Phát triển nuôi biển là định hướng lớn của Đảng và Nhà nước nhằm đưa kinh tế biển trở thành động lực tăng trưởng bền vững. Để hiện thực hóa mục tiêu này, vai trò của khuyến nông quốc gia và địa phương là một trong những yếu tố quan trọng.
Thông qua các chương trình, dự án, hệ thống khuyến nông không chỉ chuyển giao công nghệ, đào tạo kỹ thuật mà còn tạo niềm tin để ngư dân và doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư theo hướng công nghiệp hóa.

Mô hình nuôi trồng thủy sản trên vùng biển thuộc đặc khu Vân Đồn. Ảnh: Nguyễn Thành.
Tại Quảng Ninh, địa phương giàu tiềm năng nuôi biển, hoạt động khuyến nông đã chứng minh hiệu quả rõ rệt khi góp phần thay đổi tư duy sản xuất, nâng cao năng suất và giá trị sản phẩm thủy sản.
Khuyến nông quốc gia đã tập trung nguồn lực cho các mô hình ứng dụng công nghệ tiên tiến trong nuôi biển, từ thiết kế lồng nuôi HDPE chịu sóng gió đến quy trình quản lý môi trường và dịch bệnh.
Đơn cử như mô hình nuôi cá chim vây vàng bằng lồng HDPE triển khai tại Quảng Ninh sau 10 tháng đã cho năng suất 19,1 kg/m³, lợi nhuận tăng 13% so với cách nuôi truyền thống, đồng thời giảm thiểu ô nhiễm môi trường và dịch bệnh. Với ngao hai cùi, mô hình nuôi 25.600 m² ở Quảng Ninh đạt năng suất 37,5 tấn/ha, lợi nhuận trên 900 triệu đồng, góp phần tạo sinh kế bền vững cho người dân ven biển.
Anh Nguyễn Văn Cường, Giám đốc HTX Cường Hoa, cho biết, HTX hiện có trên 150 ha nuôi biển, tập trung các loài như cá song, cá giò, ngao hai cùi và hàu sữa. Gần như toàn bộ ô lồng, phao đã chuyển sang vật liệu HDPE, giúp tăng độ bền, chịu sóng gió tốt và giảm thiểu rủi ro so với phương thức truyền thống.
"Việc áp dụng công nghệ mới không chỉ nâng cao năng suất, chất lượng mà còn mở rộng khả năng liên kết tiêu thụ với các doanh nghiệp, đặc biệt là xuất khẩu. Chúng tôi kỳ vọng với sự đồng hành của khuyến nông, nghề nuôi biển của HTX sẽ phát triển theo hướng bền vững và hiện đại hơn nữa", ông Cường nhấn mạnh.
Sự thành công này có được nhờ định hướng từ Trung tâm Khuyến nông Quốc gia và sự chủ động của khuyến nông Quảng Ninh trong tổ chức tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật, theo dõi và hỗ trợ người nuôi. Từ đó, ngư dân từng bước thay đổi cách nghĩ, cách làm, chuyển từ nuôi nhỏ lẻ sang nuôi hàng hóa quy mô lớn.

Quảng Ninh có tiềm năng và lợi thế phát triển nuôi biển hiện đại. Ảnh: Nguyễn Thành.
Ông Nguyễn Bá Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quảng Ninh, cho biết: “Trong giai đoạn tới, chúng tôi tập trung nhân rộng các mô hình nuôi biển ứng dụng công nghệ cao, đặc biệt là lồng HDPE và nuôi xa bờ, nhằm giảm thiểu rủi ro thiên tai, bảo vệ môi trường và nâng cao giá trị sản phẩm. Trung tâm cũng sẽ chú trọng đào tạo nguồn nhân lực, hỗ trợ ngư dân tiếp cận khoa học kỹ thuật, xây dựng thương hiệu và kết nối thị trường. Mục tiêu của khuyến nông Quảng Ninh là đưa nghề nuôi biển trở thành ngành sản xuất hàng hóa lớn, bền vững, đóng góp trực tiếp vào tăng trưởng kinh tế biển và nâng cao đời sống ngư dân”.
Ngoài hiệu quả kinh tế, các mô hình khuyến nông còn khẳng định tính bền vững. Việc sử dụng thức ăn công nghiệp và con giống sạch bệnh đã giúp giảm khai thác cá tạp tự nhiên, bảo vệ đa dạng sinh học biển.
Khuyến nông Quảng Ninh giữ vai trò then chốt khi trực tiếp làm cầu nối giữa người dân với khoa học công nghệ. Hoạt động đào tạo, huấn luyện đã trang bị cho ngư dân tư duy sản xuất theo chuỗi giá trị, gắn kết với hợp tác xã và doanh nghiệp. Qua đó, sản phẩm thủy sản nuôi biển của tỉnh có thêm lợi thế cạnh tranh, tiến tới xây dựng thương hiệu mạnh trên thị trường.
Từ thực tiễn Quảng Ninh có thể khẳng định, khuyến nông quốc gia và địa phương không chỉ hỗ trợ kỹ thuật mà còn đóng vai trò dẫn dắt ngành nuôi biển hội nhập. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, thiên tai và cạnh tranh gay gắt, hoạt động khuyến nông càng trở nên cấp thiết, góp phần bảo đảm nghề nuôi biển phát triển bền vững, hiện đại và hiệu quả.