Hợp nhất tiềm năng, tạo đà phát triển
Một trang sử mới đã mở ra với xã Mậu A khi thị trấn Mậu A và 4 xã Yên Thái, Ngòi A, Mậu Đông, An Thịnh của huyện Văn Yên (tỉnh Yên Bái cũ) được sáp nhập. Sự hợp nhất này đã tạo ra không gian phát triển rộng lớn với 41 thôn và dân số hơn 40.000 người, trong đó dân tộc Kinh chiếm gần 52%, còn lại là các dân tộc thiểu số khác.

Toàn cảnh khu vực trung tâm xã Mậu A hiện nay. Ảnh: Mỹ Vân.
Việc sáp nhập đã hợp nhất những tiềm năng, thế mạnh riêng của từng địa phương, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển.
Nhìn lại chặng đường đã qua, kinh tế của Mậu A có những bước tiến đáng ghi nhận. Lĩnh vực nông, lâm nghiệp của xã đã chứng tỏ được vai trò trụ đỡ. Những cánh đồng màu mỡ ven sông Hồng hàng năm cung cấp tổng sản lượng lương thực có hạt hơn 10.500 tấn, đảm bảo an ninh lương thực cho địa bàn rộng lớn. Tổng đàn gia súc chính duy trì ổn định ở mức trên 28.000 con. Đặc biệt, màu xanh của rừng không chỉ là cảnh quan mà còn là màu xanh của những đồi quế được ví như "vàng xanh" trên vùng đất này.
Tư duy sản xuất hàng hóa đã dần thay thế cho lối canh tác manh mún, nhỏ lẻ. Nhiều sản phẩm có giá trị kinh tế cao đã định hình được thương hiệu như cây ăn quả, cây dược liệu, đặc biệt là quế hữu cơ. Đến nay, trên địa bàn xã có 23 sản phẩm nông sản, đặc sản đã được công nhận đạt tiêu chuẩn OCOP, không chỉ nâng cao giá trị mà còn khẳng định chất lượng và uy tín trên thị trường.

Quế là một trong những sản phẩm chủ lực nổi tiếng của Mậu A. Ảnh: Mỹ Vân.
Chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) đã thực sự thay đổi diện mạo của Mậu A. Thị trấn Mậu A (cũ) được công nhận là đô thị loại IV, xã An Thịnh (cũ) đạt chuẩn NTM nâng cao, trong khi các xã Mậu Đông, Yên Thái, Ngòi A (cũ) đều đã cán đích NTM. Những con đường bê tông phẳng lì, 2 bên đường rợp bóng cây xanh và những hàng hoa đua sắc, những ngôi nhà khang trang hiện đại còn thơm mùi vôi vữa, những công trình phúc lợi công cộng như nhà văn hóa, giao thông, thủy lợi, giáo dục, y tế được đầu tư đồng bộ… là minh chứng rõ nhất cho sự phát triển toàn diện. Đến nay, thu nhập bình quân đầu người toàn xã đã đạt khoảng 65 triệu đồng/người/năm.
Song song với nông nghiệp, công nghiệp cũng ghi nhận những bước chuyển tích cực. Các sản phẩm chủ lực như tinh dầu, sản phẩm từ quế, gỗ rừng trồng có tốc độ tăng trưởng khá.
Sức hấp dẫn của môi trường đầu tư đã được khẳng định khi nhiều dự án lớn tìm đến Mậu A. Có thể kể đến như dự án sản xuất, chế biến quế của Công ty TNHH Hải Ngọc Văn Yên, dự án đầu tư của Công ty cổ phần Gia vị Yên Bái, dự án khai thác và chế biến quặng Kaolin - Felspat của Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Phước Thành... với tổng vốn đầu tư lên đến hơn 134 tỷ đồng. Những nhà máy, xí nghiệp này không chỉ thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế mà còn tạo ra hàng ngàn việc làm cho lao động địa phương.

Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai Trịnh Xuân Trường kiểm tra một số công trình trọng điểm đang xây dựng tại khu vực Mậu A. Ảnh: Mỹ Vân.
Nâng chỉ số hạnh phúc của người dân lên trên 75%
Con đường phía trước không chỉ trải hoa hồng, Mậu A hiện vẫn đối mặt với không ít khó khăn bởi địa bàn rộng, dân số đông. Hệ thống hạ tầng dù đã được cải thiện vẫn chưa đồng bộ, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.
Ông Hà Đức Anh - Bí thư Đảng ủy xã Mậu A chia sẻ, Đảng bộ và chính quyền xã Mậu A xác định muốn đi xa hơn, nhanh hơn phải có tầm nhìn chiến lược và những bước đi đột phá. Một nghị quyết mang tính định hướng dài hạn đã được ban hành với mục tiêu tổng quát: "Phấn đấu xây dựng xã Mậu A xanh, hiện đại, bản sắc, trở thành trung tâm kết nối vùng, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Lào Cai".
Để hiện thực hóa tầm nhìn này, những mục tiêu cụ thể, đầy tham vọng đã được vạch ra cho giai đoạn đến năm 2030. Xã phấn đấu đạt tốc độ tăng trưởng tổng giá trị sản phẩm bình quân 13,5%/năm, đưa thu nhập bình quân đầu người cán mốc 100 triệu đồng. Cùng với đó, Mậu A đặt mục tiêu thu hút tổng vốn đầu tư toàn xã hội lên đến 8.000 tỷ đồng và ít nhất 15 dự án đầu tư mới. Về mặt xã hội, mục tiêu là cơ bản không còn hộ nghèo theo chuẩn đa chiều, xã đạt chuẩn nông thôn mới, chỉ số hạnh phúc của người dân đạt 75,5%.

