Bệnh héo xanh cây cà chua

Bệnh héo xanh là bệnh khá phổ biến đối với cây cà chua trên thế giới, nhất là ở các vùng nhiệt đới.

Cà chua bị bệnh héo xanh.

Tại Việt Nam, bệnh héo xanh cũng đặc biệt phổ biến ở các vùng trồng cà chua chuyên canh, hoặc vùng chuyên trồng các cây cùng họ cà nhiều năm. Hiện nay, héo xanh cà chua vẫn đang là một bệnh nan giải đối với người trồng.

Triệu chứng bệnh và tác hại:

Bệnh có thể xảy ra trong hầu hết các giai đoạn sinh trưởng của cây, tuy nhiên thường gặp ở giai đoạn ra hoa kết trái. Cây đang xanh tươi tự nhiên héo đột ngột vào ban ngày, nhất là giai đoạn buổi chiều. Vào ban đêm và đầu buổi sáng, cây xanh lại khi bệnh còn nhẹ, nhưng cây sẽ chết héo luôn khi bị nặng. Bệnh có thể gây cây chết từng chòm và lan rộng nếu không có biện pháp phòng trừ đúng cách.

Tác nhân gây bệnh và điều kiện phát sinh phát triển:

Bệnh héo xanh do vi khuẩn Pseudomonas solanacearum gây ra. Bệnh phát sinh phát triển trong các vùng trồng cà chua nhiệt đới. Đất trồng có nhiều tàn dư bệnh vụ trước, đất ít mùn và trũng thấp, trồng cây mật độ cao, bón dư đạm, cây rậm rạp, ẩm thấp, vườn có nhiều loài sâu hại, nhất là loài sống trong đất như sùng, hà, bọ nhảy sọc cong, dế, tuyến trùng… gây vết thương ở rễ. Chế độ quản lý nước không tốt cũng làm bệnh nặng thêm.

Những biện pháp phòng trừ có hiệu quả:

Cần áp dụng tổng hợp nhiều biện pháp:

- Vệ sinh tàn dư cây vụ trước, khi bệnh nặng thì nên luân canh với cây trồng khác họ cà. Nếu vườn thường bị hại, cần xử lý đất trước khi trồng đối với các đối tượng hại rễ.

- Lên luống cao để đất và vườn được thông thoáng. Không làm đất quá nhỏ, không nén chặt đất khi trồng cây, vì đất dễ bị bí và yếm khí sau khi trồng.

- Bón lót phân chuồng (đã được ủ và xử lý kỹ bằng Trichoderma) để đất được tơi xốp và đất không bị nứt khi khô, bón phân cân đối và đầy đủ, tránh dư đạm để cây khỏe mạnh và kháng được bệnh.

- Sử dụng giống kháng bệnh và cây giống ở cơ sở tin cậy để hạn chế bệnh.

- Trồng với mật độ thích hợp, tránh rậm rạp để vườn thông thoáng.

- Khi chăm sóc, tránh làm sây sát và làm đứt rễ.

- Tưới tiêu nước thật tốt, hạn chế để vườn quá ẩm, hay quá khô. Không để chế độ nước thay đổi đột ngột dễ làm đứt rễ.

- Khi phát hiện có cây bị bệnh, cần nhổ đem tiêu hủy.

- Trước giai đoạn cây ra hoa, nếu vườn đã từng bị bệnh héo xanh thì cần phun và tưới phòng ngừa bằng các thuốc lưu dẫn và nội hấp: Alpine 80WG, hoặc Saipan 2SL.

TS Nguyễn Minh Tuyên