Nguồn cung thịt, trứng gia cầm đảm bảo, đáp ứng nhu cầu Tết tăng cao

Chăn nuôi gia cầm khẳng định là một trong những lĩnh vực năng động

Sáng 10/10, tại TP. Hồ Chí Minh, trong khuôn khổ Vietstock 2025, Hiệp hội Gia cầm Việt Nam tổ chức Hội thảo “Nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành gia cầm Việt Nam”.

Tại Hội thảo, TS. Nguyễn Quý Khiêm, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gia cầm Việt Nam cho biết, trong bối cảnh ngành ngành nông nghiệp Việt Nam đang đẩy mạnh tái cơ cấu theo hướng hiện đại, hiệu quả và bền vững, chăn nuôi gia cầm đã và đang khẳng định vị trí là một trong những lĩnh vực năng động và có tốc độ tăng trưởng ổn định nhất.

Với ưu thế về vòng đời ngắn, khả năng quay vòng vốn nhanh, chi phí đầu tư không quá lớn và sản phẩm phù hợp với khẩu phần dinh dưỡng của người dân, chăn nuôi gia cầm không chỉ đáp ứng tốt nhu cầu tiêu dùng trong nước mà còn từng bước mở rộng tiềm năng xuất khẩu.

Tổng đàn gia cầm của cả nước tại thời điểm cuối năm 2024 ước đạt trên 575 triệu con, tăng khoảng 2,8 % so với năm 2023. Trong đó, đàn gà chiếm khoảng 72,5%, đàn vịt và ngan chiếm 27,5%. Sản lượng thịt gia cầm hơi xuất chuồng năm 2024 đạt 2,43 triệu tấn, tăng 3,4%; sản lượng trứng đạt 20,2 tỷ quả, tăng 5,4% so với năm 2023.

Ông Khiêm cũng chỉ ra những điểm nghẽn của ngành gia cầm Việt Nam, đó là công tác quản lý sản xuất giống gia cầm theo quy định chưa được thực hiện nghiêm túc triệt để, các cơ sở chăn nuôi tự phát tăng, giảm đàn theo phong trào, cộng thêm việc nhập khẩu không kiểm soát hạn ngạch gây mất cân đối cung cầu và quy mô đầu con không ổn định.

Chi phí sản xuất tăng cao do nguyên liệu đầu vào sản xuất thức ăn chăn nuôi phụ thuộc nhập khẩu (trên 65% nguyên liệu thô, trên 90% thức ăn bổ sung).

Dịch bệnh diễn biến phức tạp vẫn luôn là mối đe dọa cho ngành chăn nuôi gia cầm. Việc kiểm soát dịch bệnh còn gặp nhiều khó khăn do quy mô chăn nuôi nông hộ chiếm tỷ lệ lớn, thiếu hạ tầng và trang thiết bị thú y.

Phần lớn sản phẩm gia cầm tiêu thụ ở dạng tươi sống, chưa qua chế biến hoặc giết mổ công nghiệp, dẫn tới lãng phí tài nguyên, giảm khả năng cạnh tranh và hạn chế khả năng xuất khẩu.

5 xu thế phát triển của ngành gia cầm

Ông Khiêm chia sẻ 5 xu hướng phát triển chăn nuôi gia cầm Việt Nam năm 2025 - 2030 và tầm nhìn đến năm 2045.

Một là, tái cấu trúc và ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất và quản lý chăn nuôi. Chuyển dịch quy mô sản xuất từ nhỏ lẻ sang tổ chức chăn nuôi tập trung quy mô lớn, khép kín, ứng dụng công nghệ tự động hóa. Thúc đẩy các “trang trại gia cầm công nghệ cao”, áp dụng công nghệ số trong quản lý đàn gia cầm, theo dõi sức khỏe, kiểm soát chất lượng và đảm bảo an toàn dịch bệnh.

Hai là, phát triển ngành chế biến gia cầm thành ngành công nghiệp chế biến sâu, đa dạng hóa các sản phẩm từ gia cầm (thịt, trứng, chế phẩm từ gia cầm) để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước và hướng tới xuất khẩu.

Ba là, tăng cường hợp tác quốc tế, chuyển đổi chăn nuôi xanh, hữu cơ và phúc lợi động vật, vì người tiêu dùng hiện nay ngày càng quan tâm đến sản phẩm sạch, truy xuất được nguồn gốc, được nuôi trong điều kiện tốt.

Bốn là, phát triển theo mô hình kinh tế tuần hoàn, chăn nuôi đa giá trị, tích hợp. Kết hợp chăn nuôi với trồng trọt, tận dụng phụ phẩm nông nghiệp làm thức ăn hoặc chất đệm chuồng.

Năm là, phát triển các mô hình chăn nuôi thân thiện với môi trường, áp dụng công nghệ. Sử dụng chất độn chuồng sinh học, xử lý chất thải chăn nuôi hiệu quả, tái sử dụng phế phụ phẩm, chất thải để tạo ra năng lượng và phân bón hữu cơ.

Xây dựng chuỗi giá trị gia cầm bền vững

Ông Adam Lohniský, Giám đốc dinh dưỡng gia cầm De Heus Việt Nam chia sẻ giải pháp cải thiện năng suất gia cầm thông qua các biện pháp dinh dưỡng.

