Bồi bổ đất trồng sim, thu nhập gấp 3 trồng keo

Từ 8 năm trước, Dự án phát triển nông thôn bền vững vì người nghèo tỉnh Quảng Bình (cũ) đã hỗ trợ xây dựng mô hình trồng sim lấy quả trên đất gò đồi hoang hóa thuộc xã Cao Quảng, huyện Tuyên Hóa (cũ), nay là một phần của xã Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Trị.

Bà Nguyễn Thị Phương (thời điểm đó là Chủ tịch UBND xã Cao Quảng) cho biết, chính quyền địa phương đã thành lập 3 tổ hợp tác trồng sim với diện tích gần 14 ha. Khoảng hai năm sau thì sim cho thu hoạch, bà con bán được giá tốt và thu nhập cao nên ai cũng phấn khởi.

Thu nhập lớn từ quả sim

Người dân trong vùng dự án đã khoanh những vùng đất trống, đồi trọc và bảo vệ, chăm sóc để sim mọc, tự nhiên phát triển. Những nơi đất còn trống thì đào cây sim ở những vùng khác đưa về trồng dặm thêm.

Có chăm bón nên một thời gian sau, những đồi sim đã phát triển xanh tốt, phủ xanh đất trống, đồi trọc. Khoảng hai năm sau, sim ra hoa, kết trái, mang lại niềm vui cho người dân.

Tại Tổ hợp tác trồng sim thôn Sơn Thủy (xã Tuyên Hóa) có 22 hộ tham gia với tổng diện tích trên 5 ha trên vùng đồi Rèng Rèng.

Vùng đồi Rèng Rèng trước đây được bà con trồng cỏ chăn nuôi đã được chuyển đổi sang trồng sim. Ban đầu bà con đi đào những bụi sim mọc hoang ở những vùng đồi trồng keo đưa về trồng tập trung trên đồi. Cây sim được trồng vào cuối năm để có mưa, dễ sống hơn. Ngay trong năm đầu tiên, đã có cây ra hoa, cho quả bói. Sang đến năm thứ hai thì hơn nửa diện tích cho thu hoạch. Đến năm thứ ba cơ bản đồi sim cho thu hoạch rộ.

Theo bà con địa phương, sim là cây có nhiều ưu điểm vượt trội như ít sâu bệnh, chịu hạn và gió bão tốt, thích nghi với thổ nhưỡng đồi núi. Cây sim có thể thích nghi với nhiều vùng đất khác nhau như đất đồi sỏi đá, núi đá, vùng đất cằn cỗi, đất cát, vùng ven hồ… 

Gia đình ông Trương Văn Tình có 3 sào đất đồi trồng sim. Ông cho biết vườn sim đã được thu hoạch năm thứ năm. Vừa hái sim ông vừa cho hay: “Mỗi cây sim trung bình cho từ 2 - 3 kg quả mỗi vụ thu hoạch. Mùa thu hoạch quả sim có thể kéo dài hơn 40 ngày, cứ 2 ngày đi hái một lần. Có nghĩa là mỗi mùa sim thì mỗi bụi sim cũng cho trên 20 lần thu hoạch”.

Trái sim chín khi mùa hè nắng gắt nên bà con thường tranh thủ đi thu hoạch sớm để tránh nắng. Theo ông Tình, mỗi lần cũng thu được khoảng 30 kg. “Nếu thương lái mua tại vườn giá 25 ngàn đồng/kg thì cũng có thu nhập khoảng 750 ngàn đồng. Nếu lao động chăm chỉ trong một mùa sim thì cũng có thu nhập khoảng 15 triệu đồng”, ông Tình cho hay.

Thôn Quảng Hòa (xã Tuyên Hóa) có 50 hộ trồng, chăm sóc cây sim với tổng diện tích gần 5 ha. Gia đình bà Nguyễn Thị Sơn có 2 sào đất đồi trồng sim đã được 8 năm nay. Hàng năm, cứ vào vụ, mỗi ngày bà thu hái về được chừng 20 kg quả sim chín.

“Tùy theo giá cả mà có thể thu về từ 500 đến 600 ngàn đồng mỗi ngày. Có năm, giá sim đạt 50 ngàn đồng/kg, thu về được cả triệu bạc. Thu nhập nhìn chung là cao gấp nhiều lần so với trồng keo hay cây trồng khác”, bà Sơn chia sẻ.

Theo ông Trương Văn Tình, cứ mỗi sào đất (500 m2), thì trồng thẳng hàng ngang, dọc được 200-250 gốc sim. Qua nhiều vụ thu hoạch cho thấy mỗi gốc sim trung bình cho mức thấp là 2 kg. Nếu tính 200 gốc mỗi sào thì tương đương 40 tạ/ha. Quả sim ở mức bán giá thấp là 25 ngàn đồng thì mỗi ha cũng cho thu nhập 100 triệu đồng.

“Nếu đưa vào thâm canh tốt thì cây sim có thể cho năng suất cao hơn. Từ hồi trồng sim đến nay, chưa có vụ thu hoạch nào mà giá sim xuống thấp, thu hoạch đến đâu là bán hết đến đó”, ông Tình nói thêm.

Bồi bổ đất vùng đồi, chống hoang hóa xói lở…

Từ cây sim dại, người dân đưa về trồng tập trung trên đồi hoang và cho thu nhập cao hơn nhiều so với trồng keo tràm. Quả sim thường bán cho người ngâm rượu uống, có tác dụng bồi bổ sức khỏe, mạnh gân cốt…

Điều bà con thấy an lòng nhất là cây sim đã cải tạo được đất cằn. Sau thu hoạch bà con bón thêm các loại phân lân vi sinh quanh gốc. Cứ 5 năm, bà con lại cắt tỉa cành để cây ra lộc, đâm cành mới cho hoa trái nhiều hơn và dễ thu hoạch. Những cành lá này được ủ vào gốc để tăng thêm độ mùn cho đất.

Ông Trương Văn Tình cũng lý giải rằng, cây sim sau vài năm là vươn cành, tạo bóng râm mát và tăng độ che phủ làm cho đất có độ ẩm cao hơn. “Những triền đồi trước đây trồng keo hoặc hoang hóa thì thường bị trôi rửa đất, mưa lớn làm xói lở, tạo những khe cạn đổ đất đá xuống chân đồi. Nhưng khi trồng sim thì hạn chế được xói lở rất hiệu quả”, ông Tình cho biết thêm.

Thôn Bưởi Rỏi (xã Phú Trạch, tỉnh Quảng Trị) cũng là địa phương phát triển trồng sim lấy quả. Bà con ở vùng xung quanh cũng đã có trên 10 ha trồng sim. Gia đình ông Nguyễn Văn Toản có 4 sào sim ở vùng đồi thoải. Sau mấy năm do chăm bón kỹ nên cây sim đã cao vượt quá đầu người lớn.

Giữa các hàng cây sim là thảm cỏ dại chen nhau mọc. Ông Toản bảo: “Sau vụ thu hoạch là tôi cắt cỏ sau đó vun lại ủ gốc rồi bón thêm phân. Nhờ vậy mà sim xanh tốt quanh năm. Diện tích đất đồi không còn bị hoang hóa hay bị mưa gió bào mòn mà đã trở nên có độ mùn cao hơn. Bà con ai cũng nhận thấy, trồng cây sim là bồi bổ được cho đất và theo tỷ lệ thuận đất có dinh dưỡng cao thì cây càng xanh tốt và nhiều hoa, sai quả, năng suất cao hơn nhiều”.

Nếu tính chu kỳ 5 năm mới chỉ thu hoạch được một lứa keo, bạch đàn thì trồng sim sau 5 năm đã thu hoạch được 3 vụ với tổng doanh thu khoảng 300 triệu đồng/ha. Nhiều bà con nhẩm tính, trồng sim có nguồn thu gấp 3 lần trồng keo.