Ông Hà Đức Anh - Bí thư Đảng ủy xã Mậu A thăm cánh đồng dâu tằm của xã. Ảnh: Mỹ Vân.
Để biến những mục tiêu đó thành hiện thực, xã sẽ thực hiện một chiến lược phát triển đa chiều, tập trung vào các khâu đột phá mang tính nền tảng. Trọng tâm hàng đầu là đột phá về quy hoạch, phát triển đô thị và hạ tầng kết nối với tầm nhìn lấy trục động lực sông Hồng làm trung tâm, quy hoạch đô thị hai bên bờ để biến dòng sông thành "trục xanh, trục cảnh quan" đầy sức sống.
Song song với định hình không gian phát triển, xã sẽ tạo ra cú hích mạnh mẽ về phát triển doanh nghiệp và thu hút đầu tư bằng việc chủ động mời gọi các nhà đầu tư chiến lược vào những lĩnh vực có lợi thế như đô thị, du lịch, đặc biệt là dịch vụ logistics.
Để hoàn thiện bức tranh phát triển đó là sự đột phá về công tác đào tạo nguồn nhân lực. Mậu A xác định để phát triển bền vững, yếu tố con người là quyết định, vì vậy xã đặt mục tiêu không chỉ có nhà máy mà còn phải có lao động lành nghề, từng bước trở thành trung tâm đào tạo nhân lực chất lượng cao cho cả tỉnh.
Lộ trình chuyển mình toàn diện
Chiến lược phát triển đa chiều được cụ thể hóa bằng những kế hoạch hành động chi tiết trên mọi lĩnh vực. Trong nông nghiệp, một cuộc "cách mạng xanh" đang được khởi động. Cơ cấu kinh tế nông thôn sẽ chuyển dịch theo hướng giá trị cao, bền vững. Các mô hình sản xuất tập trung, quy mô lớn như "cánh đồng một giống", "làng rau an toàn" sẽ được nhân rộng tại các cánh đồng Làng Lớn (145 ha), Kho (7,5 ha), Đồng Phố (20 ha)... để tạo ra sản phẩm hàng hóa đặc trưng. Nghề trồng dâu nuôi tằm vốn gắn liền với chuỗi giá trị sẵn có sẽ được khuyến khích mở rộng, phủ xanh những vùng đất soi bãi, chân đồi còn hoang hóa.
Đặc biệt, nông nghiệp số sẽ không còn là khái niệm xa vời. Xã đặt mục tiêu đến năm 2030, 80% hộ nông dân có thể sử dụng trợ lý ảo AI để nắm bắt kỹ thuật, chẩn đoán sâu bệnh, tối ưu hóa quy trình sản xuất.
Nông nghiệp sẽ không chỉ để làm ra lương thực mà còn để làm du lịch. Tận dụng lợi thế giao thông, Mậu A sẽ xây dựng các tour du lịch trải nghiệm, kết nối các điểm đến hấp dẫn như cánh đồng Làng Lớn, Đền Đại An, Thác Khe Cam, Đền Trạng và Khu nghỉ dưỡng Đại Phú An. Đây là hướng đi đa giá trị, vừa phát triển kinh tế, vừa giữ chân lao động nông thôn.

Tái cơ cấu nông nghiệp là một trong những nhiệm vụ trọng tâm giai đoạn tới của Mậu A. Ảnh: Mỹ Vân.
Về công nghiệp, Mậu A sẽ tập trung phát triển nhanh và đa dạng các sản phẩm, đặc biệt là chế biến sâu nông, lâm sản. Việc ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo được xem là yếu tố then chốt. Xã sẽ tận dụng tối đa lợi thế là trung tâm của các vùng nguyên liệu, nguồn lao động dồi dào để thu hút đầu tư vào các cụm công nghiệp An Thịnh và Ngòi A.
Hạ tầng giao thông được xác định là mạch máu của nền kinh tế. Công tác quy hoạch ga An Thịnh và vùng phụ cận được coi là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu. Nơi đây được kỳ vọng sẽ trở thành một trung tâm logistics hiện đại, kết nối đồng bộ với cao tốc Nội Bài - Lào Cai, tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng và các không gian kinh tế khác. Các tuyến tỉnh lộ 163, 175 sẽ được nâng cấp, mở rộng, đảm bảo kết nối thông suốt giữa trung tâm xã với các xã cũ, từ đó kéo dãn và mở rộng không gian đô thị.
Lâm nghiệp sẽ phát triển theo hướng bền vững, nâng cao giá trị kinh tế từ rừng trồng. Mục tiêu đến 2030, 100% cơ sở chế biến quế, gỗ rừng trồng của Mậu A được chuẩn hóa pháp lý, thành lập doanh nghiệp, hợp tác xã để hoạt động bài bản, tạo nền tảng vững chắc để khẳng định vị thế trung tâm sản xuất và chế biến quế lớn nhất của tỉnh.