Theo kế hoạch, Sơn La đặt mục tiêu đến năm 2035, giảm tối thiểu 15% lượng phát thải khí nhà kính từ trồng trọt so với năm 2020; xây dựng ít nhất 2 mô hình thí điểm giảm phát thải, hình thành cơ sở dữ liệu phát thải trong trồng trọt, kết nối với hệ thống quốc gia.
Đồng thời, tổ chức đào tạo, tập huấn cho khoảng 150 cán bộ kỹ thuật, khuyến nông, doanh nghiệp và nông dân về kỹ thuật, chính sách, nhận thức chung và công cụ đo phát thải.
Người dân xã Phù Yên thu hoạch lúa trên vùng sản xuất lúa hữu cơ, phát thải thấp theo tiêu chuẩn VIETFARM. Ảnh: Nguyễn Nga.
Tầm nhìn đến năm 2050, 100% diện tích trồng trọt áp dụng quy trình canh tác bền vững, hình thành 5 vùng sản xuất phát thải thấp, nâng cao khả năng cạnh tranh và đáp ứng yêu cầu thị trường trong xu thế phát triển nông nghiệp xanh.
Để đạt mục tiêu trên, tỉnh triển khai nhiều nhóm nhiệm vụ trọng tâm. Trước hết là tuyên truyền, phổ biến Đề án tới các địa phương; đào tạo, tập huấn, nâng cao năng lực cho cán bộ kỹ thuật và nông dân; hướng dẫn áp dụng quy trình sản xuất phù hợp theo tiêu chí phát thải thấp.
Tập trung hoàn thiện thể chế, cơ chế chính sách, lồng ghép nhiệm vụ giảm phát thải vào quy hoạch phát triển nông nghiệp, quy hoạch đất trồng trọt, bảo vệ môi trường, các chương trình, dự án nông nghiệp; hỗ trợ thiết bị đo, phần mềm quản lý, giống, phân bón hữu cơ, hỗ trợ vận chuyển sản phẩm “phát thải thấp” cho các hộ, HTX, doanh nghiệp áp dụng canh tác phát thải thấp.
Các mô hình thí điểm sẽ triển khai tại những vùng trồng chủ lực như cà phê, mía, lúa, ngô, cây ăn quả và rau màu. Về kỹ thuật giảm phát thải, Sơn La dự kiến ứng dụng các biện pháp: Canh tác lúa áp dụng tưới ngập - khô xen kẽ (AWD), kỹ thuật SRI (với điều kiện phù hợp), giảm lượng phân vô cơ, tăng bón phân hữu cơ/vi sinh, quản lý nước, sử dụng rơm rạ - phế phụ phẩm trồng trọt (vỏ quả cà phê, vỏ trấu…) tận dụng làm phân, biochar, kỹ thuật bảo vệ thực vật sinh học, luân canh, xen canh; quản lý dịch hại tổng hợp IPM, quản lý sức khỏe cây trồng IPHM…
Kết hợp đồng bộ với công nghệ số (cảm biến đất, giám sát độ ẩm, quản lý phân bón), phần mềm quản lý, truy xuất nguồn gốc, ứng dụng GIS, viễn thám để theo dõi hiện trạng sản xuất và phát thải.
Bà Phạm Thị Lan, Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, cho biết: Sơn La hiện có trên 1 triệu ha đất sản xuất nông nghiệp (tính cả diện tích đất rừng), trong đó diện tích gieo trồng cây nông nghiệp đạt hơn 320.000 ha. Việc chuyển đổi sang sản xuất giảm phát thải được kỳ vọng giúp nâng cao hiệu quả sản xuất và năng lực cạnh tranh ngành trồng trọt, giảm chi phí đầu vào, cải thiện sinh kế cho người dân, từng bước hình thành nền nông nghiệp sinh thái, hiện đại, có khả năng chống chịu tốt trước tác động của biến đổi khí hậu.
