Sáng 10/10, tại phường Nha Trang, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường Khánh Hòa tổ chức Diễn đàn Khuyến nông @ Nông nghiệp với chủ đề "Giải pháp phát triễn nuôi biển thích ứng với biến đổi khí hậu tại các tỉnh ven biển Nam Trung Bộ”.
Nhiều ý kiến tại diễn đàn đã đóng góp cho việc phát triển nghề nuôi biển theo hướng hiện đại. Ảnh: Kim Sơ.
Nuôi biển - trụ cột quan trọng của kinh tế biển
Quyết định số 339 của Thủ tướng Chính phủ về Chiến lược phát triển thủy sản Việt Nam bền vững đã xác định đẩy mạnh phát triển nuôi biển công nghệ cao là mục tiêu, nhiệm vụ và là giải pháp then chốt.
Ông Hoàng Văn Hồng, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia cho biết, trước những yêu cầu mới, ngành thủy sản xác định nuôi biển là trụ cột quan trọng trong Chiến lược phát triển thủy sản Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Mục tiêu là phát triển nuôi biển trở thành ngành kinh tế lớn.
Ngành nông nghiệp đặt mục tiêu đến năm 2030, diện tích nuôi biển cả nước đạt 300.000 ha, thể tích lồng nuôi đạt 12 triệu m³, sản lượng đạt 1,45 triệu tấn và giá trị xuất khẩu đạt 1,8 - 2 tỷ USD mỗi năm. Để đạt được những mục tiêu này, việc phát triển nuôi biển công nghệ cao, theo hướng hiện đại tại những tỉnh trọng điểm như Khánh Hòa, Quảng Ninh... sẽ góp phần tạo nên sức bật quan trọng cho ngành nuôi biển Việt Nam.
Ông Hoàng Văn Hồng, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phát biểu tại diễn đàn. Ảnh: Kim Sơ.
Ông Nguyễn Trọng Chánh, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Khánh Hòa cho biết, Khánh Hòa là tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ có đường bờ biển dài gần 500 km với nhiều đầm, vịnh kín gió nên rất thuận lợi cho phát triển thuỷ sản trên biển.
Nghề nuôi trồng thủy sản luôn đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế - xã hội tại Khánh Hòa, tạo việc làm và tăng thu nhập cho người dân ven biển. Hiện sản lượng thủy sản nuôi hàng năm của tỉnh đạt trên 32.000 tấn, trong đó sản lượng nuôi biển chiếm khoảng 50% tổng sản lượng, đóng góp quan trọng vào kim ngạch xuất khẩu thủy sản của tỉnh.
Theo Cục Thủy sản và Kiểm ngư, tính đến cuối năm 2024, thể tích lồng nuôi biển đạt 9,7 triệu m3, tăng 38,6% so với năm 2020 (tốc độ tăng trưởng 8,7%/năm) và 58.000 ha nuôi nhuyễn thể; sản lượng nuôi biển đạt 832.000 tấn, tăng 38,7% so với năm 2020. Đối tượng nuôi chính gồm cá biển, tôm hùm, nhuyễn thể, tập trung chủ yếu ở các tỉnh Khánh Hòa, Đắk Lắk, Quảng Ninh, Hải Phòng, TP.HCM, An Giang…
Thách thức và "chìa khóa" công nghệ HDPE
Tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu, các hiện tượng thời tiết, thiên tai cực đoan đã ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động nuôi trồng thủy sản trên biển. Bên cạnh đó, ngư dân chủ yếu nuôi theo quy trình truyền thống, quy mô nhỏ, hầu hết lồng nuôi làm từ vật liệu tre, gỗ, không chịu được sóng gió lớn.
Trong bối cảnh đó, ông Hoàng Văn Hồng - Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia cho rằng việc tìm kiếm những giải pháp bền vững cho phát triển kinh tế biển đã trở thành yêu cầu cấp thiết. Bộ Nông nghiệp và Môi trường rất quan tâm và chỉ đạo quyết liệt trong việc nâng cao công nghệ nuôi biển để vừa gìn giữ môi trường, vừa phát triển kinh tế và đáp ứng yêu cầu chống khai thác IUU.
Các đại biểu tham quan mô hình nuôi biển bằng lồng HDPE tại tỉnh Khánh Hòa. Ảnh: Kim Sơ.
Giải pháp cốt lõi được Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đưa ra là chuyển đổi từ lồng bè gỗ truyền thống sang lồng nuôi chịu lực cao, chẳng hạn như vật liệu HDPE. Các mô hình khuyến nông ứng dụng công nghệ lồng HDPE đã chứng minh hiệu quả kinh tế vượt trội.
Báo cáo tại diễn đàn, đại diện Trung tâm Khuyến nông Quốc gia cho biết, mô hình nuôi cá giò thương phẩm bằng lồng HDPE tại Quảng Ngãi và Khánh Hòa với quy mô 2.700 m3 đã đạt lợi nhuận bình quân gần 200 triệu đồng/lồng sau 9 tháng nuôi, tăng đến 308% so với lồng gỗ truyền thống. Các mô hình nuôi cá chim vây vàng trong lồng HDPE với quy mô 4.000m3 tại khu vực Quảng Ninh, Khánh Hòa cũng cho thấy hiệu quả sản xuất cao hơn 13% so với các hộ dân ngoài mô hình.
