Ớt hiện là cây trồng chủ lực ở nhiều địa phương tại Lai Châu. Ảnh: Hải Đăng.
Chọn đúng cây trồng để xóa nghèo
Sinh sống ở xã Bản Bo chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số Thái, Mông, Dao... Trước đây, xã này là một trong những rốn nghèo của Lai Châu. Thế nhưng, từ khi những mô hình sinh kế giảm nghèo được triển khai, bà con đã dần nâng cao nhận thức, thay đổi thói quen canh tác để có thu nhập ổn định, giúp cuộc sống khấm khá hơn.
Ông Lò Văn Sòi, một trong những hộ dân tại xã Bản Bo tham gia trồng ớt để thoát nghèo. Mỗi vụ ớt đã mang lại thu nhập cho gia đình ông khoảng 20 triệu đồng, cao gấp 4 lần so với trồng ngô, lúa trên cùng diện tích canh tác.
“Càng trồng, cây ớt cho thu hoạch khá hơn những năm đầu, quả đều. Hai nữa là chăm sóc dễ hơn, hiệu quả hơn cây lúa, cây ngô. Mặc dù, ban đầu bàn con cũng dè dặt khi chuyển cây trồng, nhưng hiệu quả như thế là quá rõ ràng rồi”, ông Lò Văn Sòi cho hay.
Cũng tại xã Bản Bo, trước đây bà con từng trồng cây dong riềng nhưng ì ạch không phát triển được. Bởi, khi đó diện tích trồng dong riềng manh mún, không áp dụng các biện pháp chăm sóc đúng kỹ thuật.
Đến khi chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 được triển khai thì cây dong riềng tại đây mới được trồng đại trà và trở thành sản phẩm hàng hóa chủ lực. Hiện cây dong riềng đã chứng minh được là cây xóa nghèo bền vững giúp đồng bào dân tộc thiểu số tại Bản Bo có của ăn, của để.
“Cây dong riềng hiệu quả rất là cao. Sau khi trừ hết chi phí thì mỗi năm cũng để được ra khoảng 45 triệu đồng. Có nhà trồng nhiều thì để ra được 80-100 triệu đồng”, ông Cư Seo Pao ở Bản Bo chia sẻ.
Cũng theo kinh nghiệm của bà con, cây dong riềng dễ trồng, dễ chăm sóc và không phải canh lấy nước, không vất vả như trồng lúa. Tuy nhiên, đối với loại cây này vẫn phải chú ý cải tạo đất thì củ mới to, tinh bột mới thu được nhiều.
Hiện nay, tại địa phương đã có những cơ sở chế biến miến dong do đó nhu cầu nguyên liệu phục vụ cho việc sản xuất chế biến miến dong ngày càng tăng. Chính vì vậy, các hộ dân còn dự định sẽ mở rộng diện tích canh tác... trên cả đất bạc màu.
Việc nông hộ sở hữu cả đàn ngựa không còn là chuyện hiếm gặp ở vùng cao Lai Châu. Ảnh: Hải Đăng.
Đẩy mạnh chăn nuôi nâng cao thu nhập
Hiện nay, người dân vùng cao Lai Châu đã thực hiện tốt giữ gìn vệ sinh môi trường, không nuôi nhốt gia súc, gia cầm dưới gầm sàn nhà, không thả rông gia súc bừa bãi… Đồng thời, bà còn còn học hỏi các phương pháp chăn nuôi, phòng dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm qua các lớp tập huấn. Mặt khác, bà con cũng chủ động hơn trong việc tạo lập sinh kế để từng bước nâng cao đời sống.
Tại xã Tả Lèng, đầu năm 2024, từ chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, chính quyền địa phương đã trao 37 con ngựa sinh sản hỗ trợ cho 37 hộ dân. Chỉ hơn một năm nuôi, những con ngựa này đã bắt đầu sinh sản ngựa con.
"Lúc nuôi thì chỉ có một con thôi, nay ngựa sinh thêm thành 2 con tất cả. So với con trâu, con ngựa dễ nuôi và ổn định hơn nhiều vì dễ bán và có giá trị”, ông Bàn Văn Bun, một trong những hộ được hỗ trợ ngựa sinh sản ở Tả Lèng cho hay.
Có thể thấy, việc đa dạng hóa sinh kế, định hướng cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện tự nhiên và kinh nghiệm sản xuất của bà con đã giúp nâng cao hiệu quả trong công tác giảm nghèo. Trong đó, chính quyền địa phương đóng góp vai trò quan trọng để giúp người dân - chủ thể trong những mô hình sinh kế - thay đổi tư duy, chuyển từ nông nghiệp tự cung tự cấp sang sản xuất hàng hóa, đáp ứng nhu cầu thị trường.
Theo ông Nguyễn Thành Đồng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lai Châu, nhìn chung, chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 được tỉnh Lai Châu triển khai thực hiện đảm bảo đúng quy định, đạt hiệu quả cao. Qua đó, góp phần vào sự tăng trưởng, phát triển kinh tế - xã hội và ổn định tình hình chính trị, trật tự an toàn xã hội và an ninh quốc phòng của tỉnh.
Mặc dù, Lai Châu là một tỉnh vẫn còn nhiều khó khăn, tuy nhiên tỉnh cũng đã bố trí nguồn ngân sách địa phương để đối ứng thực hiện chương trình đảm bảo theo quy định tại quyết định số 02/2022/QĐ-TTg ngày 18/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ.
"Qua các chính sách hỗ trợ của chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và các chương trình dự án phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Lai Châu, bà con vùng cao từng bước biết áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, tăng thu nhập vươn lên thoát nghèo bền vững", ông Nguyễn Thành Đồng nhấn mạnh.
