Vùng nguyên liệu gỗ lớn phải gắn chứng chỉ quản lý rừng bền vững

Ngày 8/8 tại Nghệ An, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia tổ chức Diễn đàn “Giải pháp phát triển vùng nguyên liệu rừng gỗ lớn gắn với chứng chỉ quản lý rừng bền vững”. Đây là định hướng chiến lược của ngành Nông nghiệp và Môi trường, nhằm thỏa mãn đòi hỏi thực tiễn sản xuất và nhu cầu từ thị trường trong nước, quốc tế.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi xanh đang diễn ra rộng khắp, ngành lâm nghiệp Việt Nam đứng trước yêu cầu, thách thức nặng nề về phát triển rừng bền vững gắn với bảo vệ môi trường và nâng cao giá trị gia tăng từ tài nguyên rừng.

Rừng trồng gỗ lớn chu kỳ kéo dài, khả năng tích trữ sinh khối cao, sản phẩm cho giá trị kinh tế lớn chính là nền tảng quan trọng để tiến tới xây dựng, hình thành một ngành chế biến gỗ hiện đại với sức cạnh tranh toàn cầu.

Lý thuyết là thế nhưng thực tại còn cách xa đích đến khi tỷ lệ rừng trồng gỗ lớn tại Việt Nam vẫn còn hạn chế, chỉ chiếm khoảng 30% tổng diện tích rừng trồng sản xuất. Qua khảo sát được biết, phần lớn diện tích vẫn áp dụng chu kỳ ngắn, chủ yếu phục vụ nguyên liệu làm dăm, giấy, hiệu quả kinh tế nhìn chung còn thấp, thiếu ổn định.

Đáng lo hơn khi tổng diện tích rừng được cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững - điều kiện tiên quyết để tiếp cận các thị trường cao cấp mới chỉ đạt trên dưới 680.000 ha, tương đương khoảng 15% diện tích rừng trồng sản xuất của cả nước.

Trong khi đó nhu cầu của thị trường quốc tế đang thay đổi chóng mặt, các quốc gia nhập khẩu gỗ lớn như EU, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc… đều đòi hỏi sản phẩm phải có nguồn gốc hợp pháp, được quản lý bền vững, đảm bảo truy xuất nguồn gốc và tuân thủ các quy chuẩn xã hội, môi trường.

Tuy nhiên, quá trình phát triển vùng nguyên liệu rừng gỗ lớn tại nhiều địa phương, bao gồm Nghệ An vẫn gặp nhiều rào cản, thách thức như: Sản xuất manh mún, thiếu liên kết; chi phí chứng nhận cao; năng lực tổ chức còn hạn chế; chưa có cơ chế hỗ trợ đủ mạnh cho hộ trồng rừng nhỏ lẻ tiếp cận hệ thống chứng chỉ quốc tế.

Trước yêu cầu cấp bách của thực tiễn và xu hướng hội nhập quốc tế, diễn đàn lần này được tổ chức nhằm đánh giá thực trạng phát triển vùng nguyên liệu và cấp chứng chỉ rừng trên phạm vi toàn lãnh thổ Việt Nam nói chung, tỉnh Nghệ An nói riêng. Qua đây sẽ chia sẻ mô hình, kinh nghiệm thực tiễn, kết nối các bên liên quan (chủ rừng, HTX, doanh nghiệp đến tổ chức chứng nhận), đồng thời đề xuất các giải pháp khả thi về cơ chế, chính sách, kỹ thuật, truyền thông và tài chính nhằm thúc đẩy phát triển vùng nguyên liệu hướng bền vững, hiệu quả và có trách nhiệm.

Thông qua diễn đàn, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia kỳ vọng tiếp tục phát huy vai trò kết nối, dẫn dắt của hệ thống khuyến nông trong lâm nghiệp nhằm đồng hành xuyên suốt cùng người dân, doanh nghiệp và chính quyền địa phương trong quá trình thực hiện mục tiêu phát triển rừng bền vững, nâng cao giá trị kinh tế rừng và đóng góp thiết thực vào tiến trình chuyển đổi xanh quốc gia.

“Khuyến nông không chỉ đồng hành đơn thuần mà sẽ trực tiếp chung tay, phối hợp chặt chẽ với các bên liên quan xây dựng vùng nguyên liệu rừng gỗ lớn liên kết có gắn chứng chỉ, đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu. Trong xu thế hội nhập đòi hỏi phải áp dụng theo đúng quy chuẩn, đảm bảo truy xuất nguồn gốc, được quốc tế công nhận, có như vậy sản phẩm của chúng ta mới đứng vững được trên thị trường”, ông Hoàng Văn Hồng, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia.