Xã An Phú là địa phương có diện tích nuôi tôm lớn của tỉnh Quảng Ngãi với hàng chục ha ao hồ nuôi tôm thẻ chân trắng. Nhiều hộ dân tại đây đầu tư nuôi tôm với quy mô lớn, chi phí mỗi vụ từ vài trăm triệu đến cả tỷ đồng.
Thế nhưng, từ đầu năm 2025 đến nay, dịch bệnh liên tục xuất hiện trên tôm nuôi khiến phần lớn hộ nuôi rơi vào cảnh thua lỗ, nhiều người trắng tay. Điều đáng lo ngại là tôm chết ngay khi mới thả hoặc chỉ nuôi được hơn một tháng, chưa đến kỳ thu hoạch, khiến người dân không còn khả năng gỡ vốn.
Dịch bệnh khiến nhiều hộ nuôi tôm ở An Phú (Quảng Ngãi) phải bán tháo tôm non để vớt vát lại vốn. Ảnh: L.K.
Gia đình anh Trần Đình Trọng (trú thôn Thanh An, xã An Phú) có 4 hồ nuôi tôm với diện tích khoảng 7.500m2. Sau hơn 10 năm gắn bó với nghề, anh cho biết chưa năm nào dịch bệnh diễn biến phức tạp như năm nay. “Đợt nào cũng vậy, tôm giống mới thả vài ngày là bắt đầu nhiễm bệnh, bỏ ăn, chậm lớn hoặc chết hàng loạt. Tính từ đầu năm đến nay, tôi đã đầu tư khoảng 500 triệu đồng, nhưng không có vụ nào thành công”, anh Trọng nói.
Theo anh Trọng, nếu điều kiện thuận lợi, tôm nuôi khoảng 80-90 ngày là có thể thu hoạch. Tuy nhiên năm nay, chưa hộ nào ở An Phú duy trì được đến thời điểm đó. Đợt vừa rồi, anh phải bán tháo tôm non khi mới nuôi được 50 ngày để vớt lại chút vốn. “Hồ nuôi bình thường thu được khoảng 2 tấn, nhưng vừa rồi chỉ còn 9 tạ. Năm nay cũng may còn vớt lại được chút tiền còn công sức suốt 9 tháng trời coi như không công”, anh thở dài.
Anh Trần Đình Trọng (trú thôn Thanh An, xã An Phú) cho biết, chưa có năm nào, dịch bệnh trên tôm xảy ra liên tục như năm nay. Ảnh: L.K.
Các hộ nuôi tôm ở xã An Phú cho hay, từ đầu năm đến nay, các loại dịch bệnh xuất hiện chủ yếu trên tôm là bệnh hồng thân vào đầu năm, đến giữa năm thì lại xuất hiện các bệnh EHP (bệnh vi bào tử trùng) và bệnh TDP (hậu ấu trùng trong mờ), gây thiệt hại kinh tế lớn. Các hộ nuôi cũng hiểu rõ được nguyên nhân của dịch bệnh là do nhiều yếu tố như: thời tiết, môi trường, con giống nhưng không thể phòng trị.
Ông Phạm Rân (trú thôn Sung Túc, xã An Phú) cho biết, gia đình ông có 5 ao nuôi tôm với diện tích gần 9.000m2. Từ đầu năm đến nay, ông đã thả giống 3 đợt nhưng đều thất bại vì dịch bệnh. “Đợt đầu tiên mới thả được 20 ngày thì tôm chết hàng loạt vì bệnh hồng thân. Đợt sau mắc bệnh đường ruột, giờ lại bị phân trắng. Trước khi thả, tôi xử lý môi trường kỹ lưỡng, dùng đủ loại thuốc nhưng vẫn không hiệu quả. Tổng chi phí đầu tư cho tôm năm nay khoảng 1 tỷ đồng, tính ra thua lỗ khoảng 200 triệu đồng”, ông Rân chia sẻ.
Vì dịch bệnh nên tôm nuôi chậm lớn hơn so với bình thường. Ảnh: L.K.
Theo Phòng Kinh tế xã An Phú, toàn xã hiện có 56,4 ha diện tích nuôi thủy sản nước lợ, trong đó 54,1 ha nuôi tôm thẻ chân trắng và 2,3 ha nuôi cá. Tổng sản lượng thu hoạch ước đạt 246,6 tấn. Bà Đồng Thị Hồng Diệp, cán bộ phòng Kinh tế xã An Phú, cho biết, ở địa phương, người nuôi tôm thường nuôi theo hình thức gối vụ, không nắm vững kỹ thuật, đặc biệt là vấn đề xử lý ao nuôi nên nguy cơ dịch bệnh cao.
“UBND xã đang lập kế hoạch xin nguồn hỗ trợ hóa chất tiêu độc, khử trùng ao nuôi từ tỉnh để giúp người dân trong vụ tới. Chúng tôi sẽ khuyến cáo bà con rải vôi, khử trùng ao nuôi đúng quy trình, xử lý triệt để mầm bệnh trước khi thả giống. Tới đây, xã sẽ có văn bản hướng dẫn chi tiết để hạn chế thiệt hại”, bà Diệp nói.
Liên quan đến tình trạng dịch bệnh trên tôm nuôi, ông Võ Văn Hải, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản - Biển đảo tỉnh Quảng Ngãi cho hay, đơn vị đang kiểm tra các khu vực nuôi bị nhiễm bệnh để kịp thời hướng dẫn biện pháp xử lý. Ông Hải khẳng định, ngành nông nghiệp đã ban hành lịch thời vụ nuôi cụ thể, đồng thời tăng cường giám sát, điều tra dịch tễ, chẩn đoán xét nghiệm để xác định nguyên nhân gây bệnh.
“Thời gian tới, tỉnh Quảng Ngãi sẽ xây dựng vùng an toàn dịch bệnh, quản lý chặt thuốc thú y, vacxin, hóa chất trong nuôi thủy sản. Đồng thời dự phòng hóa chất khử trùng để kịp thời xử lý khi có dịch phát sinh. Trung tâm Khuyến nông tỉnh cũng thường xuyên tổ chức tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật nuôi an toàn, nuôi luân canh, ghép đối tượng để giảm rủi ro”, ông Hải cho biết.
