải phun thuốc khử trùng 1 lần toàn bộ chuồng trại và thường xuyên vệ sinh ô chuồng sạch sẽ để đàn chồn không bị mắc bệnh ngoài da, viêm phổi hay bị bệnh tiêu chảy”, chị Quyến cho biết.

Hệ thống chuồng nuôi chồn phải luôn sạch, đảm bảo thoáng, ấm đông mát hè. Ảnh: Ánh Nguyệt.
Theo chị Quyến, chồn vòi mốc không khó chăm sóc, thậm chí rất nhàn nếu biết nuôi nhưng người nuôi phải tâm huyết, cẩn thận và chịu khó để ý đến từng con chồn. Chồn vòi mốc ăn rất ít, thức ăn chủ yếu là chuối chín xay với cám gạo, cám ngô. Về mùa hè có thể bổ sung thêm các chất điện giải, vitamin C, vitamin tổng hợp để chồn phát triển tốt hơn.
“Mỗi ngày tôi chỉ mất khoảng 2 tiếng để vệ sinh chuồng trại và 1 tiếng cho chồn ăn. Trung bình mỗi cá thể chồn trưởng thành chỉ tốn chi phí thức ăn khoảng 2.000 - 3.000 đồng/ngày. Từ khi chồn con tách mẹ nuôi đến lúc bán chồn thương phẩm tổng chi phí khoảng 1.000.000 đồng/cá thể”, chị Quyến chia sẻ.
Theo kinh nghiệm của chị Quyến, khâu chọn giống chồn rất quan trọng. Khi chọn chồn vòi mốc giống để nuôi sinh sản cần chọn những con khỏe mạnh, thể trạng cân đối, không bị dị tật, có lông mượt, nhanh nhẹn và có khả năng sinh sản tốt.

Chồn vòi mốc ăn rất ít, thức ăn chủ yếu là chuối chín xay với cám gạo, cám ngô. Ảnh: Ánh Nguyệt.
Về sinh sản, một con chồn mẹ mang thai khoảng 54 - 60 ngày, mỗi năm đẻ 2 lứa, mỗi lứa 3 - 4 con. Hiện chồn giống 8 tháng tuổi có giá trung bình từ 25 - 28 triệu đồng/cặp. Chồn con nuôi khoảng 2 tháng có trọng lượng từ 0,6 - 1 kg là có thể bán thịt với giá hơn 1,8 triệu đồng/kg. Hiện tại trại chồn Tú An đang tập trung cung cấp chồn giống, mỗi năm trại bán ra thị trường trên 200 cặp chồn giống, đem về nguồn thu hơn 5 tỷ đồng. Ngoài ra, trang trại còn liên kết với 2 trại chồn tại Hải Phòng với quy mô trên 2.000 con nhằm cung cấp con giống, đồng thời chuyển giao kỹ thuật và bao tiêu sản phẩm cho người muốn đầu tư nuôi.
Chị Quyến cho biết, chi phí nuôi chồn vòi mốc khá thấp trong khi giá bán cao và không tốn quá nhiều thời gian chăm sóc nên người nuôi sớm thu hồi vốn, lợi nhuận cao ở những lứa tiếp theo. Hiện nhu cầu chồn giống và chồn thịt trên cả nước rất lớn, luôn trong tình trạng khan hiếm hàng.

Chồn giống 8 tháng tuổi có giá trung bình từ 25 - 28 triệu đồng/cặp, chồn thịt từ 0,6 - 1 kg là có thể bán với giá hơn 1,8 triệu đồng/kg. Ảnh: Ánh Nguyệt.
Thời gian tới, vợ chồng chị Quyến dự định mở rộng diện tích trang trại lên hơn 1.000 m2, quy mô khoảng 200 - 300 con chồn sinh sản nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường. Nhờ tuân thủ các quy trình nuôi nên trại chồn Tú An ngày càng có nhiều người đến tham quan, học hỏi kinh nghiệm.
Ông Võ Đình Thông, Trưởng phòng Kinh tế xã Mai Hoa cho biết thời gian tới, chính quyền địa phương sẽ phối hợp với trại chồn Tú An tổ chức cho các hộ dân tham quan, học hỏi, nhân rộng mô hình. Để duy trì và nhân rộng mô hình, cần quan tâm đến một số vấn đề như vốn đầu tư, kỹ thuật chăn nuôi động vật có nguồn gốc hoang dã, tích lũy kinh nghiệm nuôi và phòng trừ dịch bệnh, thị trường tiêu thụ.