Thanh nhãn với ưu điểm vượt trội là trái to, vỏ mỏng, cơm dày, vị ngọt thanh và ít nước đang ngày càng khẳng định vị thế là một trong những sản phẩm xuất khẩu chủ lực của vùng ĐBSCL. Trong đó, TP Cần Thơ là địa phương có điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu phù hợp để phát triển giống nhãn này.
Thanh nhãn là trái cây xuất khẩu chủ lực của TP Cần Thơ. Ảnh: Kim Anh.
Hiện toàn Thành phố có hơn 2.600 ha trồng nhãn, trong đó thanh nhãn chiếm hơn 400 ha, chủ yếu tập trung tại huyện Cờ Đỏ với hơn 330 ha. Đáng chú ý, 115 ha tại đây đã được cấp 33 mã số vùng trồng phục vụ xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Hoa Kỳ và Australia.
Để giữ vững lợi thế cạnh tranh, trái thanh nhãn Cần Thơ phải tuân thủ quy trình canh tác nghiêm ngặt và kiểm soát chặt chẽ các đối tượng thuộc diện phải kiểm dịch thực vật phổ biến như ruồi đục quả, rệp sáp, sâu đục thân.
Nhằm tăng cường liên kết sản xuất và nâng cao chất lượng sản phẩm xuất khẩu, mới đây, Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Cần Thơ phối hợp với Công ty TNHH Thương mại - Dịch vụ - Xuất nhập khẩu Vina T&T tổ chức hội thảo “Tăng cường chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nhãn đạt tiêu chuẩn GAP”.
Ông Lê Văn Thiệt, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) chủ trì hội thảo “Tăng cường chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nhãn đạt tiêu chuẩn GAP”. Ảnh: Kim Anh.
Ông Lê Văn Thiệt, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) nhấn mạnh, việc kiểm soát hiệu quả sinh vật gây hại không chỉ giúp bảo vệ vườn cây mà còn góp phần đảm bảo dư lượng thuốc bảo vệ thực vật ở mức thấp, đáp ứng yêu cầu kiểm dịch nghiêm ngặt từ các nước nhập khẩu.
“Liên kết sản xuất chặt chẽ giữa nhà vườn, HTX và doanh nghiệp là yếu tố then chốt để đảm bảo đầu ra và nguồn nguyên liệu đạt chất lượng cho xuất khẩu”, ông Thiệt khuyến cáo.
Theo kỹ sư Lê Quang Hòa - Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật TP Cần Thơ, các vùng trồng thanh nhãn cần có sổ tay hướng dẫn sản xuất theo hướng VietGAP, sổ nhật ký canh tác, sổ ghi chép nhật ký bán hàng, lưu trữ các hồ sơ hợp đồng, ủy quyền xuất khẩu để truy xuất nguồn gốc.
Các thị trường như Hoa Kỳ, Australia hay châu Âu đều có yêu cầu rất cao trong kiểm dịch thực vật.
Khi xuất khẩu thanh nhãn sang thị trường Hoa Kỳ và Australia, cơ quan kiểm dịch các nước này sẽ lấy tối thiểu 100 trái từ 5 thùng hàng để kiểm tra. Chỉ cần phát hiện một ấu trùng ruồi đục trái, toàn bộ lô hàng sẽ bị từ chối.
Nhân viên kỹ thuật Công ty Vina T&T thực hiện đo kích thước trái thanh nhãn xuất khẩu. Ảnh: Kim Anh.
Thống kê cho thấy, vi phạm kiểm dịch phổ biến nhất trên trái thanh nhãn là ruồi đục trái, chiếm tới 50% số cảnh báo, kế đến là sâu đục cuống trái với 40%. Các đối tượng khác như rệp sáp, rệp vảy, nhện, ốc… tuy chỉ chiếm dưới 10% số cảnh báo nhưng nếu bị phát hiện, lô hàng cũng không được chấp nhận.
Riêng tại thị trường châu Âu, các yêu cầu kiểm dịch thực vật còn nghiêm ngặt hơn khi yêu cầu vùng trồng không được nhiễm ruồi đục trái trong vòng 3 tháng mới được phép xuất khẩu. Do đó, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật TP Cần Thơ khuyến cáo các vùng trồng cần chủ động kiểm soát dịch hại ngay tại vườn.
Cụ thể, khuyến khích nhà vườn ứng dụng mô hình quản lý dịch hại tổng hợp (IPM), quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp (IPHM) để bảo tồn thiên địch và hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật.
Nhà vườn ở xã Thới Hưng, huyện Cờ Đỏ, TP Cần Thơ thu hoạch thanh nhãn. Ảnh: Kim Anh.
Ưu tiên bón phân cân đối, sử dụng phân bón hữu cơ. Đồng thời, bà con cần vệ sinh vườn thường xuyên, thu dọn và tiêu hủy tàn dư thực vật. Quan trọng nhất là thu thập những trái bị ruồi đục, chôn sâu ít nhất 30cm để tiêu diệt. Tỉa cành thông thoáng để hạn chế các đối tượng kiểm dịch trú ngụ và giúp cây khỏe.
Ngoài ra, nhà vườn có thể sử dụng các loại bẫy khi mật số ruồi lên quá cao, treo ở nơi thoáng mát, xung quanh bên ngoài
vườn để dẫn dụ ruồi đi ra khỏi vườn. Trong trường hợp cần thiết phải sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, nhà vườn cần lưu ý phải có kho chứa vật tư nông nghiệp phù hợp, không sử dụng thuốc cấm, ngoài danh mục, tuân thủ thời gian cách ly thuốc và ghi chép nhật ký sản xuất đầy đủ.
