Nghệ An có tổng đàn lợn trên 1 triệu con, số lượng càng lớn nguy cơ dịch bệnh thú y càng cao khi hình thức chăn nuôi nông hộ tại tỉnh này chiếm đến 65%. Mô hình này không đảm bảo quy chuẩn, kết hợp hàng loạt “lỗ hổng” khác trong công tác quản lý, giám sát vô hình trung tạo điều kiện thuận lợi để dịch tả lợn Châu Phi lây lan và bùng phát trên diện rộng.

Nghệ An tổ chức Hội nghị triển khai đề án tổ chức sản xuất vụ đông và tìm giải pháp phòng chống dịch bệnh cho đàn vật nuôi, trong đó trọng tâm là dịch tả lợn Châu Phi. Ảnh: Việt Khánh.
Nhận thấy tình hình hết sức cấp bách, mới đây UBND tỉnh Nghệ An đã tổ chức Hội nghị chuyên ngành, chủ động lồng ghép “kế hoạch sản xuất vụ đông và phòng chống dịch bệnh chăn nuôi” hòng tìm kiếm giải pháp phù hợp cho 5 tháng cuối năm 2025.
Tại Hội nghị, ông Đặng Văn Minh, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y Nghệ An nhấn mạnh: “Tính đến ngày 17/8, trên địa bàn tỉnh ghi nhận hơn 100 ổ dịch tả lợn Châu Phi, dịch xảy ra chủ yếu ở các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, quy mô từ 1 - 10 con, tập trung ở các xã có mật độ chăn nuôi cao, tổng đàn lớn như Đại Đồng, Hoa Quân, Anh Sơn, Yên Xuân…”.

Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y Nghệ An nêu tổng quan diễn biến dịch tả lợn Châu Phi trong thời gian qua. Ảnh: Việt Khánh.
Theo tìm hiểu Báo Nông nghiệp và Môi trường, đường đi của dịch tả lợn Châu Phi tại Nghệ An ngày càng khó lường và khó kiếm soát. Ban đầu dịch chỉ xuất hiện nhỏ lẻ ở phạm vi nông hộ là chính, thế nhưng thời gian gần đây lại lan nhanh sang các hộ có số lượng đàn tương đối lớn, thậm chí là các gia trại, trang trại chăn nuôi vừa và nhỏ. Gồng gánh ứng phó dịch suốt thời gian dài, đến nay áp lực ngàn cân đang đè nặng lên vai chính quyền các cấp, cơ quan chuyên môn, đặc biệt là số đông hộ nuôi.
Ông Phạm Quang Sáng, Phó Chủ tịch UBND xã Hợp Minh bày tỏ quan ngại trong việc chống dịch: “Kể từ ngày 1/7 đến nay ghi nhận hơn 200 hộ trên địa bàn xuất hiện virus dịch tả lợn Châu Phi, chúng tôi đã phối hợp với cơ quan chức năng tiến hành tiêu hủy khoảng 500 con lợn. Phải thừa nhận trong công tác phòng dịch còn một số vấn đề tồn tại, nội dung chúng tôi băn khoăn hơn cả là tỷ lệ tiêm phòng quá thấp. Trong năm 2025 mới tiêm được 50 liều vắc-xin dịch tả lợn Châu Phi, tức chiếm khoảng 2,5% tổng đàn”.

Dịch bùng phát khá nhanh đẩy người nuôi vào tình cảnh thua lỗ. Ảnh: Việt Khánh.
Tại hội nghị, các đại biểu đã nêu bật những tồn tại, vướng mắc trong quản lý, giám sát dịch bệnh, bao gồm: Chăn nuôi nông hộ, nhỏ lẻ chiếm tỷ lệ lớn; các loại mầm bệnh lưu hành rộng rãi với tỷ lệ cao, trong khi công tác khử trùng tiêu độc không được triển khai thường xuyên; tỷ lệ tiêm phòng vắc xin cho vật nuôi thấp, không đảm bảo đạt tỷ lệ miễn dịch bảo hộ; thời tiết diễn biến bất lợi, mưa nắng thất thường; một số địa phương còn chủ quan, lơ là, thiếu quyết liệt trong chỉ đạo, triển khai chống dịch…
Từ những kiến nghị, đề xuất, ông Nguyễn Văn Đệ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An khẳng định, đặt trong bối cảnh hiện tại phải xác định “phòng hơn chống”. Muốn ngăn chặn dịch bệnh lây lan, bùng phát, qua đó giảm thiểu tối đa thiệt hại cho người nuôi nhất thiết các bên liên quan phải nhập cuộc quyết liệt, thể hiện tinh thần, trách nhiệm cao.

Ông Nguyễn Văn Đệ yêu cầu các bên liên quan nhập cuộc với tinh thần, trách nhiệm cao, quyết tâm khống chế dịch tả lợn Châu Phi. Ảnh: Việt Khánh.
“Hiện tại diễn biến dịch bệnh rất phức tạp. Hôm nay có đầy đủ thành phần lãnh đạo của 130 xã trên địa bàn, đề nghị các địa phương thực hiện nghiêm túc bằng cách rà soát tổng thể, qua đó chủ động xây dựng kế hoạch, phương án phòng chống, dập dịch, tất cả phải tập trung khống chế dịch tả lợn Châu Phi trong thời gian sớm nhất.
Tỉnh chỉ cho phép tái đàn khi cơ sở chăn nuôi được cơ quan thú y xác nhận đủ điều kiện. Mặt khác từng bước chuyển đổi hình thức từ chăn nuôi nhỏ lẻ sang gia trại, trang trại, đồng thời áp dụng công nghệ cao để tăng năng suất, chất lượng cũng như giảm thiểu rủi ro không đáng có”.