Người nuôi tôm thất thần khi siêu bão tràn qua

Sức nước vượt quá tầm kiểm soát

Từ đầu dây bên kia, bà Ngô Thị Thu Thủy, chuyên viên phòng Kinh tế của xã An Châu, tỉnh Nghệ An cho hay: “Cơn bão số 10 (bão Bualoi) gây thiệt hại nặng nề đến sản xuất nông nghiệp, hiện chúng tôi đang chia nhau xuống hiện trường để ghi nhận, cập nhật, dù chưa có số liệu sau cùng nhưng mức độ ảnh hưởng rất lớn. Bão đổ bộ vào ban đêm, sức nước lại vượt quá tầm kiểm soát khiến các hộ lực bất tòng tâm”.

Bà Thủy nhấn mạnh, toàn xã có trên 65 ha nuôi trồng thủy sản, bao gồm 50,8 ha nuôi tôm theo hướng thâm canh, thu hút 85 hộ tham gia. Thiên tai đợt này càn quét trên diện rộng nên đa phần các hộ đều "ngậm trái đắng", có chăng khác nhau ở mức độ mà thôi.

Có mặt tại vựa nuôi tôm xóm 10 xã An Châu khi mưa còn rơi nặng hạt, đập vào mắt chúng tôi là cảnh tượng hết sức não nề. Một vùng nuôi quy mô, hoàng tráng thường ngày nay tả tơi, tan hoang thê thảm, nước lũ tràn xuống mặt hồ khiến nhiều ao, đầm chuyển màu đục ngầu, vật dụng, trang thiết bị phục vụ nghề nuôi vứt chỏng chơ như thể bỏ hoang tự bao giờ.

Nghe tin bão số 10 sắp đổ bộ, mấy ngày nay ông Vũ Văn Thông (sinh năm 1965) cùng vợ túc trực 24/24h để chuẩn bị ứng phó, mọi công đoạn đều đã sẵn sàng, có điều sức người nhỏ bé mà thiên tai lại khó lường, thành thử sau cuối công sức đều đổ sông đổ bể. Ngồi co ro trong góc chòi, hướng đôi mắt thần thần ra ao đầm trống trơn, bỗng chốc ông Thông than ngắn thở dài.

“Nghề này chẳng biết đằng nào mà lần, ông trời không thương thì miếng ăn đến tận miệng cũng không được hưởng. Trước khi ra làm riêng, bản thân tôi đã có 8 năm làm thuê tại các cơ sở nuôi tôm quy mô, dù đôi lúc gặp sự cố nhưng chung quy đều thắng lớn, chẳng ngờ đến lượt mình thì trắc trở muôn phần. Để tiến tới đầu tư chúng tôi phải huy động, vay mượn số tiền không nhỏ cải tạo vùng nuôi, nào ngờ cơ sự lại thế này”.

"Thiên tai nghiệt ngã quá!"

Trên diện tích mặt nước khoảng 3.000 m2, ông Thông cùng con trai đã đổ vào đây khoảng 1 tỷ đồng. Luân phiên gối vụ, từ đầu năm 2025 gia đình đã thu hoạch tổng cộng 3 lứa nhưng cơ bản đều "xôi hỏng bỏng không". Gần nhất do tôm nuôi gặp sự cố, tốc độ phát triển không như ý buộc phải thu hoạch “non” để vớt vát đồng nào hay đồng ấy, chung quy chỉ hòa vốn.

“Tình hình trước đó không thuận lợi nên gia đình tôi rất trông mong vào ao còn lại. Ao này tôi thả 14 vạn con giống, sau 3 tháng nuôi tôm phát triển khá đồng đều, đạt kích cỡ 50 con/kg, với đà này chỉ cần thêm 20 ngày nữa dư sức đạt 30 con/kg, size đạt đỉnh sẽ cho giá cao, tầm 230.000 đồng/kg, dự kiến trừ chi phí lãi trên 200 triệu đồng. Lý thuyết là thế còn thực tại đã quá xa vời, thiên tai nghiệt ngã quá!”, nói đến đây ông Thông buồn thiu.

Vợ chồng ông Thông quả quyết, họ đã làm tất cả những gì có thể nhưng bất lực trước đường đi khó lường của cơn bão số 10: “Đổ cả của nả, công sức vào đó nào ai dám chủ quan, trước khi bão đổ bộ gia đình đã chủ động đắp đập, be bờ, máy bơm, máy sục khí, máy phát điện cũng đặt sẵn chế độ, có điều người tính không bằng trời tính. Bão đổ bộ vào ban đêm với sức nước kinh người, chẳng mấy chốc đã bằng mặt hồ, lo sợ tôm tràn ra tôi đã dùng máy hút bớt nước trong ao, nào ngờ nước dâng cao cả mét, ngang với mặt đường.

Còn nước còn tát, tôi và vợ hì hục vác từng bì thức ăn dồn lại, đổ xuống một điểm cố định trong ao, mục đích để tôm tập trung, tránh phân tán nhưng chẳng ăn thua. Nước tràn bờ đương nhiên tôm trong ao sẽ thất thoát đáng kể, thú thực đến tôi cũng chẳng biết còn sót lại bao nhiêu, nếu có cũng khó duy trì khi môi trường nuôi đã bị xáo trộn nghiêm trọng. Tính ra vụ này thiệt hại khoảng 300 triệu đồng, ấy là chưa kể sẽ mất số tiền lớn để cải tạo ao đầm và mua sắm thêm vật dụng thay thế”.

Dù mất trắng hàng trăm triệu đồng nhưng ông Thông cho rằng chưa thấm tháp vào đâu so với những hộ nuôi quy mô lớn, lại áp dụng công nghệ cao. Điển hình là trường hợp của ông Nguyễn Việt Thắng, người đã từng thành công vang dội nhờ mạnh dạn áp dụng nuôi tôm nhiều giai đoạn trên bể tròn nổi.

Khu phức hợp công nghệ cao của ông Thắng tại xã An Châu triển khai trên quy mô 2 ha với kinh phí đầu tư chừng 4 tỷ đồng. Ông Thắng là dân chuyên ngành thủy sản, được đào tạo bài bản và có nhiều năm công tác tại Công ty Giống thủy sản Nghệ An và Công ty CP Intimex. Tiềm lực, kinh nghiệm, chuyên môn, những yếu tố tiên quyết đều hội tụ ở người đàn ông này, có điều thiên tai lại là vật cản.

Khó tin nhưng là sự thật hiển nhiên, chỉ sau một đêm bão Bualoi đã xóa nhòa tất thảy, một vùng nuôi được đầu tư hàng tỷ đồng bỗng chốc trở nên hoang tàn, xơ xác. Đang loay hoay, hì hục sửa chữa hệ thống máy phát, ông Nguyễn Việt Thắng thốt lên đầy chua chát: “Đợt này coi như xóa sổ làm lại”.