Những ngày này, điện thoại của các thành viên trong đội phòng chống dịch tả lợn Châu Phi tại xã Vĩnh Thủy, tỉnh Quảng Trị liên tục đổ chuông. Mỗi lần nghe tin, làng trên xóm dưới có lợn xuất hiện dấu hiệu bỏ ăn, các thành viên lại tức tốc lên đường.
Những chiếc xe trùm kín bạt, chở lợn chết đi tiêu hủy đã trở nên quen thuộc với người dân xã Vĩnh Thủy từ vài tuần nay. UBND xã Vĩnh Thủy đã đào sẵn những hố chôn ở các khu vực xa khu dân cư để làm “nghĩa địa” cho lợn nhiễm bệnh.

Dịch tả lợn Châu Phi gây ra thiệt hại lớn cho người chăn nuôi Quảng Trị. Ảnh: Võ Dũng.
“Có những thôn đàn lợn không còn 1 con nào. Với nông dân, một vài con lợn đã là tài sản lớn nhưng ở đây có những hộ chết một lúc hơn 100 con lợn. Nhiều hộ khánh kiệt”, ông Lê Nghĩa, thành viên đội phòng chống dịch xã Vĩnh Thủy chia sẻ.
Bi đát nhất phải kể đến gia đình ông Lê Văn Anh tại thôn Thủy Ba Tây. Năm 2017, khi giá lợn hơi chạm đáy, không thể duy trì đàn vì càng nuôi càng lỗ, gia đình ông phải bán chạy hàng trăm con lợn, kể cả lợn nái với giá rẻ như cho.
Đến năm 2019, khi giá lợn hơi đang dần phục hồi, dịch tả lợn Châu Phi lại “ghé thăm” khiến gia đình ông phải tiêu hủy 86 con lợn nái, 70 con lợn thịt. Thời điểm đó, mặc dù được Nhà nước hỗ trợ phần nào thiệt hại nhưng nghĩ đến chuyện rủi ro và món nợ 2,6 tỷ đồng trên vai, gia đình ông Anh vẫn chưa dám tái đàn. Khu chuồng nuôi của gia đình ông vì vậy 4-5 năm để trống.
Đến cuối năm 2024 thấy giá lợn hơi ổn định, gia đình ông Anh vay tiền sửa sang chuồng trại, tái đàn, gây nuôi 1 ít lợn hậu bị, nuôi gối đầu mấy lứa lợn thịt để mong trả bớt khoản nợ. Nhưng chưa thu được đồng nào dịch tả lợn Châu Phi lại xuất hiện khiến gia đình ông rơi vào cảnh bần cùng. Nợ gốc chưa trả được, tiền lãi hàng tháng đến nhanh như một tia chớp khiến vợ chồng ông Anh mất ăn mất ngủ.

Nhiều hộ nuôi lợn rơi vào cảnh khốn cùng do đàn lợn nhiễm dịch tả lợn Châu Phi. Ảnh: Võ Dũng.
“Trắng tay rồi, nợ chồng thêm nợ, giờ thì không thể gượng dậy được nữa. Nghĩ đến khoản tiền lãi suất hơn chục triệu đồng mỗi tháng, vợ chồng tôi không tài nào ngủ được. Rồi đây, không biết làm gì để trả nợ!”, ông Anh xót xa.
Ông Lê Nghĩa, thành viên Đội phòng chống dịch xã Vĩnh Thủy kể tiếp, những hộ có lợn dịch, chết phải tiêu hủy thê thảm đã đành nhưng những hộ còn lại cũng như ngồi trên đống lửa. Những ngày này, ngoài những cuộc gọi báo dịch, nhiều hộ chăn nuôi cũng yêu cầu được lấy mẫu xét nghiệm để xuất chuồng lợn thịt. Nhưng xét nghiệm có kết quả âm tính rồi cũng sẽ bị thương lái ép giá.
“UBND xã Vĩnh Thủy vừa phát hiện và xử lý một vụ mua lợn trên địa bàn nhưng không có giấy xét nghiệm. Vì vậy, các hộ dân có lợn sắp đến ngày xuất bán đều liên hệ với xã để xin lấy mẫu xét nghiệm. Thời điểm này, nuôi thêm ngày nào lo lắng ngày đó vì dịch có thể đến bất cứ lúc nào. Nông dân luôn thấp thỏm lo trắng tay trước dịch tả lợn Châu Phi”, ông Nghĩa chia sẻ thêm.

Dịch tả lợn Châu Phi có thể đến bất cứ lúc nào khiến người chăn nuôi bất an. Ảnh: Võ Dũng.
Theo thông tin từ UBND xã Vĩnh Thủy, từ ngày 23/7 đến nay, dịch tả lợn Châu Phi xuất hiện tại 412 hộ, 18/20 thôn của xã khiến trên 2 nghìn con lợn phải tiêu hủy với tổng trọng lượng trên 134 tấn. Chính quyền địa phương và người dân vẫn đang tích cực triển khai các biện pháp dập dịch nhưng dịch tả lợn Châu Phi vẫn tiếp tục lây lan với tốc độ chóng mặt.
Lãnh đạo xã Vĩnh Thủy cho hay, hiện Đội phòng chống dịch của xã đang hoạt động rất trách nhiệm nhưng chưa có nguồn để hỗ trợ. Bên cạnh đó, vật tư, phương tiện phòng chống dịch thiếu thốn cũng khiến công tác phòng chống dịch gặp nhiều khó khăn.
Dịch lây lan với tốc độ chóng mặt
Tính đến ngày 11/8, dịch tả lợn Châu Phi đã khiến gần 5,5 nghìn hộ chăn nuôi tại 487 thôn, 53 xã phường của tỉnh Quảng Trị gánh chịu thiệt hại. Số lợn nhiễm bệnh phải tiêu hủy trên 38 nghìn con, tổng trọng lượng gần 2,3 nghìn tấn. Dịch tả lợn Châu Phi đang lây lan với tốc độ nhanh, gây ra thiệt hại rất lớn cho người chăn nuôi Quảng Trị.