Giống lúa HP1- niềm hy vọng mới cho nông dân ĐBSCL

Ngày 26/2/2024, Cục Trồng trọt (nay là Cục Trồng trọt và BVTV - Bộ Nông nghiệp và Môi trường) ban hành Quyết định số 92/QĐ-TT-CLT công nhận lưu hành giống lúa thuần HP1 tại khu vực ĐBSCL. Đây là kết quả đáng mừng sau nhiều năm nghiên cứu, thử nghiệm của Công ty TNHH Phát Triển Nông Nghiệp Hưng Phát, có trụ sở tại phường Thới Long, thành phố Cần Thơ.

Việc giống lúa HP1 chính thức được đưa vào sản xuất không chỉ tạo thêm sự lựa chọn cho nông dân, mà còn góp phần hiện thực hóa chiến lược nâng cao giá trị gạo Việt Nam, từng bước xây dựng thương hiệu lúa gạo chất lượng cao, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Đặc tính nổi bật của giống HP1

Theo kết quả khảo nghiệm, giống lúa HP1 thích hợp với nhiều vùng đất, kể cả đất phèn, mặn nhẹ. Thời gian sinh trưởng từ 98–103 ngày ở vụ đông xuân, hạt gạo dài, trắng trong, ít bạc bụng, cơm dẻo, có mùi thơm nhẹ. Chỉ số amylose dưới 20%, tỷ lệ gạo nguyên cao, rất phù hợp thị hiếu thị trường xuất khẩu.

Ngoài ra, HP1 có khả năng chống chịu sâu bệnh khá tốt, đặc biệt là đạo ôn cấp 3–5. Năng suất ổn định, trung bình 6,5–7 tấn/ha, trong điều kiện thâm canh có thể đạt 7,5–8 tấn/ha. Những đặc điểm này giúp nông dân an tâm sản xuất, hạn chế rủi ro trong bối cảnh thời tiết, dịch hại diễn biến phức tạp.

Ông Nguyễn Văn Hòa, nông dân ở xã Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau người nhiều vụ liền gắn bó với giống HP1, chia sẻ: “Lúa HP1 dễ chăm sóc, ít đổ ngã, lại kháng bệnh khá tốt nên chi phí giảm hơn so với các giống trước. Đặc biệt, gạo trắng, cơm dẻo, được thương lái ưa chuộng, giá bán cao hơn khoảng 300–400 đồng/kg. Tính ra, mỗi ha lúa HP1 giúp gia đình tôi lãi tăng thêm 5–7 triệu đồng. Nhờ đó, tôi rất yên tâm gắn bó lâu dài”.

Ý kiến từ thực tiễn sản xuất như trên cho thấy HP1 không chỉ là giống lúa có triển vọng trong phòng thí nghiệm, mà đã và đang chứng minh hiệu quả rõ rệt trên đồng ruộng ở ĐBSCL.

Bà Nguyễn Thị Nhàn, Giám đốc Công ty TNHH Phát Triển Nông Nghiệp Hưng Phát, cho biết: “Công ty định hướng phát triển HP1 thành một trong những giống chủ lực ở ĐBSCL, phù hợp mô hình sản xuất giảm phát thải, nâng cao chất lượng hạt gạo. Công ty sẽ tiếp tục mở rộng diện tích, liên kết với hợp tác xã và doanh nghiệp chế biến để bà con an tâm sản xuất, có đầu ra ổn định. Từ đây, công ty mong Bộ Nông nghiệp và Môi trường và các cơ quan quản lý quan tâm, hỗ trợ để HP1 được xây dựng thương hiệu chính thức, quảng bá rộng rãi ra thị trường”.

Theo bà Nhàn, định hướng của Hưng Phát không chỉ dừng lại ở cung ứng giống mà còn hình thành chuỗi giá trị bền vững từ đồng ruộng đến bàn ăn, nhằm đưa gạo HP1 ra thị trường quốc tế, góp phần nâng tầm thương hiệu gạo Việt.

Bước tiến trong hành trình nâng tầm hạt gạo Việt

Không chỉ dừng lại ở việc được công nhận lưu hành, ngày 24/7/2025, Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Cần Thơ đã tiếp nhận hồ sơ công bố hợp quy cho sản phẩm lúa giống HP1 do Công ty Hưng Phát cung cấp. Điều này khẳng định chất lượng HP1 đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, đủ điều kiện sản xuất, kinh doanh và lưu thông.

Với tầm nhìn dài hạn, Công ty Hưng Phát sẽ tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện quy trình sản xuất giống, tăng cường liên kết với nông dân và hợp tác xã, đồng thời phối hợp cùng các viện, trường để nâng cao chất lượng hạt giống. Đây cũng là bước chuẩn bị cần thiết trong bối cảnh ngành lúa gạo Việt Nam đang thực hiện Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, giảm phát thải tại ĐBSCL.

Sự xuất hiện của giống lúa HP1 mở ra triển vọng lớn cho nông dân ĐBSCL. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng khắc nghiệt, nhu cầu thị trường thế giới đòi hỏi gạo chất lượng cao, HP1 không chỉ giúp nông dân tăng năng suất, giảm chi phí, mà còn góp phần đưa gạo Việt chinh phục những thị trường khó tính.

Có thể khẳng định, HP1 không chỉ là một giống lúa mới, mà còn là “niềm hy vọng xanh” của nông dân ĐBSCL, là sự kết tinh giữa khoa học công nghệ, sự đồng hành của doanh nghiệp và quyết tâm vượt khó của bà con nông dân.

Đặc điểm chính của giống lúa HP1, có thời gian sinh trưởng: 98 – 103 ngày. Phù hợp đất: Thích nghi nhiều loại đất, kể cả đất phèn và mặn nhẹ. Hạt gạo dài, trắng trong, ít bạc bụng, cơm dẻo, thơm nhẹ. Chỉ số amylase dưới 20% – gạo mềm, ngon. Năng suất từ 6,5 – 7 tấn/ha, thâm canh đạt 7,5 – 8 tấn/ha. Giống lúa HP1 kháng bệnh tốt, đặc biệt đạo ôn cấp 3–5. Còn về ưu thế giống lúa HP1 giúp lúa ít đổ ngã, chi phí sản xuất thấp, giá bán cao hơn giống thường 300–400 đồng/kg.