Việc sử dụng lồng HDPE kết hợp với thức ăn công nghiệp không chỉ là giải pháp thân thiện với môi trường, góp phần giảm thiểu ô nhiễm mà còn là giải pháp giúp sản phẩm nuôi biển đáp ứng các tiêu chuẩn nghiêm ngặt của thị trường xuất khẩu.
Tại diễn đàn, ông Hoàng Văn Hợi, Giám đốc Công ty TNHH Dịch vụ và Công nghệ Nuôi trồng thủy sản với 17 năm kinh nghiệm đã giới thiệu công nghệ lồng nuôi HDPE. Sản phẩm này là kết quả của các sáng chế và giải pháp hữu ích, hiện được người nuôi ở Khánh Hòa, Thanh Hóa cùng nhiều tỉnh thành áp dụng. Lồng HDPE có các dạng tròn, vuông, phù hợp nuôi trên biển, sông, hồ. Đặc biệt, lồng được thiết kế riêng biệt cho từng vùng biển, đã được kiểm nghiệm chịu được sóng gió, bão cấp 12. Hiện lồng nuôi của doanh nghiệp đã được tỉnh Khánh Hòa lựa chọn tham gia đề án thí điểm nuôi biển công nghệ cao tại địa phương.
Đón đầu làn sóng công nghiệp nuôi biển
Để triển khai Đề án phát triển nuôi trồng thủy sản trên biển đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1664, đặc biệt là Nghị quyết số 09 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển Khánh Hòa đến năm 2030, Khánh Hòa đã xây dựng Đề án thí điểm phát triển nuôi biển công nghệ cao và đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào ngày 24/1/2025.
Tỉnh chú trọng xây dựng, hoàn thiện các chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển nuôi biển, trong đó có chính sách bảo hiểm tai nạn cho người lao động và chính sách hỗ trợ chuyển đổi lồng nuôi truyền thống sang lồng vật liệu mới (HDPE, FRP).
Lồng nuôi HDPE được tích hợp định vị, camera quan sát. Ảnh: KS.
Để đón đầu làn sóng công nghiệp nuôi biển, Sở Nông nghiệp và Môi trường Khánh Hòa và Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp tỉnh đã tích cực hành động. Sau khi Sở Nông nghiệp và Môi trường ban hành kế hoạch 5787 về phát triển nuôi trồng thủy sản, việc nhân rộng mô hình đã được đẩy mạnh.
Theo Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp Khánh Hòa, đến nay, đã có 27 hộ ngư dân tham gia lắp đặt và hạ thủy lồng mới gồm 50 lồng tròn và 12 ô lồng vuông, tạo thành các cụm nuôi tập trung, công nghiệp.
Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp, cá nhân, hộ dân đã đăng ký và triển khai sản xuất tại các vùng nuôi công nghệ cao với đối tượng tập trung là cá biển, lồng nuôi bằng vật liệu mới (HDPE, FRP...). Việc sử dụng thiết bị giám sát môi trường tự động, máy cho ăn tự động và hệ thống camera giám sát trong lồng nuôi đã giúp tiết kiệm được chi phí, hạn chế được rủi ro trong quá trình nuôi do thiên tai, kiểm soát được dịch bệnh.
Ông Vũ Khắc Mười, một ngư dân tiên phong thí điểm nuôi biển công nghệ cao ở khu vực Đầm Bấy (phường Nha Trang) là minh chứng cho sự chuyển đổi thành công này. Ông Mười khẳng định lồng nuôi HDPE thích ứng vượt trội với thiên tai. Hiện ông đã được cấp phép nuôi cá chim vây vàng và cá bớp trên diện tích 1.000m² mặt nước, sản lượng dự kiến 30 tấn/năm. Kinh nghiệm của ông Mười và các hộ dân tiên phong đang tạo niềm tin lớn, thúc đẩy việc nhân rộng công nghệ và xây dựng chuỗi giá trị nuôi biển ổn định, chất lượng cao.
Tại diễn đàn, bà con đã đặt nhiều câu hỏi về nuôi biển bền vững như hạn chế rủi ro, chính sách chuyển đổi lồng nuôi HDPE, vệ sinh lồng, giá thành, phòng bệnh thủy sản và xây dựng chuỗi liên kết tôm hùm, cá biển. Các nhà quản lý, chuyên gia và doanh nghiệp đều đã trả lời thỏa đáng.
![Công nghệ kiến tạo màu xanh cao su: [Bài 1] Giống tốt tạo đột phá năng suất mủ](https://t.ex-cdn.com/nongnghiepmoitruong.vn/480w/files/benlc/2025/10/08/2726-dsc06503-134659_996.jpg)
