Nghiên cứu khoa học vì hạt lúa, vì nông dân

Công ty cổ phần Giống cây trồng Quảng Ninh đã kiên định con đường nghiên cứu khoa học, chọn tạo giống lúa trong suốt nửa thế kỷ qua, góp phần quan trọng nâng cao hiệu quả sản xuất và đời sống nông dân.

Đến nay, Công ty đã nghiên cứu, chọn tạo và khảo nghiệm thành công 16 giống lúa, được Bộ NN-MT công nhận giống quốc gia. Đây là thành quả của nhiều thế hệ cán bộ, kỹ sư và công nhân nông nghiệp miệt mài gắn bó với đồng ruộng. Hàng nghìn ha lúa gieo cấy ở Quảng Ninh hiện nay sử dụng giống do Công ty cung ứng, mang lại năng suất ổn định, gạo chất lượng cao, chống chịu sâu bệnh tốt và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Theo ông Vũ Văn Tâm, Giám đốc Công ty, quá trình chọn tạo một giống lúa mới mất khoảng 4 năm với nhiều bước công phu từ chọn dòng, thuần hóa, duy trì nguồn gen, phân lập, theo dõi, kiểm định đến khi được công nhận. Đây là công việc không chỉ đòi hỏi kiến thức chuyên môn mà còn cần đam mê, sự kiên trì và tinh thần trách nhiệm.

Công ty đã thành lập Trung tâm Nghiên cứu, chọn tạo, khảo nghiệm giống, trở thành lực lượng tiên phong trong nhiều đề tài nghiên cứu cấp tỉnh và quốc gia.

Trong bối cảnh diện tích đất lúa của Quảng Ninh đang giảm dần, Công ty xác định rõ yêu cầu phải tạo ra những giống lúa có năng suất vượt trội, chất lượng cao để tăng sản lượng trên cùng diện tích canh tác.

Ngoài các giống thuần đã khẳng định vị thế, Công ty đang tập trung mạnh vào hướng nghiên cứu lúa lai cho năng suất cao hơn 15 - 20%. Đây là định hướng quan trọng, mở ra triển vọng mới cho sản xuất lúa gạo ở những vùng có quỹ đất hạn chế.

Ông Vũ Văn Tâm cho biết quá trình chọn tạo giống không diễn ra trong phòng thí nghiệm khép kín mà chủ yếu trực tiếp trên đồng ruộng, gắn liền với nắng mưa, bất thuận của thời tiết. Thành công chỉ đến khi người nghiên cứu thật sự say mê với nghề và kiên trì với công việc vất vả. Ông khẳng định đam mê chính là yếu tố then chốt giúp đội ngũ cán bộ của Công ty duy trì được mạch nghiên cứu liên tục qua nhiều thế hệ.

Chị Trịnh Thị Thanh Nga, cán bộ kỹ thuật của Công ty cho biết: “Ở khu khảo nghiệm rộng 3 ha, chúng tôi trực tiếp theo dõi từng khâu. Mọi công đoạn đều phải tuân thủ chặt chẽ quy trình nghiên cứu. Việc ghi chép, theo dõi sổ sách và đánh giá đồng ruộng có ý nghĩa quyết định để xác định giống lúa nào có triển vọng. Sau mỗi vụ, dữ liệu được tổng hợp, phân tích và chuyển cho các bộ phận chuyên môn cấp trên tiếp tục sàng lọc. Công tác này đòi hỏi sự tỉ mỉ, chính xác và trách nhiệm cao”.

Song song với nghiên cứu khoa học, Công ty đầu tư mạnh mẽ cho cơ giới hóa và hiện đại hóa sản xuất. Tỷ lệ cơ giới hóa đã đạt 90%, nhiều thiết bị mới như kho bảo quản, máy đóng gói, máy sấy, máy cấy, thiết bị bay phun thuốc được đưa vào vận hành. Nhờ đó, năng lực sản xuất và cung ứng giống lúa được nâng cao, đảm bảo đúng thời vụ cho nông dân.

Nửa thế kỷ hình thành và phát triển, Công ty cổ phần Giống cây trồng Quảng Ninh đã tạo dựng được uy tín vững chắc trong ngành giống cây trồng cả nước. Thành quả nghiên cứu khoa học không chỉ phục vụ cho nông dân Quảng Ninh mà còn lan tỏa tới nhiều tỉnh thành miền Bắc, miền Trung và cả Tây Nguyên. Những giống lúa của Công ty được đánh giá cao về khả năng thích ứng với điều kiện bất thuận, góp phần ổn định sản xuất, nâng cao thu nhập cho người trồng lúa.

Trong chặng đường tiếp theo, cùng với nỗ lực tự thân, Công ty mong muốn có thêm sự quan tâm và chính sách hỗ trợ từ Nhà nước để các giống mới sớm đến với nông dân. Đây là sự kết hợp cần thiết để khoa học thật sự trở thành động lực phát triển sản xuất nông nghiệp bền vững.