Biomass mở ‘lối đi xanh’

Dăm gỗ là nguồn nguyên liệu tái tạo giá rẻ, giúp giảm chi phí nhiên liệu đáng kể so với gas. Việc chuyển đổi từ gas LPG sang sử dụng dăm gỗ (biomass) để sấy mủ cao su là hướng đi hiệu quả để tiết kiệm chi phí, nâng cao chất lượng sản phẩm và giảm thiểu khí thải CO₂. Công ty TNHH MTV Cao su Phú Riềng rất thành công với giải pháp này.

Ông Lương Hồng Sắc, Trưởng phòng Quản lý chất lượng và Thị trường kinh doanh của Công ty cho biết: “Chúng tôi bắt đầu chuyển đổi sấy mủ bằng gas sang biomass từ năm 2020. Ban đầu, không ít người lo ngại về chất lượng mủ sau sấy. Nhưng thực tế cho thấy sản phẩm không những giữ được chất lượng mà còn chín đều hơn, ít bị ám khói, đáp ứng tốt các yêu cầu khắt khe của thị trường quốc tế”.

Để hiện thực hóa chuyển đổi này, Công ty đã đầu tư hệ thống lò hơi tầng sôi tuần hoàn. Đây là công nghệ hiện đại, cho phép tận dụng triệt để nguồn năng lượng từ nhiên liệu rắn như trấu nghiền, mùn cưa, dăm bào. Quá trình đốt được điều chỉnh tự động, đảm bảo nhiệt độ trong hầm sấy luôn ổn định.

Khác với hệ thống buồng đốt dầu vốn dễ để lại khói ám và khiến mủ sấy kém đồng đều, công nghệ biomass sử dụng phương pháp cung cấp nhiệt trung gian, có khả năng thu hồi và tái tuần hoàn nhiệt. Nhờ đó, mủ cao su chín đều hơn, thời gian sấy rút ngắn, công suất lò tăng thêm 10% nhưng chất lượng vẫn ổn định.

Không chỉ nâng chất lượng sản phẩm, việc chuyển đổi sang biomass còn giúp Công ty tiết kiệm đáng kể chi phí sản xuất.

Theo ông Lương Hồng Sắc, để sấy 1 tấn mủ cao su bằng gas, chi phí khoảng 440.000 đồng, trong khi sấy bằng biomass chỉ mất 305.000 đồng. Với sản lượng trung bình hằng năm khoảng 30.000 tấn mủ, Công ty chỉ cần khoảng 5.400 tấn dăm gỗ, chi phí vào khoảng 9 tỷ đồng.

“Nếu tiếp tục sử dụng gas, số tiền này có thể lên đến 12 – 13 tỷ đồng. Như vậy, chuyển đổi sang biomass giúp doanh nghiệp tiết kiệm khoảng 4 tỷ đồng/năm”, ông Sắc nhấn mạnh.

Không dừng lại ở hiệu quả kinh tế, một trong những giá trị nổi bật mà công nghệ biomass mang lại là tính thân thiện với môi trường. So với sấy mủ bằng dầu DO hay LPG, lò hơi biomass có kết cấu buồng đốt tối ưu, đảm bảo quá trình cháy sạch, lượng khói thải giảm rõ rệt.

Thực tế vận hành cho thấy lò sấy và thùng vỉ sạch hơn, tần suất vệ sinh giảm từ 1,5 tháng/lần xuống còn 2,5 tháng/lần. Lượng bụi cũng được xử lý hiệu quả nhờ hệ thống thu hồi hai cấp, không gây phát tán ra môi trường.

Ngoài ra, tro sau đốt biomass được tận dụng phối trộn cùng bùn thải, chế biến thành phân bón hữu cơ cho vườn cao su. Điều này vừa giúp tiết kiệm chi phí phân bón, vừa góp phần cải tạo đất, hạn chế rác thải, khép kín vòng tuần hoàn.

Việc chuyển đổi từ nồi hơi đốt dầu sang biomass không chỉ là giải pháp kỹ thuật mà còn mở ra cơ hội lớn cho Cao su Phú Riềng khi Việt Nam triển khai thị trường carbon nội địa trong thời gian tới.

Lượng khí nhà kính giảm được từ quá trình sản xuất có thể trở thành tín chỉ carbon, mang lại lợi ích kép, vừa giúp doanh nghiệp giảm chi phí năng lượng, vừa có thêm nguồn thu từ giao dịch tín chỉ. Quan trọng hơn, hình ảnh một doanh nghiệp sản xuất xanh sẽ tạo lợi thế cạnh tranh khi tiếp cận các thị trường cao cấp như EU, Nhật Bản, Hoa Kỳ – nơi các tiêu chuẩn môi trường ngày càng khắt khe.