Trong đó ông nhấn mạnh về việc tối ưu hóa chuỗi giá trị protein động vật tương lai. Điều này cần phải chú ý đến phát thải CO₂ từ nguyên liệu, thức ăn và sản xuất vật nuôi. Giảm đầu vào N bằng thức ăn protein thấp nhưng cân bằng acid amin. Cải thiện hiệu quả phốt pho bằng phytase. Đồng thời, cần quan tâm nhu cầu người tiêu dùng: Sử dụng thực phẩm không kháng sinh, kiểm soát rủi ro Salmonella và nâng cao phúc lợi động vật.

Ông Adam Lohniský cũng chia sẻ bài học từ châu Âu và châu Á. Ông cho hay, ở châu Âu, ngành chăn nuôi gia cầm tập trung chăn nuôi hai giống chính, với ưu thế về năng suất. Người chăn nuôi ưu tiên sử dụng thức ăn thấp đạm. Đã sử dụng các chương trình cho ăn cân bằng acid amin để tối ưu năng suất. Không sử dụng kháng sinh. Chăn nuôi trong nhà kín với tiểu khí hậu được quản lý chặt chẽ. Áp dụng các phương pháp chẩn đoán và sử dụng số liệu cho các quyết định quan trọng trong chăn nuôi. Bên cạnh đó, kiểm soát phát thải môi trường và bảo đảm phúc lợi động vật được xem là những yếu tố cốt lõi, góp phần hướng tới nền chăn nuôi hiện đại và bền vững.

Trong khi đó, ở châu Á, ngành chăn nuôi gia cầm vẫn chủ yếu sử dụng nhiều giống địa phương. Người chăn nuôi ưu tiên sử dụng thức ăn có hàm lượng đạm cao, song đã bắt đầu quan tâm hơn đến các chương trình cho ăn cân bằng acid amin. Kháng sinh vẫn được sử dụng phổ biến như một giải pháp tiện lợi. Cần quan tâm nhiều hơn đến tiểu khí hậu. Vẫn còn hạn chế về chẩn đoán và sử dụng số liệu. Bên cạnh đó, kiểm soát phát thải môi trường ngày càng được chú trọng, cùng với việc quan tâm hơn đến phúc lợi động vật, kết hợp duy trì chăn nuôi truyền thống.

Ông Khiêm cũng đề xuất nhiều giải pháp nhằm phát triển chăn nuôi gia cầm bền vững, như: Tăng cường công tác an toàn sinh học và kiểm soát dịch bệnh; xây dựng chuỗi giá trị gia cầm bền vững; nâng cao chất lượng giống gia cầm; khuyến khích phát triển mô hình chăn nuôi gia cầm hữu cơ và các giống gia cầm bản địa, bảo tồn giống vật nuôi truyền thống và phát triển du lịch sinh thái, gắn liền với giá trị văn hóa của các vùng miền; tăng cường công nghệ và đổi mới sáng tạo trong sản xuất thức ăn gia cầm; quản lý chất thải và bảo vệ môi trường trong chăn nuôi gia cầm; chuyển đổi số và phát triển hạ tầng dữ liệu ngành chăn nuôi gia cầm…

"Chăn nuôi gia cầm Việt Nam đang ở ngưỡng cửa chuyển mình lớn, từ sản xuất truyền thống sang hiện đại hóa, đáp ứng đòi hỏi khắt khe của người tiêu dùng trong nước và quốc tế. Dù còn nhiều khó khăn, thách thức về dịch bệnh, giá nguyên liệu, cạnh tranh nhập khẩu, ngành vẫn đứng trước nhiều cơ hội phát triển bền vững trong thập kỷ mới - với điều kiện duy trì được tiến trình hiện đại hóa, mở rộng chuỗi liên kết, chủ động thích ứng linh hoạt với biến động toàn cầu", ông Khiêm nhấn mạnh.

Dự báo sản xuất và thương mại gia cầm 3 tháng cuối năm 2025 và năm 2026

Dự báo 3 tháng cuối năm 2025 và quý 1/2026, sản xuất và thương mại gia cầm vẫn duy trì đà tăng trưởng tương tự quý 3/2025. Vì vậy, nguồn cung thịt, trứng gia cầm sẽ đáp ứng đủ nhu cầu trong nước, kể cả tổng cầu dịp Tết tăng.     

- Giá gà trắng và gà màu vẫn ở mức tương đối cao xấp xỉ quý 3, đặc biệt khi thị trường bước vào mùa tiêu thụ lớn nhất vào Tết Nguyên đán. Điều này sẽ mang lại lợi nhuận tốt cho người chăn nuôi.

- Xuất khẩu gà giống, gà thịt đi Campuchia sẽ tiếp tục duy trì trong quý 4. Nhiều doanh nghiệp đã chốt xong đơn hàng xuất giống cho tới cuối năm 2025 thậm chí cả quý 1 và 2/2026. Tuy vậy, dự báo lượng gà thịt nhập khẩu có thể giảm do phía Campuchia tự cung được một phần do trước đó họ đã nhập khẩu giống từ Việt Nam để sản xuất.

- Dự báo nhập khẩu thịt gà đông lạnh sẽ tăng vào quý 4, do thuế nhập khẩu giảm mạnh, đặc biệt nhập khẩu thịt đùi gà từ Hoa Kỳ.

TS. Nguyễn Thanh Sơn

Chủ tịch Hiệp hội Gia cầm Việt Nam