Khởi nguồn từ yêu cầu nông nghiệp xanh
Mô hình lúa séng cù hữu cơ tại Bản Xèo, tỉnh Lào Cai ra đời đúng thời điểm Việt Nam đang đẩy mạnh sản xuất giảm phát thải khí nhà kính và trở thành một nhân tố tiên phong. Việc không dùng phân hóa học, không thuốc trừ cỏ, không thuốc bảo vệ thực vật độc hại, cùng quy trình canh tác hữu cơ khép kín đã giúp khôi phục hệ sinh thái đồng ruộng và giảm phát sinh khí mê-tan, loại khí nhà kính chiếm tỷ lệ lớn trong trồng lúa truyền thống.
Cánh đồng lúa hữu cơ séng cù tại xã Bản Xèo, đang dần khẳng định tính hiệu quả trong nông nghiệp xanh tại Lào Cai. Ảnh : Bích Hợp.
Theo báo cáo, mô hình lúa séng cù hữu cơ tại xã Bản Xèo, tỉnh Lào Cai được triển khai vào đầu năm 2025, với 10 ha tại cánh đồng làng Chum, thôn Lâm Tiến với 83 hộ tham gia. Sau 2 vụ xuân và vụ thu mô hình đã thu hiệu quả cao. Năng suất lúa vụ xuân đạt 3,2–3,5 tạ/sào (360 m²), vụ hè thu đạt 2,5–3 tạ/sào. Giá thu mua ổn định 14.000 đồng/kg đối với vụ xuân và 16.000 đồng/kg với vụ thu.
Đặc biết, mô hình sử dụng phân hữu cơ giúp cải tạo đất, phân hủy nhanh tàn dư rơm rạ, giảm phát thải khí nhà kính. Mô hình nhanh chóng tạo hiệu ứng lan tỏa, trở thành điểm tham chiếu quan trọng cho sản xuất nông nghiệp hữu cơ tại Lào Cai.
Canh tác hữu cơ, lời giải mới cho mục tiêu giảm phát thải trong sản xuất lúa tại Lào Cai. Ảnh: Bích Hợp.
Ông Trần Minh Ngọc, Phó Giám đốc Công ty Quế Lâm Phương Bắc, đơn vị liên kết triển khai mô hình lúa séng cù hữu cơ ở Bản Xèo cho biết, ưu điểm lớn nhất của canh tác hữu cơ là đất được hồi sinh. Vi sinh vật có lợi được bổ sung liên tục từ phân hữu cơ sinh học Quế Lâm giúp rơm rạ phân hủy nhanh, giảm phát thải và tạo mùn tự nhiên.
Bản Xèo thành “điểm sáng” hữu cơ hóa đồng ruộng vùng cao tại Lào Cai. Ảnh: Bích Hợp.
Bà Bàn Thanh Thảo, Bí thư Đảng ủy xã Bản Xèo chia sẻ, mô hình lúa hữu cơ séng cù có tác động lan tỏa rất lớn. Người dân các xã lân cận như Bát Xát, Dền Sáng…đã chủ động sang tham quan học hỏi. Điều dễ nhận thấy nhất là môi trường đồng ruộng sạch hơn, người dân không còn phụ thuộc vào hóa chất. Đây là hướng sản xuất an toàn, phù hợp xu thế nông nghiệp xanh mà chúng tôi đang khuyến khích áp dụng.
Giảm phát thải khí nhà kính - Hướng tới một nền nông nghiệp xanh cho Lào Cai
Khác với lối canh tác truyền thống vốn dựa nhiều vào phân hóa học, mô hình lúa séng cù hữu cơ tại Bản Xèo sử dụng hoàn toàn phân hữu cơ vi sinh đa lượng. Loại phân này chứa nhiều vi sinh vật có lợi có khả năng phân giải chất hữu cơ, kích thích hoạt động của hệ vi sinh đất và cải thiện cấu trúc đất.
Người dân Bản Xèo, Lào Cai chọn trồng lúa bằng cách giữ đất, giữ môi trường xanh. Ảnh: Bích Hợp.
Ông Trần Minh Ngọc, Phó Giám đốc Công ty Quế Lâm Phương Bắc chia sẻ thêm, nếu làm đúng quy trình, lượng khí mê-tan ở ruộng hữu cơ giảm rất rõ. Điều quan trọng là đất khỏe, rễ khỏe, cây khỏe, càng canh tác hữu cơ lâu năm thì hiệu quả càng tăng. Một trong những lý do giúp mô hình nhanh chóng đi vào thực tế là sự phối hợp chặt chẽ giữa người dân, doanh nghiệp và chính quyền với sự thống nhất từ chủ trương đến thực hiện đã giúp việc triển khai không bị chồng chéo.
“Ba không” gồm không dùng phân hóa học, không thuốc trừ cỏ, không thuốc bảo vệ thực vật độc hại trong canh tác séng cù hữu cơ đã mang lại hiệu quả trong trồng lúa giảm phát thải khí nhà kính tại Bản Xèo, Lào Cai. Ảnh: Bích Hợp.
