80 năm qua đã khẳng định tầm quan trọng, đóng góp không nhỏ của sản xuất trồng trọt vào sự phát triển chung của ngành Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Ninh. Từ những ngày đầu gian khó, là địa phương chủ yếu sản xuất nhỏ lẻ, tự cung tự cấp, Trung ương phải hỗ trợ 90% nhu cầu lương thực, thực phẩm; công cụ sản xuất lạc hậu, chủ yếu là thủ công, đến nay, Quảng Ninh đã hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung, nhiều sản phẩm đặc sản có thương hiệu, đã chủ động, đảm bảo được an ninh lương thực trong mọi tình huống, góp phần quan trọng vào tăng trưởng kinh tế, nâng cao đời sống nhân dân và xây dựng nông thôn mới.
Thu hoạch dưa lưới trồng theo mô hình nông nghiệp công nghệ cao ở Quảng Tân, huyện Đầm Hà cũ. Ảnh: Đinh Hùng.
Theo định hướng của tỉnh, tỷ trọng của ngành trồng trọt trong ngành nông nghiệp giảm dần, chuyển dịch cơ cấu cây trồng theo hướng tăng diện tích các loại cây có giá trị kinh tế cao, thị trường tiêu thụ ổn định. Đồng thời ứng dụng công nghệ cao, đẩy mạnh cơ giới hóa với tỷ lệ cơ giới hóa trong canh tác đạt trên 80%, trong đó máy làm đất phục vụ sản xuất lúa đạt gần 100% diện tích; đối với vùng sản xuất tập trung, máy gặt đập liên hợp đảm nhận 100% diện tích; máy tuốt, xay, xát lúa đáp ứng 100% diện tích.
Nhờ sử dụng giống cây trồng, vật nuôi chất lượng cao, áp dụng chuyển đổi số vào sản xuất, năng suất, giá trị sản phẩm trồng trọt không ngừng tăng, giảm chi phí sản xuất. Năng suất lúa trung bình tăng từ 12,2 tạ/ha năm 1955 lên 17,4 tạ/ha năm 1960 (tăng 5,2 tạ/ha) và từ 25,9 tạ/ha năm 1995 lên 45,5 tạ/ha 2005. Đến nay, năng suất lúa trung bình hằng năm đạt khoảng 51,6 tạ/ha.
Tổng sản lượng lương thực từ 43.869 tấn/năm (năm 1955) đến nay đạt trên 216.260 tấn/năm, an ninh lương thực trên địa bàn tỉnh luôn được đảm bảo.
Giá trị trên 1ha đất sản xuất trồng trọt tăng từ khoảng 20 triệu đồng/ha năm 2004 lên hơn 110 triệu đồng/ha hiện nay (tăng gấp trên 5 lần sau 20 năm).
Trang trại rau má thủy canh của anh Cao Văn Hùng (phường Bình Khê, Quảng Ninh) cho thu hoạch quanh năm, tiêu thụ rất tốt. Ảnh: Cường Vũ.
Không chỉ tăng về sản lượng, chất lượng các mặt hàng nông sản cũng đang được nâng lên. Nhiều năm qua, trên địa bàn tỉnh đã chọn tạo, đưa vào sản xuất nhiều giống cây trồng phong phú, nâng cao tính cạnh tranh của sản phẩm trồng trọt trên thị trường trong và ngoài tỉnh, tiêu biểu như vải chín sớm Phương Nam, na dai Đông Triều, chè Ngọc Thúy, trà hoa vàng, các giống lúa chất lượng cao….
Hiện trên địa bàn tỉnh có 50 mã số vùng trồng với diện tích trên 1.030ha (trong đó 29 mã số vùng trồng phục vụ xuất khẩu và 21 mã số vùng trồng phục vụ nội tiêu) và 6 mã số cơ sở đóng gói. Trên 11.200ha cây trồng các loại được nông dân áp dụng quản lý dịch hại tổng hợp.
Các mô hình thực hành, ứng dụng quản lý dịch hại tổng hợp trên các cây trồng (lúa, rau, cây ăn quả...) đã đem lại hiệu quả về kinh tế cho người dân, là cơ sở để nhân rộng và tuyên truyền chương trình quản lý dịch hại trong cộng đồng, đồng thời góp phần giảm thiểu phát thải khí nhà kính, bảo vệ môi trường sinh thái.
80 năm qua đã khẳng định bản lĩnh, trí tuệ và tâm huyết của các thế hệ làm công tác trồng trọt và bảo vệ thực vật tỉnh Quảng Ninh. Phát huy truyền thống ấy, ngành đang tiếp tục nỗ lực thực hiện mục tiêu phát triển xanh, bền vững, với tinh thần "Đẩy mạnh chuyển giao khoa học công nghệ, phát triển trồng trọt và bảo vệ thực vật, nâng cao giá trị nông sản, xây dựng nông thôn hiện đại", quyết tâm đến năm 2030, giá trị sản phẩm bình quân trên 1ha đất trồng trọt đạt 150 triệu đồng/năm.
Với sự quan tâm lãnh đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh và sự phối hợp của các cấp, các ngành, lĩnh vực trồng trọt và bảo vệ thực vật tỉnh Quảng Ninh sẽ tiếp tục vững vàng tiến bước, khẳng định vị thế trong phát triển của toàn ngành Nông nghiệp và Môi trường, góp phần xây dựng Quảng Ninh trở thành tỉnh phát triển toàn diện, hiện đại, sinh thái và bền vững.
