Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Sơn La, đến năm 2030, diện tích rau tại thị xã Mộc Châu (cũ) dự kiến đạt 3.043 ha với sản lượng khoảng 46.863 tấn. Trong đó, diện tích cây gia vị hằng năm 184 ha, sản lượng 1.315 tấn; rau các loại chiếm 2.859 ha, sản lượng 45.548 tấn.
Các vùng rau được phân bố tương đối đồng đều tại phường Mộc Châu, Mộc Sơn, Thảo Nguyên, Vân Hồ cùng các xã Đoàn Kết, Lóng Sập, Chiềng Sơn. Mục tiêu của Sơn La là phát huy tiềm năng, lợi thế tự nhiên và điều kiện kinh tế - xã hội để phát triển các vùng rau an toàn theo hướng công nghệ cao, bảo đảm truy xuất nguồn gốc, gắn với chế biến và thị trường tiêu thụ. Sản phẩm rau vừa đáp ứng nhu cầu trong tỉnh, trong nước, vừa hướng tới xuất khẩu, góp phần đảm bảo an toàn thực phẩm, nâng cao thu nhập cho người dân và cải thiện sức khỏe cộng đồng.
Nhà màng ngày càng được nông dân Sơn La đầu tư hiện đại với hệ thống cắt nắng, thiết bị đo dinh dưỡng... Ảnh: Đức Bình.
Theo ông Phùng Kim Sơn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Sơn La, những năm qua, sản xuất rau của tỉnh đã có bước chuyển tích cực theo hướng hiện đại, hàng hóa. Nông dân và các hợp tác xã đã đầu tư hệ thống tưới tiết kiệm nước, nhà màng, nhà lưới nhằm nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.
Những "ngôi nhà nhỏ” được thiết kế hiện đại, gia cố bằng khung sắt, mái vòm từ 4 đến 4,5 mét, lắp đặt lưới plastic che mái, lưới chắn côn trùng xung quanh, kết hợp hệ thống bạt cuốn linh hoạt theo điều kiện thời tiết. Nhiều đơn vị còn trang bị hệ thống lưới cắt nắng phủ aluminium điều khiển tự động, tưới nhỏ giọt công nghệ Israel cùng các thiết bị đo nhiệt độ, ẩm độ, máy đo pH, đo dung dịch tưới và máy thụ phấn bổ sung...
Những ứng dụng công nghệ hiện đại, rau sinh trưởng tốt, chất lượng đồng đều, tiết kiệm công lao động và giảm rủi ro thiên tai. Song song với sản xuất, cơ sở hạ tầng phục vụ vận chuyển cũng được quan tâm. Các xã, phường đã hình thành hệ thống giao thông nội đồng thuận lợi, tạo điều kiện cho việc thu gom, vận chuyển rau đến nơi tiêu thụ nhanh chóng, giảm chi phí và bảo đảm độ tươi ngon của sản phẩm.
Tính đến tháng 6 năm 2025, toàn tỉnh đã xây dựng được 40 chuỗi cung ứng rau an toàn với diện tích 351 ha, sản lượng đạt 13.396 tấn mỗi năm. Riêng vùng rau Mộc Châu đã có một mã số vùng trồng rau và dâu tây, 3 sản phẩm được cấp nhãn hiệu chứng nhận gồm: Rau an toàn Sơn La, Rau an toàn Mộc Châu và Rau an toàn Vân Hồ.
Sản xuất rau tại Sơn La đang có những bước tiến vượt bậc theo hướng hiện đại, hàng hóa. Ảnh: Đức Bình.
Đặc biệt, Hợp tác xã Rau an toàn Tự Nhiên tại phường Mộc Sơn đã được cấp chứng nhận sản xuất rau hữu cơ theo tiêu chuẩn TCVN 11041:2-2017 với diện tích 5 ha, sản lượng 145 tấn/năm.
Liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm được tổ chức chặt chẽ giữa nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp. Nhiều hộ dân, hợp tác xã tại Mộc Châu đã liên kết tiêu thụ với nhà máy của Công ty TNHH IC FOOD Sơn La gồm các sản phẩm như bắp cải, cải ngọt, cải thảo, cải bẹ, cà rốt. Bên cạnh đó, một số hợp tác xã sản xuất rau công nghệ cao trong nhà lưới đã thành công với các loại rau củ giá trị cao như ớt chuông, ớt Palermo, ớt baby, cà chua beef và cà chua bi.
Các sản phẩm này hiện được tiêu thụ ổn định tại hệ thống siêu thị, cửa hàng tiện ích, bếp ăn trường học ở Hà Nội và nhiều tỉnh lân cận. Điều này không chỉ giúp đầu ra ổn định mà còn góp phần nâng cao giá trị sản phẩm, bảo đảm lợi nhuận bền vững cho nông dân.
