Nuôi cá kèo

Nuôi cá kèo theo mô hình trên chẳng những cho hiệu quả kinh tế khá cao mà còn cải tạo độ phì nhiêu của đất cho vụ nuôi tôm sú đang bị lão hoá. Nhất là thời điểm hiện nay, ĐBSCL thiệt hại từ mô hình nuôi tôm sú trên diện rộng và nuôi cá kèo trở thành giải pháp hiệu quả nhất. Sau gần 7 năm nuôi cá kèo dưới chân ruộng muối, anh Hồ Minh Chiến- chủ nhiệm hợp tác xã diêm nghiệp Hải Đông, xã Long Điền Đông, huyện Đông Hải- Bạc Liêu chia sẻ kinh nghiệm:

Mùa vụ: Do đặc điểm cá kèo sống và thích nghi với mọi nguồn nước có độ mặn từ 0-40%o, thích hợp nhất là 10-25%o, nên nuôi xen canh sau thu hoạch muối hoặc tôm sú rất phù hợp.

Cải tạo ao nuôi: Nuôi cá kèo xen canh trong ao nuôi tôm sú không phải cải tạo nhiều, do ao bằng phẳng, có lớp bùn ở đáy ao, có bờ bao cao chắc chắn, hệ thống cống cung cấp nước khá hoàn chỉnh. Còn ruộng muối phải xử lý cho nước ra vào nhiều lần để hạ độ mặn. Ao nuôi cá kèo tốt nhất làm hàng rào bằng ni lông cao từ 0,5-0,6 mét để phòng cá kèo trượt đi có mưa to và cá lóc vào ao nuôi. Trước khi thả giống phải xiết cạn đáy ao nuôi, phơi nắng, bón vôi CaCO3 liều lượng 100-150 kg/ha và diệt cá tạp (chủ yếu cá bống tượng và cá lóc) bằng cây thuốc cá hoặc Saponin, lấy nước vào thông qua lưới cước đạt độ sâu từ 25-30 cm là được. Sau 5-7 ngày gây tảo bằng cách hoà tan 20-25 kg phân gà/ha với 5 kg phân urê và DAP tạt đều khắp ao nuôi, độ PH phù hợp từ 7,5-8,5. Nếu không có phân gà thì thay thế cám và bột đậu nành.

Chọn giống: Giống cá kèo hiện chưa sản xuất nhân tạo, nguồn giống chủ yếu là mua của ngư dân ven biển vớt hoặc kéo lưới ở bãi bồi ven biển hoặc trong rừng ngập mặn, nên không đồng cỡ. Tại xã Long Điền Đông và thị trấn Gành Hào (Đông Hải-Bạc Liêu) hoặc khu vực xã Vĩnh Tân (Vĩnh Châu-Sóc Trăng) có nhiều cơ sở thuần dưỡng giống cá kèo giống bán cho người nuôi, loại 600-650 con/kg, giá từ 220-250 ngàn đồng/kg; loại từ 1.800-2.000 con/kg, giá từ 450-500 ngàn đồng/kg. Mật độ thả giống tuỳ thuộc vào mô hình nuôi, nuôi quảng canh bình quân từ 8-10 con/m2, nuôi công nghiệp từ 40-50 con/m2; thả giống vào lúc chiều mát để tránh sốc cá.

Chăm sóc: Cá kèo chủ yếu ăn rong tảo, phù du trong nước, trong đất có nhiều bùn, hai tháng đầu không cần cho ăn thêm, muốn tăng nguồn thức ăn thường xuyên cho nước vào và xử lý bằng cách bón phân và phân gà sẽ sinh rong tảo. Từ tháng thứ 2 cho ăn thêm cám hoặc thức ăn công nghiệp. Còn nuôi công nghiệp mật độ dày nên tăng cường thức ăn công nghiệp dạng viên, tuỳ thuộc kích cỡ của cá, bình quân 1kg thức ăn sẽ cho thu hoạch 1 kg cá kèo thương phẩm.

Cá kèo ít xuất hiện bệnh (thời gian gần đây xuất hiện phình bụng do thức ăn có độ đạm cao và thừa thức ăn) lại mau lớn, sau 4-6 tháng nuôi (tuỳ loại giống) có thể thu hoạch được từ 40-50 con/kg, bằng cách chày hoặc xiết nước cạn còn 10 cm cho nước mát vào cá ngược dòng nước chạy vào lú, đem đổ trong ao nhỏ rồi tiêu thụ dần. Nuôi quảng canh nếu chăm sóc, quản lý tốt cho năng suất 500-700 kg/ha, còn nuôi công nghiệp cho năng suất rất cao từ 6-8 tấn/ha.

Hiệu quả: Chi phí nuôi cá kèo thấp, vốn đầu tư công trình nuôi không nhiều, nguồn giống có sẵn tại địa phương, chưa thấy xuất hiện bệnh, dễ nuôi, dễ chăm sóc, phù hợp với mọi trình độ của người dân, giải quyết việc làm lúc nông nhàn, có thị trường tiêu thụ ổn định, bán được giá từ 55-60 ngàn đồng/kg.