Trong những năm qua, việc đầu tư cho nghiên cứu và chọn tạo giống lúa lai ở nước ta đã mang lại nhiều thành quả đáng khích lệ. Nhiều dòng, giống bố mẹ lúa lai tốt đã được tạo ra. Đây là những vật liệu quí cho phát triển lúa lai Việt Nam trong những năm tiếp theo.
Đặc biệt, nhiều giống lúa lai mới có thời gian sinh trưởng ngắn, năng suất, chất lượng và khả năng chống chịu cũng như khả năng thích ứng rộng được chọn tạo trong nước như các giống 2 dòng: HYT 103, HYT 102, TH 3-3, TH3-4, TH3-5, VL20… và các giống lúa lai 3 dòng như: HYT 83, HYT 92, HYT100 đã góp phần không nhỏ trong việc phát triển lúa lai ở nước ta, từng bước nâng cao thị phần giống lúa lai Việt Nam trên thị trường, đảm bảo hiệu quả kinh tế cao trên 1 đơn vị canh tác cho người nông dân và góp phần đảm bảo an ninh lương thực quốc gia. Trong đó giống lúa lai 3 dòng HYT100 do Trung tâm NC & PT Lúa lai thuộc Viện Cây lương thực & CTP- Viện KHNN Việt Nam chọn tạo, là một trong những giống có chất lượng ăn uống ngon nhất so với các giống lúa lai đang được trồng phổ biến hiện nay ở nước ta.
Thời gian sinh trưởng của HYT100: Vụ xuân muộn: 125 - 130 ngày; vụ mùa sớm: 105 - 110 ngày. Chiều cao cây: 105 – 110 cm, cứng cây, chống đổ tốt. Hạt thon dài, mỏ trắng, khối lượng 1.000 hạt 27 – 28g; cơm thơm, mềm, dẻo. Tiềm năng năng suất: vụ xuân 8 – 11 tấn; vụ mùa: 6,5 – 7 tấn. HYT100 có khả năng chống chịu sâu bệnh đồng ruộng khá; tuy nhiên có thể nhiễm nhẹ bạc lá trong vụ mùa nếu bón phân không cân đối. HYT100 phù hợp với chân đất vàn, vàn cao, vàn thấp (chủ động nước), trên chân đất 3 vụ/năm. Vụ xuân: gieo mạ từ 25/1-5/2; vụ mùa: gieo trà mùa sớm gieo 01 – 05/6, trà mùa trung từ 10 – 20/6.
Trong thực tế sản xuất, với ưu thế về chất lượng ăn uống, năng suất cao ổn định (tương đương Nhị ưu 838, cao hơn lúa thuần 15 – 20%), từ năm 2005 đến nay, HYT100 đã được nông dân chấp nhận, được trồng khảo nghiệm và phát triển tốt tại các địa phương: Thanh Hoá, Ninh Bình, Nam Định, Thái Bình, Hải Dương, Hưng Yên, Hải Phòng, Hà Nội, Thái Nguyên, Yên Bái...
Tại Thanh Hoá, HYT100 đã được đưa vào định hướng phát triển lúa lai và lúa chất lượng giai đoạn 2006 – 2010 của tỉnh. Vụ xuân 2009, tại xã Nga Thắng, vùng đất xấu nhất huyện Nga Sơn, giống HYT100 được cấy trên diện tích 20 ha. Theo chị Nguyễn Thị Hoãn – nông dân Nga Thắng, HYT100 cứng cây, ít sâu bệnh hơn các giống lúa lai Trung Quốc đã trồng tại địa phương; năng suất HYT100 đạt 330 – 350 kg/sào (66 – 70 tạ/ha); đặc biệt cơm rất ngon, thơm, mềm, vị đậm; bà con nông dân rất phấn khởi và mong vụ sau tiếp tục được cung ứng giống HYT100.
Tại Vụ Bản - Nam Định, vụ xuân 2008 HYT100 đạt năng suất 65 – 70 tạ/ha, vụ mùa đạt 61 tạ/ha, cao hơn Khang dân 18 là 15%, giá lúa HYT100 luôn cao hơn KD 18 khoảng 1.000đ/kg và lợi nhuận hơn trồng KD 18 gần 10 triệu đồng/ha.
Tại Ứng Hoà - Hà Nội, hàng năm gieo trồng 80 – 100ha giống lúa HYT100, năng suất đạt 70 – 75 tạ/ha.
Tại Kim Sơn - Ninh Bình, năm 2008 HYT100 được gieo trồng khoảng 100 ha, năng suất đạt TB 75 tạ/ha, chất lượng gạo ngon, cơm mềm, dẻo, thơm.
Tại Ân Thi và Phù Cừ - Hưng Yên, vụ xuân 2009 Trung tâm NC & PT Lúa lai kết hợp với Sở KHCN-MT Hưng Yên trình diễn mô hình thâm canh HYT100 (20ha), năng suất bình quân đạt 72 tạ/ha. Qua hội nghị đầu bờ, đa số ý kiến thảo luận của nông dân đều đánh giá HYT100 có nhiều ưu điểm như cứng cây, ít sâu bệnh, năng suất khá cao, chất lượng gạo ngon, thơm và yêu cầu được cung ứng giống HYT100 cho các vụ sản xuất tiếp theo.
Với những ưu thế về năng suất, chất lượng, khả năng chống chịu, tính chủ động trong sản xuất và cung ứng hạt giống F1 cùng với hiệu quả kinh tế mang lại tại nhiều địa phương, giống lúa lai HYT100 đã được khẳng định là giống lúa lai 3 dòng có năng suất cao, chất lượng tốt và mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người trồng lúa.
Phát biểu trong hội nghị, các chuyên gia đánh giá đây là một giống lúa lai có năng suất và phẩm chất tốt, có thể phát triển thành vùng sản xuất hàng hoá để tăng thu nhập cho nông dân. Bên cạnh đó, đại diện Cty TNHH Hưng Cúc - Thái Bình đã ngỏ ý mua lại lúa HYT100 thương phẩm của nông dân để chế biến gạo hàng hoá. Đây cũng chính là mô hình liên kết “4 nhà” trong phát triển sản xuất lúa lai mà Lãnh đạo TT NC&PT Lúa lai định hướng phát triển trong giai đoạn tới.
Tại thị xã Nghĩa Lộ - Yên Bái, vụ xuân 2009 Trạm Khuyến nông phối hợp với Trung tâm NC & PT Lúa lai triển khai mô hình sản xuất HYT100 thương phẩm trên diện tích hơn 20 ha, năng suất HYT100 đạt 70 – 75 tạ/ha tương đương Nhị ưu 838 nhưng thu nhập cao hơn 7 – 10 triệu đồng/ha do giá thóc HYT100 cao hơn Nhị ưu 838 từ 1.000 – 1.500đ/kg.
![[Bài cuối] Sứ mệnh lớn sau mũi kim nhỏ](https://t.ex-cdn.com/nongnghiepmoitruong.vn/480w/files/huannn/2025/06/18/1928-tiem-ngua-dai-22-085636_569.jpg)
