Tại Hội nghị Quốc tế lần thứ 10 về Chăn nuôi Bền vững cho các Quốc gia Đang Phát triển (SAADC 2025), được tổ chức từ ngày 1-4/10, Viện Nghiên cứu Chăn nuôi Quốc tế (ILRI) lần đầu tiên giới thiệu Trung tâm Giải pháp Chăn nuôi và Khí hậu.
Trung tâm được thành lập với mục tiêu thúc đẩy quá trình chuyển đổi hệ thống chăn nuôi tại các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình (LMICs) theo hướng bền vững, có khả năng chống chịu và phát thải thấp, đồng thời đảm bảo hệ thống thực phẩm công bằng và lành mạnh.
Bà Aditi Mukherji, cán bộ nghiên cứu cao cấp và điều phối Trung tâm Giải pháp Chăn nuôi và Khí hậu, trình bày về các đổi mới sáng tạo trong quá trình chuyển đổi hệ thống chăn nuôi ở các quốc gia LMICs. Ảnh: ILRI.
Trong phiên toàn thể, bà Aditi Mukherji, cán bộ nghiên cứu cao cấp và điều phối Trung tâm Giải pháp Chăn nuôi và Khí hậu, đã nêu bật những thách thức phức tạp mà ngành chăn nuôi tại các quốc gia LMICs đang đối mặt, từ thiếu hụt dinh dưỡng, năng suất thấp cho đến tăng lượng phát thải khí nhà kính và tính dễ bị tổn thương trước biến đổi khí hậu.
Bà Aditi Mukherji nhấn mạnh, mặc dù các hệ thống chăn nuôi tại các quốc gia LMICs đang hỗ trợ sinh kế cho gần 1,3 tỷ người, các hệ thống này ngày càng chịu tác động mạnh của biến đổi khí hậu, thiếu nguồn thức ăn và dịch bệnh. Việc giải quyết vấn đề phát thải khí metan từ chăn nuôi đang chiếm khoảng 30% tổng lượng toàn cầu đòi hỏi một cách tiếp cận toàn diện nhằm tăng năng suất và giảm phát thải.
"Trung tâm Giải pháp Chăn nuôi và Khí hậu kết nối nghiên cứu, đổi mới sáng tạo, hợp tác và đầu tư để cùng phát triển và mở rộng quy mô các hệ thống chăn nuôi có khả năng chống chịu với khí hậu và phát thải thấp," bà Mukherji chia sẻ. "Bằng cách gắn kết khoa học với chính sách, chúng tôi hướng tới xây dựng hệ thống thực phẩm lành mạnh, công bằng và bền vững hơn, có thể thích ứng với áp lực ngày càng gia tăng của biến đổi khí hậu".
Trung tâm này được triển khai trong khuôn khổ hoạt động của CGIAR, sẽ hoạt động như một trung tâm ảo nhằm kết nối, tổng hợp, truyền thông và định hướng hành động, gắn kết nghiên cứu với thực tiễn, bằng việc: phối hợp các công nghệ trong lĩnh vực di truyền, sức khỏe vật nuôi và dinh dưỡng; tăng cường hệ thống đo lường, báo cáo và thẩm định (MRV) cho các quốc gia LMICs; hỗ trợ lồng ghép chính sách với Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDCs) và thúc đẩy hợp tác đầu tư để mở rộng các giải pháp chăn nuôi phát thải thấp.
Các bên liên quan đã tham dự hội thảo do ILRI chủ trì để trao đổi ý tưởng và cùng định hình Trung tâm Giải pháp Chăn nuôi và Khí hậu. Ảnh: ILRI.
Trong khuôn khổ hội thảo này, ILRI và các đối tác đã giới thiệu một số sáng kiến đổi mới đang được triển khai tại khu vực châu Á như giải pháp tích hợp Một sức khoẻ và biến đổi khí hậu. Ông Nguyễn Việt Hùng, Giám đốc khu vực ILRI châu Á, chia sẻ kinh nghiệm trong việc gắn kết sức khỏe vật nuôi, thích ứng khí hậu và sức khỏe con người thông qua cách tiếp cận Một sức khoẻ tích hợp, nhằm phòng ngừa bệnh lây truyền và tăng cường khả năng chống chịu.
Bà Ngô Thị Kim Cúc, Phó Viện trưởng Viện Chăn nuôi (NIAS), giới thiệu các thành tựu trong việc cải tiến giống gia cầm bản địa, nâng cao năng suất và tăng khả năng chống chịu cho các hệ thống nông hộ nhỏ.
Điều phối viên quốc gia Chương trình Khoa học CGIAR về Thực phẩm Động vật và Thủy sản Bền vững (SAAF) Mary Atieno mang đến kinh nghiệm từ Hợp tác Nam-Nam trong việc kết hợp di truyền, dinh dưỡng và sức khỏe vật nuôi nhằm tăng năng suất đồng thời giảm phát thải. Bên cạnh đó, hệ thống giám sát và cảnh báo sớm FarmVetCare trên nền tảng di động, giúp tăng cường an toàn sinh học và quản lý dịch bệnh trong sản xuất chăn nuôi.
Giám đốc khu vực ILRI châu Á Nguyễn Việt Hùng chia sẻ kinh nghiệm trong việc gắn kết sức khỏe vật nuôi. Ảnh: ILRI.
Các đại biểu nhấn mạnh tầm quan trọng của khoa học dựa trên bằng chứng để định hướng chính sách và đầu tư trong lĩnh vực chăn nuôi và khí hậu, hợp tác liên ngành nhằm tích hợp di truyền, sức khỏe, dinh dưỡng và quản lý môi trường. Ngoài ra, cần nâng cao năng lực và chia sẻ tri thức; xây dựng các cơ chế tín chỉ carbon và tài chính khuyến khích thực hành chăn nuôi bền vững, cũng như vai trò lan tỏa các thực hành thành công.
Các bên liên quan cũng khẳng định cần phát triển Trung tâm như một nền tảng kết nối đa bên: chính phủ, giới học thuật, khu vực tư nhân, nhà đầu tư và các đối tác phát triển nhằm cùng xác định ưu tiên, đồng thiết kế sáng kiến và huy động nguồn lực cho các giải pháp chăn nuôi thông minh với khí hậu.
Dựa trên các phản hồi thu nhận được tại SAADC 2025, ILRI sẽ tiếp tục tổ chức chuỗi hội thảo tham vấn đa bên tại châu Á trong những tháng tới. Những cuộc đối thoại này sẽ thúc đẩy hợp tác, cùng xây dựng sáng kiến khu vực và huy động nguồn lực để sớm đưa Trung tâm vào vận hành trong thực tế.
